Microsoft Word saboloo versiya azerbaiganuli doc

 
48
3. Sadalananlardan hansılar çertyojda göstərilmiş üçbucağın y oxuna  simmetrik olan 
üçbucağın təpələrinin koordinatları ola bilər? 
 
(a) 
(–1; 1), 
(–3; 4), 
(–5; 0) 
(b) 
(–3; 3), 
(–4; 0), 
(–21; 3) 
c) 
(1; –2), 
(3; –4), 
(7; –4) 
ç) 
(2; 2), 
(6; 10), 
(12; 2) 
d) 
(–2; 2), 
(–6; 8), 
(–14; 2) 
 
 
Verilən üçbucağın y  oxuna simmetrik olan üçbucaq  
koordinat müstəvisinin II dörddə bir hissəsində yerləşir (çertyoja bax). Buna görə də bu üçbucağın 
təpələrinin absisləri mənfi, ordinatları isə müsbətdir. Verilən cavablardan yalnız (d) variantındakı 
üçlük belədir: (–2; 2), (–6; 8), (–14; 2).  Bu üçlük həqiqətən verilən üçbucağa simmetrik olan 
üçbucağın təpələrinin koordinatları ola bilər. Müvafiq olaraq, düzgün cavab (d)-dir. 
 
 
4.  Mehmanxanada yalnız biryerli və ikiyerli nömrələr vardır. Menecer öyrəndi ki, 4 
universitetdən gəlmiş 10 tələbə  qızı mehmanxanada elə yerləşdirməlidirlər ki, müxtəlif 
universitetlərin tələbələri bir nömrəyə düşməsinlər. Menecerin hökmən tələbələri mehmanxanada 
yerləşdirə bilməsi üçün minimum neçə nömrə lazımdır? 
a) 5 
b) 6 
c) 7 
ç) 8 
d) 9 
 
Bu məsələni həll etmək üçün qızların yerləşdirilməsinin  ən “pis” variantını yaxud ən çox 
nömrənin lazım olduğu variantı axtaraq. Hər hansı univesitetin  tələbələrinin sayı cüt olduqda, 
onları    yerləşdirmək üçün yalnız ikiyerli nömrələrdən istifadə etmək olar ki, bu da az miqdarda 
biryerli nömrələrdən istifadə etməyə imkan verərdi. Buna görə  də  hər dörd universitetin 
tələbələrinin sayının tək olması  ən pis variant olardı. Bu təqdirdə, ikiyerli  nömrələrdən başqa, 4 
yerli nömrədən də istifadə etmək lazım gələrdi. Məsələn. bir  universitetdən 3 qızı yerləşdirmək 
üçün 1 ikiyerli və 1 biryerli nömrə lazımdır. Buna görə də əgər 10 qızdan birinci universiteti 1 qız, 
qalanlarının hərəsini isə 3 qız təmsil edirsə, onları yerləşdirmək üçün 1 + 2 + 2 + 2 = 7 nömrə lazım 
gələcəkdir. Buna görə də 4 universitetdən 10 tələbə qızı mehmanxanada müxtəlif  universitetlərdən  
gəlmiş tələbələrin bir nömrəyə düşmələri şərtilə yerləşdirilməsi üçün minimum hökmən 7 nömrə 
lazımdır. Müvafiq olaraq, düzgün cavab (c)-dir. 
 
 
5.  x, 2x, y, 7,7  ədədləri artım üzrə düzülmüşdür. Hər iki qonşu ədəd arasında fərq 2-dən 
azdır. Y sadalananlardan hansına bərabər ola bilər? 
a) 5,4 
b) 5,5 
c) 5,7 
ç) 5,8 
d) 6 

---

 
49
x, 2x,  y, 7,7  ədədləri artım üzrə düzülmüşdür. Buna görə  də  x-lə  2x arasında fərq             
x
x
x
=
−
2
-ə  bərabər olacaqdır.  Şərtə  əsasən, hər iki qonşu  ədəd arasında fərq 2-dən azdır. Buna 
görə də 
2
<
x
. Müvafiq olaraq, 
4
2
<
x
. 2x-lə y arasında fərq 2-dən azdır. Buna görə də y            4 + 
2 = 6 -dan az olmalıdır.  y-lə 7,7 arasında fərq 2-dən az olduğundan, y  7,7 – 2 = 5,7-dən artıq 
olmalıdır. Beləliklə,  y   6-dan az və 5,7-dən artıq olan ədədə  bərabər ola bilər. Sadalananlardan 
yalnız 5,8 belədir. Buna görə də düzgün cavab (ç)-dir. 
 
 
6.  Meyvə bağında armud ağaclarının sayı alma ağaclarının sayından 15 ədəd azdır. Armud 
ağaclarının alma ağaclarının sayına nisbəti sadalananlardan hansına bərabər ola bilər? 
a) 
3
1
 
b) 
5
3
 
c) 
7
2
 
ç) 
7
3
  
d) 
9
5
 
 
Armud ağaclarının sayını x-lə işarə etsək, alma ağaclarının sayı 
15
+
x
, armud ağaclarının 
sayının alma ağaclarının sayına nisbəti isə 
15
+
x
x
 olacaqdır. Bu nisbətin sadalananlardan hansına 
bərabər olduğunu aydınlaşdıraq? 
3
1
15
=
+
x
x
 olduqda, 
15
3
+
= x
x
. Buradan 
5
,
7
2
15 =
=
x
. Bu isə mümkün deyildir, çünki x-lə 
armud ağaclarının sayı göstərilmişdir. Beləliklə, 
15
+
x
x
  
3
1
-əbərabər ola bilməz. 
Beləliklə, məlum olur ki, eyni nisbət  
5
3
-ə, 
7
3
-ə və  
9
5
-ə bərabər ola bilməz. 
İndi isə bu nisbətin 
7
2
-yə  bərabər olub-olmadığını aydınlaşdıraq.  
7
2
15
=
+
x
x
 olduqda,   
30
2
7
+
= x
x
. Buradan isə 
6
5
30 =
=
x
-yə  bərabər ola bilər. Həqiqətən, armud ağaclarının sayı 6, 
alma ağaclarının sayı 
21
15
6
=
+
 olduqda, armud ağaclarının sayının alma ağaclarının sayına 
nisbəti  
7
2
21
6 =
 olacaqdır. Müvafiq olaraq, düzgün cavab (c)-dir.  
 
7.  Зярин 6 йаны вардыр, онлардан щяр биринин цзяриндя фяргли мигдарда нюгтяляр (1-дян 6-дяк) щякк 
едилмишдир.  Ики  зярин  атылдыьы  тягдирдя  цст  тяряфдяки  нюгтялярин  ъями 
4-дян аз олдугда, бу  ещтимал 
няйя бярабярдир? 
 
(а) 
 
2
1
 
 
(б) 
 
6
1
 
 
(ъ) 
 
8
1
 
 
(ч) 
 
12
1
 
 
(д) 
 
36
1
 
 

---