Microsoft Word Qebele-Son variant
Yüklə 0,61 Mb. Pdf görüntüsü
|
üzərində şamaxılı memarın adı qalmışdır. Sənduqələrin üslubi, kitabələrin mətni və s. Şamaxı abidələrini, ələlxüsus Kalaxana kəndində vaxtilə mövcud olmuş abidələri xatırladır. Hələlik bir neçə abidədə “bəy” titulu, ad və tarix qalmışdır. Həzrə abidələri zahiri bəzək cəhətdən çox nəfis nəzərə çarpdığı kimi mətn cəhətdən də zəngindir. Bütün sənduqələrin üzərində Qurandan götürülmüş 2-ci surənin 256-cı ayəsi yazılıb. Yan tərəflərdəki düzbucaqlarda isə fars dilində mənzum parçalar və hədislər həkk olunub. Mənzum parçalar sənduqələrin aşağı haşiyələrində də yazılıb. Azərbaycan bədii daşyonma sənəti ustaları tərəfindən yazılmış rübai-beytlərdən, növhə mərsiyələrdən ibarət şer parçaları feodal təbəqəsinə məxsusu dünyagörüşünü əks etdirir. Həzrə kəndində belə zəngin abidələrə məxsus böyük qəbiristanlığın olması XIV-XVI əsrlərdə buranın mühüm, iqtisadi-siyasi və ictimai əhəmiyyətə malik yaşayış məntəqəsi, yaxud şəhər olduğunu sübut edir. Bir qrup alimin uzun müddət Həzrədə yaşayıb, fəaliyyət göstərmələri, özlərindən sonra onların abidələrinin ziyarətgah olaraq xalqın xatirəsində yaşaması da qeyd olunan mərkəzin mühüm sosial-mədəni əhəmiyyətindən danışmağa imkan verir... Qəmərvan kəndindəki İstisu isə həm müalicəvi əhəmiyyətilə bərabər, həm də səcdə edilən ziyarət kimi tək rayonda deyil digər ətraf ərazilərdə də tanınır. Şəfalı mineral komplekslərdən ibarət təbii su insanlara elə bil can gətirir. Buraya gələnlər vanna qəbulundan sonra özlərində gümrahlıq duyur, sanki bütün ağrı-acılardan oradaca qurtulurlar. Bu kənd əsrarəngiz gözəlliyi olan məkanlardan biridir. Yay aylarında istirahətə gələnlərin əksəriyyəti məhz buranı seçir. İstisuya salınan yolun da keyfiyyətli olması ona olan marağı gücləndirir. İlahinin qələm qüdrəti , rənglərin min bir çaları təbiətin üzərinə elə həkk olunub ki, buradakı mənzərənin təsirindən ovsunlanıb, möcüzəli aləmə düşürsən. Yaradanın nələrə qadir olmasından bir daha əmin olan insan övladı elə bu yüksəklikdə də əllərini göylərə açıb, “ilahi özün yaratdığını özün də qoru, onu insan əlinin ixtiyarına buraxma”-deyib, ulu tanrıya yalvarır. Elə bu yalvarışın özündə özünü dərkin, həyatı qavrayışın ən incə mətləbləri belə açılmağa başlayır, nə qədər kamil insan olsa belə yenə öz acizliyini etiraf edərək, müəmmalı dünyanın tilsimindən xəbərsiz olduğunu gizlədə bilmir. Bu gözəl məkan ölkəmizin başçısı İlham Əliyevin də çox sevdiyi guşələrdən biridir. Yurdunun əsrarəngiz möcüzəsinə heyran olan gənc dövlət xadimi vaxt tapanda buralara gəlməyi, bu yüksəklikdən vətənin buludlu mavi göyünə tamaşa etməyi, qeyri- adi təbiət lövhələrini seyr etməyi xoşlayır,... Qəmərvanda bu müalicəvi suyun təbabətdə istifadəsi məqsədilə yeni müasir standartlara cavab verən mərkəzin açılış xəbəri isə zənnimcə hər kəsin ürəyincə olacaq. Qəbələlilərin yaxşı tanıdığı bu möcüzəli suyun şəfası dillərə düşəcək. Azərbaycanın qüdrətli təbiətinin ecazkar nümunəsi olan bu nadir inci də insanların ixtiyarına veriləcək... İslam dünyasının tanınmış şəxslərindən biri olan ilahiyyatçı alim, akademik Vasim Məmmədəliyevin bu sözlərini xatırlatmaq istəyirəm. “Pirlər, övliyalar allahla insanlar arasında vasitəçidir. Sanki onların timsalında tanrı istəkləri reallaşdırır.”... Şeşpər babaya da inam güclüdür. Hər bir qəbələlinin and yeridir. Dəfələrlə şahidi olduğum hadisədir ki, Bakıda uzun müddət yaşayıb-işləyən müxtəlif nailiyyətlərə qədər ucalan bir Qəbələli yol üstündəki Şeşpər baba ziyarətində ayaq saxlamamış ötsün. İstər ateist mövqeli alimi olsun, istərsə də yüksək vəzifə sahibi, fərqi yoxdur. Qəbiristanlığın yanından keçəndə maşından düşüb babanın ruhuna salavat verir, nəzirlərini qoyurlar. Şeşpər baba təxminən, XIX əsrin əvvəllərində anadan olub, 1870-ci ildə vəfat edib. Anadan gəlmə əl və ayaq barmaqları altı olan Şeşpər baba sümük boşluğundan əziyyət çəkib. Kim onu ziyarətə gəlibsə duaları düşərli olub. Sözünü Xudanın eşitdiyi ilahi kəslərdən sayılıb və sağlığındaca müqəddəsləşib. Üstünə ümidlə gələnlərə cəddi elə kömək olub ki, yaşadığı dövrdə insan övladına işıqlı yol göstərən müqəddəs varlıq hesab edilib. Günü-gündən ona sitayiş gücləndikcə ocağındakı var-dövlət çoxalmağa başlayıb. Şeşpər baba da öz növbəsində kimsəsiz insanları, ehtiyac içində yaşayan yoxsul balaları himayəsinə götürərək onlara yardımçı olub. Soltan Nuxa kəndində yaşadığı yer mollalar məhəlləsi adlanıb, indinin özündə də həmin məkana belə deyilir. Onun yaxını Molla Səid, Molla Qədir də Şeşpər babadan örnək alan insanlar olub, əməlləri ilə halallığın carçısı, pis niyyətlərdən uzaq olanları tanrı dərgahında əmanət sayıblar. Bu gün Şeşpər babanın yaşadığı ev insanların ziyarətgahıdır. Uyuduğu məzarıstanda qəbri abadlaşıb, üstündə künbəz tikilib. Tolerant ölkə olan respublikamızda xalqın dini yaddaşının bərpa olunmasında dövlət siyasəti gerçəkləşməkdədir. Ölkə başçısı İlham Əliyevin və Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın müqəddəs yerlərə, dini abidələrə qayğısı sayəsində yüzlərlə ocaqlarımız bərpa olunub. Bu mənada millət vəkili Fəttah Heydərov da Qəbələdə yerli camaata dəstək göstərib, ölkə siyasətinin tələblərinə uyğun olaraq xalqın etiqad məbədinə biganə qalmayıb. Şeşpər babanın ziyarətçiləri üçün yay və qış aylarında bura gələnlərə kömək məqsədi ilə xüsusi yerlər tikilib, əhalinin rahatlığı üçün şərait yaradılıb. Ziyarətgaha artezian suyu çəkilib və qurban kəsənlərin işi rahatlaşıb. Kov Murad (el arasında Komrad adlanır) dağının üstündəki məzar da insanların güvənə bildiyi məkandır. Buranı övlad arzusunda olanlar ziyarət edir. Məzar kiçik dağın üstündə olsa da ona üç saat ərzində piyada qalxan xanımlar niyyətlərinin hasil olmasından ötrü yorulmaq bilmədən zirvəni fəth edir. Kov Murad dağına maşınla qalxmaq da mümkündür. Oraya yol ancaq ziyarətə gələnlər üçün salınıb. Qəbələ şəhərinin özündə Molla baba kimi tanınan hörmətli şəxs də olub. Əsl adı Balakişi Salahov olan bu mömin insan elə bir dindar nəsildəndir ki, həm atasının və həm də babasının məzarı el tərəfindən ziyarət edilir. Əsl kökü Dağıstanlı olan bu nəslin nümayəndələri hara köçməsindən asılı olmayaraq əməlləri ilə seçiliblər. Babası Osman Çuxur Qəbələdə torpağa tapşırılıb, atası Saleh kişinin məzarı isə Ağdaşın Mürsəlli kəndində yad edilir. Yatdıqları məzarıstan onların adları ilə tanınır. Bu nəsil böyük olsa da onun adlarını çəkdiyim üç nümayəndəsi xalqa arxa sayılan şəxslər kimi dünyasını dəyişiblər... Söhbət ki, belə insanlardan düşdü, yeni Dızaxlıda yaşamış Əhməd babanı da xatırlasaq ruhu şad olar. Bu el ağsaqqalı da xalqın etimadını qazanan din xadimlərindən olub. 1929-cu ildə Sörüyanda doğulub. Atası Məhəmməd kişidən ruhani dərsləri alıb. 9 yaşından Qurani Kərimi mükəmməl bilirmiş. Dövrünün tanınmış ziyalılarından olan Yüklə 0,61 Mb. Dostları ilə paylaş:
|