Microsoft Word шфмт ў?ув ?ўлланма verstka doc
Yüklə 4,54 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 13 mavzu Markaziy Osiyoda moniylik ta’limoti Reja 1. Moniy va uning merosi 2.
| 3 – guruh topshirig‘i
1-bosqich Buddaviylikning bilish nazariyasini yoritib berish. 5 daqiqa. 2-bosqich. Guruhda muhokama qiling 5 daqiqa. 3-bosqich. Taqdimot varog‘ini to‘ldiring (organayzer yordamida) 10 daqiqa 4-bosqich. Taqdimot bilan chiqish 5 daqiqa 5-bosqich. Boshqa guruhlarning taqdimotini baxolash. Guruhlar Baholashning ko‘rsatkich va mezonlari 207 Javob mazmuni Taqdimot varog‘ining to‘ldirish sifati Guruh faolligi Reglament ga amal qilish Jami ballar 1. 2. 3. 4. 4 – guruh topshirig‘i 1-bosqich. Buddaviylikning yo‘nalishlarini gapirib berish. 5 daqiqa. 2-bosqich. Guruhda muhokama qiling 5 daqiqa. 3-bosqich. Taqdimot varog‘ini to‘ldiring (organayzer yordamida) 10 daqiqa 4-bosqich. Taqdimot bilan chiqish 5 daqiqa 5-bosqich. Boshqa guruhlarning taqdimotini baxolash. Baholashning ko‘rsatkich va mezonlari Guruhlar Javob mazmuni Taqdimot varog‘ining to‘ldirish sifati Guruh faolligi Reglament ga amal qilish Jami ballar 1. 2. 3. 4. Guruh bo‘yicha baholash mezonlari Har bir guruh boshqa guruhlarni baholaydi. Har bir talab bo‘yicha – 2 ball Guruh № Tushunarli va aniq javob (0,5) Ko‘rgazma- lilik (0,5) Reglament ga amal qilish (0,5) Guruh faolligi (0,5) Jami ball 1. 2. 3. 4. 208 Hisob natijasi Guruhlar № Umumiy ball Umumiy ball Umumiy ball Umumiy ball Umumiy ball 1. 2. 3. 4. Umumiy hisob Ballari Baho Seminar mashg‘uloti va mustaqil ta’lim uchun tavsiya etilgan adabiyotlar: 1. Adamson Peter. Philosophy in the Islamic World: A Very Short Introduction. Oxford University Press, New York,2015. 2. Majid Fakhry. A History of Islamic philosophy. New York. 2004. 3. William J. Duiker, Jackson J. Spielvogel .The Essential World History,Volume I: To 1800: Boston, 2007. 4. Victoria S. Harrison. Eastern Philosophy. The Basics. New York. 2013 5. Po‘latova D. Qodirov M. va boshq. Falsafa tarixi: Sharq falsafasi. O‘quv qo‘llanma. –T.: TDShI, 2015. 6. Sharq falsafasi. Mas’ul muharrirlar: Ibrohimov N.I., Ahmedova M.A.–T.: TDShI, 2006 13 mavzu Markaziy Osiyoda moniylik ta’limoti Reja 1. Moniy va uning merosi 2. Moniychilar tavbanomasi «Xuastuanift»ning tavsifi 3. Turk -moniy ta’limotining tavsifi Mavzuning tayanch tushunchalari Moniy, Moniy ibn Fatak, moniylikda dualizm, Xuastuanift, turk- moniylik ta’limoti, moniylikda rassomlik, moniylikda taqvo va ro‘za amali, Turfon matnlari, mazdakiylik. 209 Moniylik O‘rta va Markaziy Osiyoda yoyilgan yirik dinlardan biridir. Bu din III asr o‘rtalarida Bobilda vujudga kelgan. Uning asoschisi Moniy edi (qarang: Dubrovskaya 2003, 253-256). Moniy va u asos solgan din haqida Abu Rayhon Beruniy o‘zining «Qadimgi xalqlardan qolgan yodgorliklar» kitobida yaxshi yozgan. U shunday yozadi: «[Budosaf va Zardusht] ikkovidan keyin Foradun shogirdi Moniy keldi... Moniy «Shoburoqon» kitobining payg‘ambar kelishi bobida hikoya qilishicha, u Bobilning yuqori Kuvso arig‘i (yonidagi) Mardinu degan qishloqda Bobil munajjimlarining yillari, ya’ni Iskandar tarixidan besh yuz yigirma yettinchi yilda [melodiy 215 yilda] tug‘ilgan. O‘n uch yoshida, Bobil munajjimlari yillarining besh yuz o‘ttiz to‘qqizinchi yilida va shahanshoh Ardashir (podshohligi) yillaridan ikki yil o‘tganda (Moniyga) vahiy kelgan. Moniy yuzaga chiqqach, unga ishonuvchilar va tobelar ko‘paydi. O‘z injili, “Shoburaqon”, “Tiriklar xazinasi”, “Jabborlar haqida kitob”, “Sirlar kitobi” kabi ko‘pgina kitob va maqolalar ta’lif etdi va bu asarlarida (Iso) Masihning ramzlarini ochganini da’vo qildi” (Beruniy 1968, 241-242). Moniy 240 yillardan boshlab sosoniylar davlatida o‘z ta’- limotini xalqqa targ‘ib eta boshladi. Boshlab Eron shohi Shopur I uning faoliyatiga yaxshi munosabatda bo‘lgan edi. Biroq 270 yilga kelib zardusht bid’atparastlari Moniy ta’limotiga qarshi chiqa boshladilar va oz vaqt o‘tmay, uni qatl qildirtirdilar. Moniylik ikki tarmoqda yoyildi. Bir tarmog‘i O‘rta Osiyoga o‘tdi, undan Sharqiy Turkistonga qadar yoyildi. Ikkinchi bir tarmog‘i G‘arbga o‘tib, Rimda, ayniqsa, Karfagenda keng amal qildi. G‘arbda va Vizantiya imperiyasida xristianlik tomonidan ancha erta quvg‘inga uchradi. Xristianlikning kuchli ta’qibi ostida moniy jamoatlari mahfiy ish tutishga ham majbur bo‘lib qoldilar. Sharqda uning mavqei nisbatan yuqori bo‘lgan. Bu tomonlarda u uzoq asrlar mobaynida o‘z mavqeini saqlab qoldi, musulmon dini singari unga ham e’tiqod qiluvchilar ko‘p edi. Bu yerda u XIII asrga |