SSR Mülki Məcəlləsinin 135-ci maddəsinə uyğun olaraq
məhkəmə yolu ilə müvafiq haqqı ödənilməklə alına bilər.
Vətəndaş özünə məxsus olan tarix və mədəniyyət
abidəsindən zəhmətsiz gəlir götürmək üçün müntəzəm surətdə
istifadə etdikdə, bu abidə Azərbaycan SSR Mülki Məcəlləsinin
106-cı maddəsinə uyğun olaraq məhkəmə qaydası ilə əvəzsiz alına
bilər.
Maddə 31. İstifadəyə verilmiş torpaqlarda yerləşən
tarix və mədəniyyət abidələrinin qorunmasının təmin edilməsi
Müəssisələr, təşkilatlar, idarələr və vətəndaşlar onların
istifadəsinə verilmiş torpaqlarda yerləşən tarix və mədəniyyət
abidələrinin qorunmasını təmin etməyə borcludurlar.
Maddə 32. Tarix və mədəniyyət abidələrinin bərpası,
konservasiyası və təmiri
Tarix və mədəniyyət abidələri yalnız dövlət abidələri
mühafizəsi orqanlarının razılığı il əvə onların nəzarəti altında
bərpa, konservasiya və təmir edilir.
Abidələr onlardan istifadə edənlərin və ya abidə
sahiblərinin habelə dövlət abidələri mühafizəsi orqanlarının
vəsaiti hesabına bərpa, konservasiya və təmir olunur.
Göstərilən işlər dövlət abidələri mühafizə orqanlarının cəlb
etdikləri ixtisaslaşdırılmış elmi-bərpa təşkilatları və ya digər
təşkilatlar tərəfindən görülür.
Tarix və mədəniyyət abidələrinin bərpası, konservasiyası
və təmirinin layihələri müvafiq dövlət abidələri mühafizə
orqanları ilə razılaşdırılmalıdır.
Maddə 33. Tarix və mədəniyyət abidələrinin
mühafizəsi zonası
Tarix, arxeologiya, şəhərsalma və arxitektura, manumental
sənəd abidələrinin mühafizəsini təmin etmək məqsədilə SSR
İttifaqı və Azərbaycan SSR qanunvericiliyi ilə müəyyən olunan
qaydada mühafizə zonaları, tikilişi tənzimetmə zonaları və
mühafizə olunan təbii landşaft zonaları müəyyən edilir.
Göstərilən zonaların hüdudları daxilində SSR İttifaqının və
Azərbaycan SSR-in müvafiq abidələri mühafizə orqanlarının
icazəsi olmadan torpaq, tikinti işləri və digər işlər görülməsi,
habelə təsərrüfat fəaliyyəti qadağan edilir.
Mühafizə zonaları, tikilişi tənzimetmə zonaları və
mühafizə olunan təbii landşaft zonaları müvafiq dövlət abidələri
mühafizə orqanlarının təqdimi ilə Azərbaycan SSR Nazirlər
Soveti tərəfindən müəyyən edilir.
Tarix və mədəniyyət abidələrinin mühafizə zonaları
şəhərlərin və digər yaşayış məntəqələrinin baş planlarına, onların
planlaşdırılması, tikilişi və yenidən qurulması layihələrinə daxil
edilir.
Maddə 34. Tarix və mədəniyyət abidələrinin
ərazisindən keçən yol sahələrində nəqliyyat vasitələri
hərəkətinin məhdudlaşdırılması
Tarix və mədəniyyət abidələrinə yaxın olan və ya onların
mühafizə zonasında keçən yol sahələrində nəqliyyat vasitələrinin
hərəkəti abidələrin qorunması üçün təhlükə yaratdıqda bu yol
sahələrində nəqliyyatın hərəkəti Azərbaycan SSR Mədəniyyət
Nazirliyinin təqdimi üzrə müəyyən edilmiş qaydada müvafiq yerli
xalq deputatları Soveti icraiyyə komitəsinin qərarı ilə
məhdudlaşdırıla bilər, yaxud da qadağan edilə bilər.
Maddə 35. Tarix-mədəniyyət qoruqlarının mühafizəsi
Xüsusi tarixi, elmi, bədii və ya digər mədəni əhəmiyyəti
olan tarix və mədəniyyət abidələrinin ansambl və kompleksləri
“Tarix və mədəniyyət abidələrinin mühafizəsi və onlardan istifadə
haqqında” SSRİ qanununa uyğun olaraq SSRİ Nazirlər Sovetinin
və ya Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin qərarları ilə tarix-
mədəniyyət qoruqları elan edilə bilər və bu qoruqlar onların hər
biri haqqında xüsusi əsasnaməyə görə mühafizə olunur.
Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin qərarları ilə tarix-
mədəniyyət qoruqları elan edilmiş abidələrin ansambl və
kompleksləri həmin qoruqlar haqqında Azərbaycan SSR Nazirlər
Soveti tərəfindən təsdiq edilən əsasnamələrə görə mühafizə
olunur.
Maddə 36. Yeni aşkara çıxarılan tarix və mədəniyyət
abidələrinin mühafizəsi
Yeni aşkara çıxarılıb tarixi, elmi, bədii və ya digər mədəni
əhəmiyyəti olan obyektlər onların tarix və mədəniyyət abidələri
kimi dövlət uçotuna alınması məsələsi həll edilənədək “Tarix və
mədəniyyət abidələrinin mühafizəsi və onlardan istifadə
haqqında” SSRİ qanununun və bu qanunun tələblərinə uyğun
surətdə mühafizə olunmalıdır.
Göstərilən obyektlərin müvəqqəti mühafizə rejimi dövlət
abidələri mühafizə orqanları tərəfindən müəyyən edilir.
Maliyyə orqanları, elmi və ya digər idarələr yeni aşkara
çıxarılıb tarixi, elmi, bədii və ya digər mədəni əhəmiyyəti olan
dəfinələri, yaxud da obyektləri öz sərəncamına aldıqda bu barədə
müvafiq dövlət abidələri mühafizə orqanlarına məlumat
verməlidirlər, bu orqanlar isə onları tarix və mədəniyyət abidələri
kimi dövlət uçotuna götürmək məsələlərini həll edirlər.
Maddə 37. Ərazisində tarix və mədəniyyət abidələri
olan
şəhərlərin və digər yaşayış
məntəqələrinin
planlaşdırılması, tikilişi və yenidən qurulması layihələrinin
abidələri mühafizə orqanları ilə razılaşdırılması
Ərazisində tarix, arxeologiya, şəhərsalma və arxitektura,
monumental sənəd abidələri olan şəhərlərin və digər yaşayış
məntəqələrinin planlaşdırılması, tikilişi və yenidən qurulması
Azərbaycan SSR Mədəniyyət Nazirliyi ilə razılaşdırılmalıdır.
Maddə 38. Tarix və mədəniyyət abidələrinin
uçurulmasının, köçürülməsinin, dəyişilməsinin qadağan
edilməsi
Daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin uçurulması,
köçürülməsi, dəyişilməsi qadağan edilir.
Bu maddənin birinci hissəsində müəyyən edilmiş qaydada
istisnaya “Tarix və mədəniyyət abidələrinin mühafizəsi və
onlardan istifadə haqqında” SSRİ qanununa uyğun olaraq yalnız
hər bir ayrıca halda Ümumittifaq əhəmiyyətli abidələr barəsində
SSRİ Nazirlər Sovetinin, respublika və yerlə əhəmiyyətli abidələr
barəsində Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin xüsusi icazəsi ilə
yol verilə bilər.
Dostları ilə paylaş: | 
