Respublika və yerli əhəmiyyətli
tarix və mədəniyyət
abidələrinin siyahılarından obyektlərin çıxarılmasına yalnız
Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin qərarı ilə yol verilir.
Maddə 22. Muzeylərdə, kitabxanalarda və arxivlərdə
olan tarix və mədəniyyət abidələrinin dövlət uçotu
Muzeylərdə, kitabxanalarda, arxivlərdə digər təşkilatlar və
idarələrdə olan tarix və mədəniyyət abidələri “Tarix və
mədəniyyət abidələrinin mühafizəsi və onlardan istifadə
haqqında” SSRİ qanununa uyğun olaraq SSRİ-nin muzey və arxiv
fondlarına dair SSR İttifaqı qanunvericiliyi ilə müəyyən edilən
qaydada dövlət uçotuna alınır.
Maddə 23. Vətəndaşların şəxsi mülkiyyətində olan
tarix və mədəniyyət abidələrinin dövlət uçotu
Vətəndaşların şəxsi mülkiyyətində olan və böyük tarixi,
elmi, bədii və ya digər mədəni əhəmiyyətə malik qədim əşyalar
təsviri və dekorativ-tətbiqi sənət əsərləri, tikililər, əlyazmaları,
kolleksiyalar, nadir çap nəşrləri və digər əşyalar və sənədlər tarix
və mədəniyyət abidələri sayılır, abidələrin daha tam aşkara
çıxarılması və onların qorunmasının təmin edilməsinə yardım
göstərilməsi məqsədilə dövlət uçotuna alınmalıdır.
Şəxsi mülkiyyətində tarix və mədəniyyət abidələri olan
vətəndaşlar abidələrin
mühafizəsi, onlardan istifadə edilməsi,
onların uçota alınması və bərpa olunması qaydalarına əməl
etməyə borcludurlar.
Maddə 24. Tarixi və mədəni dəyəri olub satışa
buraxılan əşyalar haqqında ticarət müəssisələrinin məlumat
vermək vəzifəsi
Komissiya, əntiq şeylər, bukinist mağazaları və digər
ticarət müəssisələri bu qanunun 23-cü maddəsində göstərilən,
tarixi, elmi, bədii və ya digər mədəni dəyəri olub, satış üçün
onlara daxil olan əşyalar və ya sənədlər haqqında Azərbaycan
SSR Mədəniyyət Nazirliyinə, sənədli abidələr barəsində isə
Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti yanında Baş Arxiv İdarəsinə
məlumat verməyə borcludurlar.
III. TARİX VƏ MƏDƏNİYYƏT ABİDƏLƏRİNİN
QORUNMASININ
TƏMİN EDİLMƏSİ, ABİDƏLƏRDƏN İSTİFADƏ
QAYDASI VƏ ŞƏRTLƏRİ
Maddə 25. Tarix və mədəniyyət abidələrindən istifadə
edilməsi
Tarix və mədəniyyət abidələrindən elmin, xalq maarifinin
və mədəniyyətin inkişaf etdirilməsi, vətənpərvərlik, ideya-mənəvi,
beynəlmiləl və estetik tərbiyə məqsədilə istifadə olunur.
Tarix və mədəniyyət abidələrindən təsərrüfat məqsədlərilə
və digər məqsədlərlə istifadə edilməsinə bu şərtlə yol verilir ki,
abidələrin qorunmasına zərər vururlmasın və onların tarixi-bədii
dəyərinə xələl gəlməsin.
Tarix
və mədəniyyət abidələri elm, mədəni-maarif, turizm
məqsədləri və başqa məqsədlər üçün dövlət, kooperativ, ictimai
müəssisələrin, təşkilatların, idarələrin, habelə digər təşkilatların və
şəxslərin istifadəsinə SSR İttifaqı və Azərbaycan SSR
qanunvericiliyi ilə müəyyən edilən qaydada və şərtlərə əməl
olunmaqla verilir.
Respublika və yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və
mədəniyyət abidələri bu maddənin 3-cü
hissəsində göstərilən
məqsədlər üçün hər bir ayrıca halda Azərbaycan SSR Mədəniyyət
Nazirliyinin icazəsi ilə istifadəyə verilə bilər. Onların istifadəyə
verilməsi müvafiq öhdəliklərlə rəsmiləşdirilir.
Tarix və mədəniyyət abidələrindən istifadə üçün icazə
haqqının dərəcələri Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti tərəfindən
müəyyən edilir.
Maddə 26. Tarix və mədəniyyət abidələrindən istifadə
edilməsindən daxil olan vəsaitin xərclənmə qaydası
Tarix və mədəniyyət abidələrindən istifadə edilməsindən
daxil olan pul vəsaiti, habelə bu qanunun 51-ci maddəsinə uyğun
surətdə daxil olan vəsait ixtiyarında abidələr olan dövlət abidələri
mühafizə orqanlarının xüsusi hesablarına
müəyyən edilmiş
qaydada verilir və həmin orqanlar tərəfindən yalnız abidələrin
mühafizəsi, bərpası, konservasiyası, təmiri sahəsindəki tədbirlərə
xərclənir.
Maddə 27. Mülkiyyətində və ya istifadəsində abidələr
olan müəssisələrin, təşkilatların, idarələrin vəzifələri
Mülkiyyətində və ya istifadəsində tarix və mədəniyyət
abidələri olan müəssisələr, təşkilatlar, idarələr onların qorunması
üçün məsuliyyət daşıyırlar
və abidələrin mühafizəsi, onlardan
istifadə edilməsi, onların uçota alınması və bərpa olunması
qaydalarına borcludurlar.
Maddə 28. Tarix və mədəniyyət abidələrinin
mühafizəsi, onlardan istifadə edilməsi və onların bərpa
olunması qaydalarının müəyyən edilməsi
Tarix və mədəniyyət abidələrinin mühafizəsi, onlardan
istifadə edilməsi və onların bərpa olunması qaydaları “Tarix və
mədəniyyət abidələrinin mühafizəsi və onlardan istifadə
haqqında” SSRİ qanununa uyğun olaraq SSRİ Nazirlər Sovetinin
qoyduğu qaydada müəyyən edilir.
Maddə 29. Kolxozların kooperativ təşkilatlarının,
ictimai təşkilatların və vətəndaşların mülkiyyətində olan tarix
və mədəniyyət abidələrinin əldə edilməsi
Kolxozların, digər kooperativ təşkilatlarının onların
birliklərinin, ictimai təşkilatların mülkiyyətində və vətəndaşların
şəxsi mülkiyyətində olan tarix və mədəniyyət abidələrin
qorunmasını və onlardan daha səmərəli istifadə olunmasını təmin
etmək məqsədilə mülkiyyətçi ilə sazişə görə dövlət tərəfindən əldə
edilə bilər.
Maddə 30. Tarix və mədəniyyət abidələrinin alınması
Öz xarakterinə və təyinatına müvafiq olmayan məqsədlərlə
istifadə edilən, məhv olmaq və ya korlanmaq təhlükəsinə məruz
qalan tarix və mədəniyyət abidələrinin müəssisələrdən,
təşkilatlardan, idarədən SSR İttifaqı qanunvericiliyi ilə müəyyən
olunmuş qaydada alına bilər.
Vətəndaş özünə məxsus olan tarix və mədəniyyət
abidəsinin qorunmasını təmin etmədikdə,
bu abidə Azərbaycan