Microsoft Word Tebrizden bashlanan dunya doc
Yüklə 0,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
37 Təbii ki, həyat dəyişmişdir... O adam ki, mütəfəkkirdir, ş airdir zəmanəsinin oğludur o, bütün bu sənəti yeniliklər, həyatın inkişafda olan təzahürləri ilə birgə addımlamalıdır”(41, s.154- 155). Diqqətəşayan bir missiyadır. Sanki həyat və hadisələr yuxarıda görkəmli sənətkarların zamanın poeziyasına vurduqları möhürü təsdiq etməyi şair Qulamrza Səbri Təbriziyə həvalə etmişdir. Şairin poetik təfəkkürü zülmət səltənətlərində, keçmiş fəzalarda, ehkamlara bürünmüş səmalarda qanad açmağa qadir olmuşdur. Lakin bu sadəcə bir quş uçuşu deyil, hətta, çoxlarının günəş işığında belə görməyə qadir olmadıqları bədii həqiqətlərin mənzərəsini yaratmağı misralarına etibar edən bir məqsəddir, qayədir: Bu bizim Zəncirə çəkilmiş tariximizdir... Deyir, daha keçdi qaranlıq gecələr. Yaşamaq lazımdı işıqlı gündüzlərdə (28, s.122). Bu şeirin oxucuda yaratdığı təəssürat aləmində Tofiq Hüseynoğlunun “Sönməz ocaq” kitabına yazdığı “Ön söz” bir işıq mənbəyi kimi şairin yaradıcılığına nur çiləyən məşəl kimi qiymətləndirilməyə layiqdir. Bir də ona görə ki, bəzi ədəbiyyat tədqiqatçıları Qulamrza Səbri Təbrizinin şeirlərində forma rəngarəngliyinə, klassik şeir ölçü-biçilərinə yetərincə diqqət yetirilmədiyini iddia edirlər. Əlbəttə, yaradıcılıq aləmində bu ciddi problemdir. Hörmətli opponentlerin bu fikirlərinə ulu Şəhriyarın bir mülahizəsi ilə cavab vermək istərdim. Ustad öz sənətkar möv- qeyinə layiq olan bir inamla demişdir: - şeirdə əsas məzmundur. Gözəl bir qız hansı formada libas geyinsə fərqi yoxdur, yenə gözəl görünəcəkdir. 38 Qulamrza Səbri Təbrizinin bir şair kimi yaradıcılıq manerası, sənətkar səliqəsi haqqında neçə-neçə tədqiqi və təhlili məqalələrin müəllifi Tofiq Hüseynoğlunun fikri məqbul hesab edilmək üçün etibarlı atributlara malikdir. O, şairin “Sönməz ocaq” adlı şeirlər toplusu üçün qələmə aldığı “Ön söz”də yazır: “Q.S.Təbrizinin şeirlərinin hər birinin mayasında bir fikir var. Şeirlərin işığı, istisi də bu fikirdən doğur... Şair söz üzərində işdən daha çox üfüqləri geniş fikirlərlə bağlı yaradıcılıq ə ndişələri içərisində, əhatəsində görünür” (23, s.4). Çox diqqətəlayiqdir. “Ön söz” müəllifinin toxunduğu mətləblər barədə şairin özünün də çox müdrik, ədəbi nəzəriyyə və ədəbiyyatşünaslıq baxımından yetərincə məqbul səslənən mülahizələri vardır. Şair “Mənim iki dünyam” adlı kitabında yazır: “...Yazıçı ədəbiyyatın ədəbi prinsiplərinə istinad etməklə yanaşı xalqının ruhunu, gündəlik ovqatını nəzərə almalıdır. Bu mənada mən ədəbiyyatın siyasi keyfiyyətini qəbul edirəm və dərindən inanıram ki, ədəbiyyat onu yaradan xalqın mənafeyini müdafiə etməlidir” (14, s.15). Ş airin həyat hadisələrinə, cəmiyyətdə baş verənlərə, bu sırada inamlara, əqidələrə özünəməxsus münasibəti vardır. Onun bu baxışları məhz həmin keyfiyyətlərə görə dəyərlidir. O, fikrində sədaqətli, niyyətində pakdır. Yəni heç bir dini, heç bir ə qidəni öz mənafeyi xatirinə müdafiə etmir. Onun bu sahədəki münasibətinin özülü bəşəri sədaqətdən yoğrulmuşdur. Poetik nəfəsi arxasından əsil insan siması boylanır. Ona görə də mü- hakimələri həqiqətin, yüksək bəşəri idealların ifadəedici, yara- dıcılığı məhdudiyyət tanımır. O, vətənin sərhədlərindən kənarda baş verənləri də poetik idealını təqdim etmək üçün tərənnümə cəlb edir. Qələmə aldığı çox uğurlu obyektlərdən birinin ünvanı belədir: Otuz il kommunist oldu. Casusu oldu KQB-nin 39 ndi də müsəlman olub, Danışır dindən, ibadətdən. Dünənin Allahsızı, Bu gün Məkkənin Qara daşın Öpmək arzusu ilə yaşayır (16, s.63). Burada bir həqiqətin də yanından sükutla keçmək istəməzdim. Yəni bu illərin, əsrlərin dəmir məntiqi tərəfindən, sənət korifeylərinin qələmləri ilə dönə-dönə təsdiq edilmişdir: “... Yazıçı harada yaşayır yaşasın, vətəndən ayrı yazıb yarada bilməz. Əslində yazıçıya ilham verən məhəbbətidir, eşqidir” (18, s.70). Ş air yaradıcılığa etibarlı bünövrə olan, ona qol-qanad verən amillər sırasında mühiti həlledici amillər sırasına daxil edir. Demokratik cildə girib cəmiyyəti, onun maddi-mənəvi sərvətlərini, müqəddəs əxlaq normalarını qurd kimi gəmirənlərə qarşı amansızdır. Təbii ki, bu baxışında oğruluğu bizdə belə ş übhə doğurmur. Ört-basdır edilməsinə azacıq belə ehtiyac yoxdur. Tarix boyu müxtəlif saxta din xadimi donuna gir- mişlərin də sayları az olmamışdır. Yenə də Böyük Mirzə Cəlilin həyatın ən dərin taqlarına nüfuz etməyin öhdəsindən bir mü- zəffər əsgər kimi, sərkərdə kimi gəlmiş bədii təfəkkürün məh- sulu olan Şeyx Nəsrullanı yada salaq. Bu qılaflı şeyx ölüləri diriltmək adı ilə hətta xalqın irz və namusuna toxunmaq kimi alçaqlığa belə əl atmışdı. Qulamrza Səbri Təbrizinin dövründə də belələri az olma- mışdır. Min cildə girən bu saxtakarların din, əqidə, islam naminə törətdikləri hoqqabazlıqların külünü göyə sovurmaqda şairin qələmi döyüş cəbhəsində qəhrəmanlıq göstərən bir sərkərdə ol- muşdur: slam qalıb bir yana, Din qalıb bir yana, Yüklə 0,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|