Microsoft Word Sadi Gulustan doc
Yüklə 4,55 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 8. Hekayə t Hörmüzə dedilər: – Atanı
36 Vəzir soruşdu: – Heç bilmək olmur ki, xəzinəsi, mülkü və qüvvəsi olmaya–ol- maya Fridun hökmdarlığı necə ələ ala bildi? Hökmdar dedi: –Məgər eşitmədinmi ki, cəmaət ona tərəfdar çıxıb, ətrafında sıx birləşmiş, taxt–tacı ələ gətirməsinə kömək etmişdir. Vəzir dedi: –Ey hökmdar, əgər camaatı ətrafında sıx birləşdirmək şahlağın əsasıdırsa, bəs nə üçün sən xalqı başından dağıdırsan? Məgər sən şahlıq etmək istəmirsən? Beyt Ordunu can kimi bəslə hər zaman, Orduyla sayılar hər yerdə sultan. Hökmdar dedi: –Ordu və camaatı ətrafımızda birləşdirməyin şərti nədir? Vəzir dedi: –Şah səxavətli olmalıdır ki, onun ətrafına toplansınlar; rəhmli olmalıdır ki, ondan qorxub qaçmasınlar; səndə isə bunların heç biri yoxdur. Şer Şahlara yaraşmaz zülm etmək bir an, Qurddan ola bilməz sürüyə çoban. Padişah zülm etsə xalqına əgər. Özü öz mülkünü tar–mar edər. Ağıllı vəzirin məsləhəti hökmdarın xoşuna gəlmədi, hiddətlənə- rək onu zindana göndərdi. Çox çəkmədi ki, hökmdarın əmoğlanları üsyan edib atalarının haqqını almaq üçün qoşun çəkdilər. Şahın zülm və sitəminə davam gətirməyən, vətənini tərk etmiş adamlar da qayıdıb onlara qoşuldular. Nəticədə hökmdar məğlub oldu və hökmdarlıq əmoğlanlarının əlinə keçdi. Şer 37 Rəiyyətə zülm edərsə bir ağılsız hökmdar. Düşmən bir gün edər onun ölkəsini tar–mar. Rəiyyətlə sülh edən şah dəf edər hər afəti. Adil şahın ləşkəridir çünki öz rəiyyəti. 7. Hekayət Bir şah öz əcəm qulu ilə gəmiyə minmişdi. Demə qul ömründə gəmiyə minməmiş, dəniz səfərinin əziyyətini görməmiş imiş. O, qorxudan əsməyə və ucadan ağlamağa başladı. Gəmidəkilər nə qədər çalışdılarsa onu sakit edə bilmədilər. Qulun bu halı şahın kefini pozdu. Lakin bir çarə tapa bilmirdilər. Gəmidə müdrik bir adam var idi, vəziyyəti belə gördükdə dedi: –İcazə versəniz, mən onu sakit edə bilərəm. Hökmdar dedi: –Son dərəcə lütf göstərmiş olarsınız. Əmr etdi qulu dənizə atdılar, Qul bir neçə dəfə suya batıb çıxdı; sonra saçlarından tutub onu gəmiyə tərəf dartdılar. O, iki əlli sükandan yapışıb sallandı və elə ki, gəmiyə çıxdı, susub dinməz, söyləməz bir küncdə oturdu. Şaha bu qəribə gəldi, haman müdrik adamdan soruşdu ki, bunda nə hikmət var? Dedi: –Bu qul dənizdə qərq olmaq qorxusunu keçirmədiyindən gəmi- dəki əmin–amanlığın qədrini bilmirdi. O da məlumdur ki, fəlakətədüşməyən sakitliyin qədrini bilməz! Şer Ey tox, sənə xoş gəlməyir əgər arpa çörəyi, Bil ki, sənə xoş gəlməyən bu şey mənə nemətdir. Cənnət əhli bir cəhənnəm sanar ikən erafı, 25 Cəhənnəmin əhli üçün eraf özü cənnətdir. Beyt Fərqi vardır: birisinin ağuşunda gözəl yar, Digərinin iki gözü yolda qalmış intizar. 38 8. Hekayət Hörmüzə dedilər: – Atanın vəzirləriidən nə xəta baş verib ki, on- ları həbs etdiribsən? Dedi: – Elə bir xəta baş verməyib ki, həbsə səbəb olsun. Lakin gördüm, zəhmim onların ürəyinə elə çöküb ki, verdiyim vədlərə belə inanmırlar. Qorxdum canlarının qorxusundan canıma qəsd etsinlər. Ona görə də alimlərin sözürə əmal etdim. Alimlər deyiblər ki: Şer Kim səndən qorxursa, qıl ondan həzər, Olsan da yüz elə şəxsə bərabər. Pişik aciz qalsa, görmürsən, dərhal, Pələngin gözünə atacaq çənkal. İlan ona görə çalır çobanı Ki, qorxur çomaqla alınsın canı. 39 9. Hekayət Ərəb hökmdarlarından biri qocalıq vaxtında xastələnib, həyatdan ümidiyi kəsmişdi. Bu zaman bir atlı gəlib, xoş xəbər verərək dedi: –Hökmdar sağ olsun, düşmənin qalasını dağıdıb başçılarını da əsir aldıq. Düşmənin camaatı və qoşunları hökmdarın bayrağı altına keçdilər. Hökmdar kədərlə köksünü ötürüb dedi: –Bu xoş xəbəri mənə yox, varislərimə ver! Şer Əziz ömür başa çatdı xoş arzular içində, Dedim kaş ki, ürəyimdən gecən girsin qapımdan. Ürəyimdən gecən gəldi, lakin ümid yoxdur ki, Gecən ömür geri dönə, mən də olam kamran. Şer Köç təblini vurdu əcəl əlilə, Ey gözlərim başa deyin: əlvida. Ey əl, bilək və qol daha ayrılın. Üzə, gözə, qaşa deyin: əlvida. Düşmənlərin kamınça mən gedirəm, Barı bu yoldaşa deyin: əlvida! Mən nadan yaşadım dunyada, barı, Dostum, sən xoş yaşa, deyin əlvida! 10. Hekayət Dəməşq məscidində, Yəhya peyğəmbərin məqbərəsində olduğum zaman, ədalətsizlikdə şöhrət tapmış bir ərəb hökmdarı da təsadüfən oraya ziyarətə gəlmişdi. O, namaz qıldıqdan sonra dua oxuyub, allahdan köməkliklər istədi. Beyt Kasıb da, varlı da bu yerdə quldur. Yüklə 4,55 Kb. Dostları ilə paylaş:
|