40
Yuxarıdakı cədvəl 3,4-ə və qrafik 5-ə nəzər salsaq görərik ki, real sektor üzrə
ticarət və xidmətə verilən kreditlər 314 milyon manat artaraq 2 milyard 540,7 milyon
manata, kənd təsərrüfatı və emala verilən kreditlər 95, milyon manat artaraq 817,7
milyon manata, inşaat və əmlaka verilən kreditlər 158,7 milyon manat artaraq 2
milyard 461,6 milyon manata, nəqliyyat və rabitəyə verilən kreditlər 72,1 milyon
manat artaraq 569,1 milyon manata çatmış, energetika, kimya və təbii ehtiyatlara
verilən kreditlər isə 87,2 milyon manat azalaraq 220,6 milyon manata düşmüşdür.
Yanvar-avqust aylarında daşınmaz əmlakın tikintisinə və alınmasına (ipoteka krediti
daxil olmaqla) verilmiş kreditlər 146 milyon manat artaraq ilk dəfə bir milyard
manatı ötərək 1 milyard 52,7 milyon manata çıxıb. 2014-cü ilin yanvar-iyul ayları
ə
rzində real sektora kredit qoyuluşu 17 milyard 34 milyon manat, maliyyə sektoruna
kredit qoyuluşu isə 254,7 milyon manat təşkil edib.
Cədvəl 3 və 4-ə nəzər salsaq real sektora kredit qoyuluşu 1 milyard 611,1
milyon manat və ya 10,4% artaraq 15 milyard 422.9 milyon manatdan 17 milyard 34
milyon manata yüksəlməsini müşahidə edərik.
Son illər ölkə iqtisadiyyatının dinamik inkişafını dahada sürətləndirmək
məqsədilə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
lham Əliyev bankları
iqtisadiyyatın real sektoruna daha çox vəsait ayırmağa çağırıb. Bu çağırışı əsas tutan
bir çox banklar sahibkarların kreditləşdirilməsinin həcmini ciddi surətdə artırmaqda
israrlı olduqlarını bəyan ediblər.
41
III Fə
sil
Real sektorda bank fə
aliyyə
tinin tə
kmilləş
dirilmə
si
3.1. Bank fə
aliyyə
tinin inkiş
af strategiyası
Bank məhsulları siyahısını təhlil edərkən, marketinq xidmətinin əməkdaşları
inkişaf strategiyasının hazırlanmasını əsas məqsəd kimi qəbul etməlidirlər. Bu
istiqamətdə birinci vəzifə, bank tərəfindən təklif olunan xidmətlər strukturunun
optimallaşdırılmasıdır.
kinci vəzifə, inkişaf strategiyası çərçivəsində yeni
məhsulların hazırlanmasıdır. Bank məqsəd və vəzifələrin həyata keçirilməsi vasitəsi
kimi bank fəaliyyətinin strategiyası seçilir. Bank strategiyası dedikdə müxtəlif növlü
kredit əməliyyatları başa düşülür.
Bankın vəzifələrinin, inkişaf konsepsiyalarının və strategiyalarının
formalaşması, həmçinin bu prosesi müəyyənləşdirən faktorlar Qrafik-sxem 6-da
göstərilmişdir.
Qrafik-sxem 6.
Mənbə:Z.Məmmədov –“Pul,Kredit və banklar” Bakı-2006
Bankın
və
zifə
si
Bankın
inkiş
af
konsepsiyası
Strateji idarə
etmə
nkiş
afın mə
qsə
d
və
və
zifə
lə
ri
Fəaliyyətin səmərəli strategiyasının
seçimi
Təhilin instrumentarilərinin
seçimi, qərarların qəbulu
Seçilmiş strategiyaların həyata
keçirilməsi mexanizmi
Təcrübə,
analogia
Bankın
tarixi,
adətləri
Cari
mərhələn
in
xüsusiyy
ə
tləri,ban
kın
müasir
vəziyyəti
Xarici iqtisadi mühit
Dövlət siyasəti
Iqtisadiyyatın və bank
sisteminin vəziyyəti
Bank xidmətlərinin
marketinqi
42
Yeni məhsulun yaradılması prosesi bütöv bir mərhələni əhatə edir. Bütün bu
mərhələni ətraflı nəzərdən keçirək .
1. deyalar axtarışı.
Bura aşağıdakı mərhələlər daxildir:
– ideyaların axtarışı və yığılması;
– nəzərdə tutulan məhsulun hazırlanması və işlənməsi;
– marketinq strategiyasının formula edilməsi.
deyaların axtarışı və yığılması müxtəlif yollarla həyata keçirilə bilər. deya
kənardan və xüsusi hazırlıq nəticəsində qazanıla bilər.
deyaların reallaşmasının sınaqdan çıxmış xeyli üsulları vardır. Lakin biz
bunların ən yüksək səmərəli metodlarından birinin üzərində dayanaq. Söhbət “beyin
hücumu” adlı metoddan gedir. Belə bir hücum böyük miqdarda ideyaları qısa
müddətdə reallaşdırmağa imkan verir. “Hücumun” mahiyyəti ondan ibarətdir ki, nə
qədər çox ideya təklif olunubsa bunların içərisində ən məhsuldarlarının seçilməsi
ehtimalı yüksəkdir.
Müvafiq təkliflərin seçilməsindən ötrü banklar bütöv bir sistem işləyib
hazırlamalıdırlar. Hər bir ideyanın nəinki müştərinin ehtiyaclarına uyğun olub-
olmaması yoxlanılmalı, həmçinin zəruri mənfəət normasının təmin olunması, tətbiq
olunacaq ideyanın bankın strategiyasına kömək edib-etməməsi məsələləri də
nəzərdən keçirilməlidir.
– yararlı ideyaların seçilməsi; istiqamət üzrə təhlil olunmalıdır.
– bazar imkanlarının təhlili;
– bank imkanlarının təhlili;
– bankın məqsədləri üzrə mövcud perspektiv nisbət.
2. Müxtəlif məhsulların bank xidmətləri bazarına çıxarılması bazarı əhatə etmək,
satış həcmi və mənfəət planı üzrə yeni imkanlar yaradır.
Tətbiq olunacaq xidmət üzrə, bankın imkanlarını da qiymətləndirmək vacibdir.
Çünki gözəl bir ideya, hər hansı resurs çatışmamazlığı səbəbindən həyata keçməyə
bilər. Bununla belə yeni məhsulun hazırlanması mərhələsində bank qarşısında açılan
perspektivlər bankın vəzifə və məqsədlərinə zidd olmamalıdır.