Microsoft Word Sadi Gulustan doc
Yüklə 4,55 Kb. Pdf görüntüsü
|
12 Fars dilindən Azərbaycan dilinə tərcümə edilən əsərlər içərisində Sədinin «Bustan» və «Gülüstan» əsərləri də mühüm yer tutur. «Gü- lüstan» əsəri təqribən 70 il bundan qabaq Mirzə Sadıq Rahil tərə- findən tərcümə və şərh edilərək «Bəhr ül–həqayiq» adı ilə çap edil- mişdir. Bundan sonra Seyid Zərgər təxəllüslü şair Mirzə Əbdülvahab tərəfindən «Bustan» əsəri «Miyzan–ül–ədalət» adı ilə tərcümə və nəşr edilmişdir. Doğrudur bu əsərlərin hər ikisində ciddi təhriflərə yol verilmişdir, lakin hər halda bu tərcümələr Sədi yaradıcılığına olan hüsn–rəğbəti aydın surətdə ifadə etməkdədir. 1958–ci ildə «Bustan» əsərindən seçilmiş parçalar şair Mir Mehdi Seyidzadə tərəfindən tərcümə və nəşr edilmişdir. Azərbaycan alimi Rüstəm Əliyev «Gülüstan» əsərinin elmi– tənqidi mətnini hazırlamış və Sədi yaradıcılığı üzrə mühüm tədqiqat işi aparmışdır. Əməkdar elm xadimi, professor Rəhim Sultanov «Sədi yaradıcı- lığında «Gülüstan»» adlı kitabında «Gulüstan» əsərini ətraflı surətdə təhlil etmişdir. «Gülüstan»ın oxuculara təqdim edilən bu tərcüməsinin orijinala mütabiq olmasına ciddi səy göstərilmişdir. M. SULTANOV. 13 G Ü L Ü S T A N 14 MƏRHƏMƏTLİ VƏ MEHRİBAN ALLAHIN ADI İLƏ BAŞLAYIRAM İzzət və calal sahibi olan allaha şükr edirəm ki, itaət etməklə ona yaxınlaşır, şükr etməklə öz nemətini artırırsan. Hər nəfəs aldıqca ömür uzanır, hər nəfəs verdikcə ürək şadlanır. Deməli, hər nəfəs almaqda iki nemət mövcuddur və hər nemətə şükr etmək kərək. Beyt Məgər əldə dildə var öylə hünər, Edə xaliqə şükr lazım qədər... Şer Bəndə odur kim bilə təqsirini, Üz tutaraq allahına yalvara, Çünki ona layiq olan xidməti, Kimsə bacarmaz edə bu dünyada. Onun hesabsız rəhmət yağışı hər yerə yağmış, əsirgəmədiyi nemət süfrəsi hər yerə yayılmışdır. Öz bəndələrinin namus pərdəsini balaca günah üçün parçalamaz, səhvən onu inkar edənləri də ruzisiz qoymaz. Şer Ey kəramət sahibi, başı bağlı xəznəndən Tərsayə də, gəbrə də bol–bol ruzi verirsən. Düşmənlərə sən belə nəzər salan zamanda, Unutmazsan yəqin ki dostlarını bir an da Fərş sahibi, Səba yelinə əmr etdi ki, öz yaşıl fərşinin yer üzünə sərsin, bahar buludunun dayəsinə də buyurdu ki, bitkilərin qızlarını yer beşiyində boya–başa çatdırsın. Ağaclar Novruz xələtilə yaşıl paltarı bürünüb, yaz mövsəminin gəlişilə budaqlarının balaları başına çiçək papağı qoydu. Onun qüdrətilə şirinlik yarandı, xurma toxumu cücərib gözl ağaca çevrildi. Şer 15 Bulud, külək, qəmər, günəş fələk daim işdədir, Ki, bir qarın çörək tapıb sən yeyəsən ləzzətlə. Hər şey olmuş sənin üçün hərəkətdə, fərmanda, Düzgün olmaz sən vaxtını keçirəsən qəflətlə Belə xəbər verirlər kainatın başçısı, bütün mövcüdatın iftixarı, aləmin qoruyucusu, insanların hamisi, zamanın son peyğəmbəri Məhəmməd Mustafa–allah onu səlamət etsin Beyt Şəfaətli, itaətkar, kəramətli peyəmbər, Ədalətli, şücaətli, mürüvvətli peyəmbər Beyt Ümmətinin nə dərdi var sən tək arxa olan zaman, Nuh gəmiçi olan yerdə qorxmaz heç kəs tufanlardan. Beyt Əngin fəza kəmalıdır, Günəş bənzər gəmalına Gözəlliyin cəlalıdır, alqış ona və alına * Əgər günahkar və halı pərişan olan bir bəndə ümmidlə o yüksək cəlallı həqqin dərgahına yalvarış əlini qaldırıb paz–piyaz etsə, böyük yaradandan etina görmədikdə yenə əl qaldırıb ah–nalə ilə ondan kömək istəsə, allah taala buyurar: mənim qulumun məndən başqa köməyi olmadığından onun istəyini yerinə yetirdim, arzusuna çatdırdım ki, öz bəndəmin nə qədər yavarışından xəcil oldum. Beyt Gör nə qədər allahda vardır lütfü kəramət Bəndə günah eyləmiş o sa çəkir xəcalət. * ал–аиля, йахын адамлар 16 Onun cəlal Kəbəsində bir guşəyə çəkilib ibadət edənlər özlərinin layiqincə ibadət edə bilmədiklərin etirafla, camalının gözəlliyini vəsf edənlər heyrət içində qalıb demişlər: biz sənin mərifətini layiqincə dərk edə bilmədik. Şer Kim sorsa allahın vəsfini məndən, Nişansız varlığı bilərmi bir kəs? Aşiqlr məşuqun ölmüşləridir, Çıxmaz, şübhəsiz ki, ölmüşlərdən səs. Ariflərdən biri başını aşağı salıb fikir dəryasına qərq olmuşdu, elə ki, düşüncədən ayrılıb özünə gəldi, dostlardan biri soruşdu: –Getdiyin bostandan bizə bir hədiyyə ver. O, dedi: –Gedəndə yadımda idi ki, əkər gül ağacına çatsam, ətəyimi doldurub dostlara hədiyyə gətirəcəyəm. Lakin elə ki, bostana çatdım, gülün ətri məni o qədər məst etdi ki, ətəyimdən belə tuta bilmədim. Şer Ey mürği–səhər eşqi bu pərvanədən öyrən, Yandısa canı çıxmadı ondan yenə avaz. Bu müddəilər bilməyir əsla nə xəbərdir, Kim tutsa diləkdən xəbər, ondan xəbər olmaz. Şer Ey xəyaldan üstün olan sirri bilinməz qüdrət, Çox dedilər, çox eşitdik, çox oxuduq, nəhayət, Məclis bitdi, ömür çatdı başa biz də qocaldıq, Lakin yenə biz əvvəlki nöqtədə donub qaldıq. Atabəy Əbubakr ibn Sədin tərifi ** ** Цзəриндə немрə гойулмуит ад вə бейтлəр китабын 17 Sədinin gözəl tərifinin dillərə düşməsi, şair avazəsinin dünyaya yayılması, şirin hekayələrinin ağızda şəkər dadıb əsər–lərinin hər yarpağının qızıl vərəqi tək əldən–ələ gəzməsi, onun öz fəzilət və sanətkarlığının yetkinliyindən deyil, bəlkə cahanın hökmdarı, zəmanənin sərdarı, Süleyman taxtının varisi və iman sahiblərinin hamisi, şahlar şahı Atabəy Müzəffərəddin Əbubəkr ibn Səd ibn Zənginin (yer üzündə allahın gölkəsi odur. İlahi, ondan razı ol və könlünü şad elə!) Ona mərhəmət nəzərilə baxıb, sənətinə yüksək rəğbət və həqiqi məhəbbət bəsləməsindəndir. Xalqın da ona dərin məhəbbəti bu səbəbdəndir. Şer Mənə ki, salırsan belə xoş nəzər, Günəşdən məşhurdur yazdığım əsər. Olsa da qulunda çox eybü nöqsan, Hünərdir hər eybi bəyənsə sultan. Şer Gecən gün hamamda ətirli bir gül, Yetişdi əlimə bir dost əlindən. Soruşdum müşksən, ya inki ənbər, Ki, belə məst oldum sənin iyindən? Dedi ki, yararsız bir palçıq idim, Bir müddət gül ilə etdim nişimən. Mənə dost kamalı eyləmiş təsir, Yoxsa ki, yararsız haman giləm mən! Allah Şiraz torpağını adil hökmdarların gücü və işgüzar alimlərin himmətilə dünya durduqca əmin–amanlıqda saxlasın. Yəqin bu Pars mülkunə toxunmaz afəti–dövran, Ki, salmış başına sayə sənin tək sayeyi–yezdan. сонунда изаһ едилмишдир. Yüklə 4,55 Kb. Dostları ilə paylaş:
|