Microsoft Word orenovani sarchevi doc

mari   wereTeli 

404

sadReisod esoden popularuli e.w. Trevel-Jurnalistika (travel 

journalism), romelic mkiTxvels publikaciebs awvdis iseTi Teme-

bis damuSavebis konteqstSi, rogorebicaa: geografia, istoria, 

kultura, turizmi da sxv. Trevel-Jurnalistika  sinTezuri mi-

marTulebaa, romelic eyrdnoba sagangebo aRwerasa da analizs.  

 `mogzaurobani~ ar darCenila qarTvel mkvlevarTa yuradR-

ebis miRma. am Temas eZRvneba damxmare saxelmZRvanelo `mogzau-

roba XIX saukunis qarTul literaturaSi~ (avt. naTela saRiraS-

vili), romelSic gaanalizebulia Tavad Janris specifika da gan-

xilulia me-19 saukunis qarTveli avtorebis samogzauro nawar-

moebebis Tavisebureba. metwilad, evropel mogzaurTa teqstebi 

Seswavlilia evropul-qarTuli urTierTobebis TvalsazrisiT. 

arsebuli naSromebi ufro qarTvelologiur  da kulturuli 

komunikaciis aspeqtebs warmoaCens. bolo periodis mniSvnelo-

vani gamokvlevebidan unda davasaxeloT levan bregaZis ori wig-

ni:

 `mogzauroba `kaukaziSe postis~ furclebze~ (2010 w.) da 

`mogzauroba `le kokaz iliustrires~ furclebze (2013 w.).  

oriode sityva mogzaurobis, rogorc formis, Sesaxeb.

`mog-

zaurobis~ Janri, zogierTi  Teoretikosis dakvirvebiT, ~mome-

tebulad Zlierad ganicdis sinamdvilis, uSualod sxvadasxva 

araliteraturuli garemoebis gavlenas~. arsebobs mosazreba, 

rom `mogzauroba~ mxolod narkvevis an, yvelaze ufro, publi-

cistikis Janruli saxesxvaobaa  an  `literatura literatura-

Si~ — es ukve erTgvari  `paraliteraturaa~

(

 2011:181).

mweral-JurnalistTa samogzauro teqstebs Jurnalistikas-

Tan   akavSirebs:  

1.   faqtobrioba, informaciuloba, dokumentalizmi. 

2.  teqstebi konkretul epoqaSi iqmneba, amitom, miuxedavad 

geografiuli da eTnografiuli aRwerebisa,  masSi mocemulia 

TemaTa publicisturi gansja.  

3. mozaikur suraTs qmnis Jurnalisturi formebi: reporta-

Ji, komentari, portreti, interviu, mimoxilva, eseisturi Canar-

Tebi.   

cnobili frangi mecnieris, ronal bartis erT-erTi mimdev-

ris, Tanamedrove 

literaturaTmcodnis

 antuan kompanonis  az-

riT, `literaturul teqstebs sazogadoeba iyenebs  Tavdapir-

---

me-19 saukunis evropel mogzaur-avtorTa publicistur-dokumenturi 

narativi saqarTvelos Sesaxeb da misi Tanamedrove interpretacia

405

vel konteqstTan Seusabamod da maTi mniSvneloba (gamoyeneba-

doba, relevanturoba) ar Semoifargleba im konteqstiT, rom-

liTac isini pirvelad iqnen gamoTqmulni~ (

2001: 39-40).

es azri savsebiT SeiZleba mivusadagoT samogzauro teqstebsac, 

romlis interpretirebuli, recefciuli wakiTxvac aZlierebs 

teqstis Rirebulebas.

interpretacia, rogorc cnobilia, Tavad aris teqstis wa-

kiTxvis meTodi. aseve, kvlevisas moviSvelieT  axsna-ganmartebis 

(komentirebis),  deduqciis  da SedarebiTi analizis meTodebi. 

   hipoTeza amgvarad  CamovayalibeT: miuxedavad me-19 sauku-

nis mogzaur-avtorTa individualuri samogzauro interesebisa 

da teqstebis mraval-Temianobisa, avtorebis dokumentur-pub-

licisturi narativi moicavs epoqis publicistur gansjas da 

sadReisod aqtualuria  sazogadoebriv-politikuri Temebis 

ganxilvis konteqstSi.   

   samogzauro teqstebi, uwinaresad, CvenTvis sainteresoa 

epoqis asaxvis TvalsazrisiT. rogorc viciT, me-19 saukuneSi 

Tvisebrivad icvleba saqarTvelos mravalsaukunovani politi-

kuri  statusi.  politikuri  veqtoris  Secvla  aisaxa  kulturul 

orientirebzec da, zogadad, sazogadoebriv da kulturul az-

rovnebaze, rac evropeizmis, rogorc kulturuli universaliz-

mis, saxiT gamoixata.   

  amJamad,  roca  evropul-dasavluri veqtori saqarTvelos 

ganviTarebis erTaderT gzad aris gamocxadebuli, aqtualuri 

rCeba sakiTxi, Tu rogor mimdinareobs evropeizaciis procesi, 

ra codnas flobs saqarTvelos Sesaxeb dasavluri sazogadoeba, 

rogor aisaxeba ucxour mediaSi saqarTveloSi mimdinare movle-

nebi. samogzauro teqstebis  Cveneuli interpretaciis mizania, 

evropel avtorTa naazrevSi davinaxoT droTa kavSiri  da gamo-

vavlinoT misi sadReiso mniSvneloba.  

me-19 saukuneSi kulturuli mediatorebis rols xSirad 

 

mogzauri-avtorebi asrulebdnen, zogjer uneburad, zogjer ki 

savsebiT gamiznulad, samogzauro miznebidan gamomdinare, Ta-

visi mravalmxrivi da saintereso wignebiT, romlebic, cxadia, 

informaciuli Rirebulebis Semcvelic iyo. aqve unda aRvniS-

noT, rom `mogzauroba~, rogorc  wesi, avtobiografiulia da 

---

mari   wereTeli 

406

masSi Tavs iCens  avtoris Rirebulebebic. sabWoTa periodSi 

ucxoel avtorTa naazrevi, umTavresad, saqarTvelosa da qar-

Tvelebze evropelebis  pozitiuri gamonaTqvamebis — metafore-

bisa da epiTetebis amara  rCeboda da qarTveli mkiTxvelis mxo-

lod oden emociur TviTkmayofilebas iwvevda. TavisTavad, sa-

mogzauro teqstebis pozitiuri konteqsti (evropelebs mar-

Tlac ar dananebiaT keTili sityvebi maspinZlebis mimarT — m.w.) 

sulac ar migvaCnia umniSvnelod, miT ufro  sabWoeTSi, Tavsmox-

veuli xangrZlivi erovnuli nihilizmis arsebobis pirobebSi, 

magram yuradRebis miRma darCa da erTgvarad miiCqmala teqstis 

publicisturi tonaloba.  

Cven mier dasaxelebul avtorTa samogzauro teqstebis um-

ravlesoba gamosacemad momzadda swored sabWoTa periodis Sem-

deg da, umTavresad, am bolo  wlebSi.  avtorebi, metwilad, am 

niSniTac SevarCieT. magaliTad, TviT aleqsandre diumas (1803-

1870) `kavkasiis~ sruli teqsti gamoqveynda 2009 wels.  aseve gvi-

an, 2006 wels gaicno  qarTvelma mkiTxvelma nobelis premiis la-

ureatis, faSisturi ideologiis mimdevrobis gamo, karga xans 

Serisxuli didi mwerlis — knut hamsunis (1859-1952)  samogzau-

ro wigni `zRapruli qveyana~ (romelsac gamorCeulobis gamo eq-

sperimentuli stilis romanadac moixsenieben — m.w.). cnobili 

diplomatis, qarTuli kulturis didi moamagis —  oliver uor-

dropis (1864-1948) `saqarTvelos samefo~ 2011 wels gamoica. 

 

qarTvelologis, mTargmnelisa da literatoris —  marjori 

uordropis (1869-1909) ~mogzauroba saqarTveloSi: Canawerebi~ 

— 2012 wels. bevrad adre, 1963 wels daibeWda germaneli litera-

torisa da publicistis,  saxelganTqmuli gazeT `Algemaine Zeit-

ung~-is Jurnalistis, konstantine gamsaxurdias TqmiT, `kargi 

evropielis~, artur laistis (1852-1927) `saqarTvelos guli~ 

(Tavdapirveli gamocemebi 1923, 1927 wlebiTaa daTariRebuli — 

m.w.). dabolos,   mecnierisa da sazogado moRvawis — baroni de ba-

is (1853-1931) wignis `saqarTveloSi~ sruli Targmani gamoica 

2011 wels. aqve davZenT, rom frangi mogzauri amur ogiust lui 

Jozef bertelo (baroni de bai) erTaderTi gamonaklisia dasaxe-

lebul avtorTa Soris, romelic mecnieri-arqeologia, Tumc 

sazogado moRvawec. misi mogzaurobis wigni, Cveni azriT, cdeba 

---