Microsoft Word ?Ziz? C?F?Rzad?docx
Yüklə 5,27 Mb. Pdf görüntüsü
|
44
Yüz min mehi-taban ola, könlüm səni istər. Ey xublərin şahı, könlüdür sənə talib, Aləm hamı xuban ola, könlüm səni istər. Qəzəl bitdi. Tərlan dedi: -
Ağa əvvəl söz verdi, mənə bir qəzəl yaza, ona deməmişdim kiminçün, amma özü o saatca başa düşdü, dedi, sənə elə bir qəzəl yazım ki,ceyranın kim olsa da, oxuyandan sonra səndən ürkməsin, üzülməsin yaxandan, nə desən, ləbbeyk desin. Hayıf ki, özü oxuya bilməyəcək. Dedim: özü oxuya bilir, dedi: "Adə, sən gör nə xoşbəxt adamsan ki,istəklin oxumaq bilir? İndiki zəmanəmizdə bu böyuk nemətdi, bizim hec kişilərimiz əməlli oxuya bilmir..." Mən doğrudan da xoşbəxtəm,Sona, mənim Sonam. Gənc bu sözlərlə yenidən Sonanın əllərindən tutdu. Qəfil tappıltı səsi hər ikisini ürkütdü, qaranəfəs gələn Nisə idi; pörtmüşdü, qorxudan əsirdi, dili dolaşa-dolaşa dedi:- Meşədə yad adam var. Əvvəl at kişnərtisi eşitdim, elə bildim yoldan ötəndi, sonra hənirti də duydum, qaraltısın da gördüm, deyəsən bizi güdürlər... Mahnını qıran bu imiş... Sonanın şirin xəyalları, qəfil pozulan yuxu kimi dağılıb getdi, yerində real həyat, qorxu qaldı, bu dəfə özü gəncin əllərinə sarıldı: -
Ağa Tərlan, qurbanın olum, qaç get, qana çalxama özünü, bizi bir yerdə görən olmasın. Gənc tələsik: -
Məni gözlə, Sona, mən mütləq gələcəyəm... - deyib ehtiyatla gözdən itdi. Gənc, sevdıyi qızdan ümid dolu inam və fərəhlə ayrıldı, "Gələcəyəm, Sona, mütləq..." dodaqlarına bəxtiyar bir təbəssüm qonmuşdu, amma bilmirdi ki, amansız tale ona nə hazırlayır. Təkcə kiminsə onları görüb qaçmaqlarına mane ola biləcəyindən narahat idi. Görən isə olmuşdu. Həm də çoxdan: başqaları heç, amma bu gün Molla Qurbanqulunun onlara rast gəlməsi lap təsadüfən oldu. Bir neçə gün idi ki, molla kəndə getmişdi. Mollanı orada vəfat etmiş bir tanışın malını tərəkə eləmək üçün çağırmışdılar. Kənddən xeyli qazancla qayıdan Qurbanqulu, yaman yorulmuşdu. Vərəsələr arasında malı təqsim etməyə xeyli vaxt getmiş və kişi bundan bərk əziyyət çəkmişdi. Uzun yolun zəhmətindən dincini almaq üçün özünü meşəyə verdi. Atdan enib heyvanı yancidar elədi və ota buraxdı. Özü isə çayın sahilinə enib əl-ayağını
45
yumaq, bir az sərinləmək qəsdinə düşdü. Elə bu zaman taladakı ağac altında əyləşmiş Tərlanla Sonanı gördü. -
Baho!.. Bu da cənab Hacının vələdi, çəngiynən kef-damaqda... Sən ölməyəsən yaxşıca Hacının evi tikilib, kişinin halal qazancı gör bir hara gedir, kimə məsrəf olur... Yamanca özünü çəkirsən, Hacı, görək qırmızı qulluğuna bunu ərz eləyəndə nə deyəcəksən!.. Molla Qurbanqulu nə qədər çalışırdısa gənclərin nə danışdıqlarını eşidə bilmirdi. Ehtiyatla özünü irəli vermək istəyəndə əmmaməsi kola ilişib düşdü, molla əyilib əmmaməni götürəndə üzüqoylu yerə yıxılıb ufuldadı. Nisənin eşitdiyi hənirti də bu idi. Qız özünü saxlaya büməyib "vay" elədi və qaçdı. Molla da Nisəni bu zaman gördü. -
Ay köpəyin qızı, güdükçüsü də varmış ki... O yerindən qalxdı, artıq güdməyin və gözə görünməyin mənasız olduğunu başa düşüb taladan aralandı, əl-ayağını yumağı da məsləhət bilmədi. "Bəlkə tanımadılar, Allah kərimdi, yoxsa indiki cavanları nə bilmək olar, boğazlar məni namərd oğlu, basdırar meşənin dərin yerində. Sonra da eşşək gəti, mərəkə yüklə. Yox, yaxşısı sağ-salamat aradan çıxmaqdı". O, atın cidarını açıb cəld mindi və götürüldü. MƏSLƏHƏT Hacı Əsəd oğlu Tərlanın Mahmud ağa məclislərinə ayaq açdığını eşidəndə əvvəl inanmamış, qulaq ardına vurmuşdu. Amma söz-sov getdikcə çoxalanda kişi narahat olmağa başlamış, bir neçə dəfə eyhamla oğluna söz qandırmışdısa da, bir şey çıxmamışdı. Axırda acığını arvadı Bircə xanımın üstünə tökmüşdü: - Bura bax, arvad, Allah bu gədəni doğan gündə qarnuvu cıreydi. Bu tuqi-lənəti mənim boğazıma keçirtməyəydin. Bax, sənə budu deyirəm, yığ küçüyün ayağını o xarabadan. Onun Mahmud ağa otağında nə ölümü var? - Nə bilim, ay Hacı, vallah mən elə eşidəndən bəri dəli-divana olmuşam, necə kərəm danlayıb-dansamışam, uşaqdı, deyir nə olar, şəhərin bütün adlı cavanları ora gedir, mən gedəndə nə olar? Hacının gözləri qızdı: -
gərək eləyə? Ora gedənlərin hamısı səqərin dibində yanacaq... Eşitmirsən molla nə deyir? Bilmirsən, tar çalmaq da, ona qulaq asmaq da
46
günahdı? Hələm o bihəya çəngiyə baxmağı demirəm... Oğluvun gözləri kor olanda deyərəm sənə! Xəsrəddünya vəl axirə... Arvad qorxudan əsim-əsim əsdi: -
Ay Hacı, sən o getdiyin ağa, uşağa nifrin eləmə, valideyn qarğışı kəsərli olar, rəhmət qapısı açıq olar, dilim-ağzım qurusun, uşağıma sədəmə toxunar, - deyə ağlamsındı. Hacı acıqlandı: - Di yaxşı, yasxana açma, bəs o, ağvalideyin olanda, mənim sözümə baxmayanda mən neynim? Ağzıma su alım oturum? Ağa Rəsulun,Hacı Qədirin oğlanların görmür? Niyə onlara baxmır, özgədən təmşiyət götürür?.. Kişi bütün axşamı deyindi. Azandan sonra nökər içəri girib Molla Qurbanqulunun gəldiyini xəbər verəndə deyintisini kəsdi. Ayağa qalxıb mollanı qapıda qarşıladı: -
Buyur, buyur, axund ağa, xoş gəlib səfa gətirmisən. Keç içəri. Molla Qurbanqulu nəleyinlərini qapıda çıxartdı. Hacının ona Məkkədən pay gətirdiyi qara, nazik yun parçadan tikilmiş misri əbanın ətəklərini toplayıb otağın yuxarı başına keçdi, Hacı Əsədin göstərdiyi nimdərin üstündə əyləşdi. Hacı da onun yanında oturdu. -
Havalar soyumağa başlayıb, Hacı ağa, bayırda bir sazaq var, deyirsən çillə girib, amma hələ payızın əvvəl ayıdı. Bəli, əvvəl ayıdı. Hacı dedi: - Bəli, amma gündüz bazara çıxmışdım, hava xeyli isti idi... - nökərin sinidə gətirdiyi çaylardan birini mollanın, digərini öz qənşərinə qoyub nökərə tərəf səsləndi: - Aaadə, Səfi, buxarını bir balaca qala. -Baş üstə, Hacı ağa, - deyə nökər çıxdı. -Hacı ağa, yanuva bir mətləbçün gəlmişəm, deyirəm məsləhətləşək səniylə... çün məsləhətli don gen olar... Hacı maraqlandı: - Buyuracaqsan, axund ağa! - Hacı ağa, necə bilirsən, bu cavanları yolundan eləyən, onları bəd əmələ sürüyən nədi? Hə, nədi? -Vallah, nə deyim, sən özün də elə məndən yaxşı bilirsən, amma özün də yaxşı bilirsən ki, zəmanə dəyişib, çox xarab olub dünya, axund ağa, əgər rəhmətlik xanın vaxtı olsaydı, bir sahatın içində, gedələrdən biriynən sifariş göndərib hər şeyi yerbəyer elərdim. Amma indi... Onun dalı böyüklərə bağlıdı, urusun da məhkəməsi, silisti üzündən açıq-açığına bir şey eləmək olmur. Elə cahılları da yoldan çıxardan budu...
Yüklə 5,27 Mb. Dostları ilə paylaş:
|