Microsoft Word ?Ziz? C?F?Rzad?docx
Yüklə 5,27 Mb. Pdf görüntüsü
|
49
qoy heç kəs bu govur oğlunun açdığı məktəbə uşaq verməsin, kişi, bəyəm biz görmürük bunun axırını? Görmürük bəyəm? Hacı dedi: -Baş üstə, axund ağa, elə sabah bazarda dükan otağına tacir və əsnaf tayfasını çağırtdırıb məsləhətləşərik və sənin də sözlərivi onlara yetirrəm. Molla bir qədər aramla dilləndi: -Bilirsən, Hacı, padşah yer üzündə Allahın kölgəsidi. O kafir də izni padşahın qoyduğu gomumatdan alıb, odu ki, sən elə çox hündürdən danışma, nə özüvün, nə də mənim adım olmasın. Qoy işi asta görək, usta görək. Yoxsa bu uruspərəstlər hökumətə xəbər çatdırarlar ki,guya filankəslər padşahın fərmanı əleyhinə çıxıblar, Gomurnatın qulağına çatar, niyə gərək cəncəl olsun... bizdən görsün, incisin? Yaxşısı budu elə əlaltından... əlaltından yaxşıdı. Hacı razılaşdı: -Bəli, yaxşı məsləhətdi... Əlaltdan... -Hə, hə, el, qara camaat küyə düşsün, sən, mən neyniyəcəyik? Nə sənin məktəblik uşağın var, nə mənim... Bizim çalışmağımız öz şəriətimiz üçündü, camaatın balaları üçündür ki, dindən-dondan dönməsinlər... Ağvalideyin olmasınlar... Odi ey, təzə cavanlarımız hələ təzə məktəb oxumayıb, gör bir nə hoqqalar düzəldir, nə pəstahalar açırlar. Gündə hər bağda tar məclisi, hər bulaq başında şeir məclisi, az qalıb ki, hər ev də çəngi məclisinə çevrilsin... Balam çevrilməsin?.. Hacının ehtiyat etdiyi, eşitmək istəmədiyi söhbət başlandı. O heç bir şeylə də bunun qarşısını ala bilməyəcəkdi. O ürəyində Allaha, getdiyi Kəbəyə, üzünü sürtdüyü Həcərə yalvarırdı ki, Tərlanla bağlı yaman bir xəbər eşitməsin. Qəlbinin ən dərin bir guşəsində Tərlanın öz yeri, öz məhəbbəti var idi. Kişi atalıq məhəbbətinin bütün qüvvəsi ilə bu mövqeyi qoruyurdu, lakin, buna baxmayaraq, Tərlanın ölümünə razı olardı, şəriətə müxalif iş tutmasına razı olmazdı. Molla Qurbanqulu Hacını qızışdırmaq, vuracağı zərbəni daha kəskin etmək üçün bir an durdu, yerini daha da rahatladı, boğazını bir də artlayıb sözə başladı: -Hacı ağa, bu gunlərdə yəni beş-altı gün irəli iraq olsun, bir yaman xəbər eşitmişəm, vallah, elə bəddi ki, heç dilim də varmır. Əvvəl heç inanmadım, amma sonra təhqiq öyrənib, əmin oldum, indi Hacı qardaş, gərək çarəsini eləyək... eləyək gərək çarəsini... Hacının həyəcanı artdı: -Allah, sən saxla, nə bəd xəbərdi?
50
-Qısası, Hacı qardaş, sənin oğlun Tərlan o çəngi Sonaya bənd olub. Bəli, bəli, bəli... olub. Hacı yerində dikəldi: -Bu ola bilməz, axund ağa, ola bilməz! Molla Hacının çiynindən basdı: -Hövsələ elə, Hacı ağa, olub, çox hayıf ki, lap düz, səhih xəbərdi. Bir on-on iki gün irəli onları meşədə görən olub. Dedim özgədən eşi- dənəcən, qoy özüm deyim sənə... Axı çörək kəsmişəm evində, ehsan qapın üzümə açıq otub... açıq olub. Hacı yenə qalxmaq istədi, qəzəblə köpürdü: -Doğraram o it küçüyünü, bircə bu qalmışdı ki, şamaxılıları mənim üstümə güldürsün... Molla yenə də Hacının çiynindən basdı: -Dedim ki, səbr elə, "əsəbrü miftahül fərəc", səbir fərəc qapısının açarıdı, Allah səbir edənləri dost tutub. Hacı "fərəcin qapısını" tanımırdı, özünü zorla saxlayır, hirsini güclə udurdu. Molla isə elə bil Hacının ürəyini xırda-xırda doğrayır, aram-aram şişə çəkirdi... -Xuda nə kərdə, doğramaq neyşə?.. Hələ ki, iş təzə başlayıb. Çarəsi tapılar... Tapılar çarəsi... Hacının gözləri qanla doldu: -Daxı nə çarə... -Xeyr, xeyr, naümid olma... Allah, dərd verib, dərman da verib... verib dərmanın. -Bağrım çatladı, axund ağa, məsləhətüvü, çarəni de... -Xuda nə kərdə, bağrun niyə çatlasın? Qoy düşmənlərüvün bağrı çatlasın! Sənə mən, Hacı qardaş, bəd xəbərnən şad xəbər də gətirmişəm... Necə deyərlər, bir əlimdə od, bir əlimdə su, bir əlimdə dərd, birində dərman gəlmişəm. Hacı hirsini boğmağa çalışdı: -Allah imanuvu kamil eləsin.,. -Bəhəmdigər... -Bəs çarə... -Hə, - molla dəstərxan salan nökərə işarə ilə Hacıya müraciət etdi, - bu saat, səbr elə, qoy bir şam eləyək. Hacı qəzəbli olsa da anladı ki, molla nə isə gizli bir söz deyəcək və bu sözün nökər tərəfindən eşidilməsini istəmir. Nökər səfi isə aramla
51
süfrəni saldı, Üstü sərpinclə örtülü plov sinisini, xuruş, ovşara və digər lazımi şeyləri dəstərxana düzdü, toyuğu parçaladı, "nuş can, ağalar" deyib çıxdı. O qapını kip örtüb getdi. Yaxşı təlim görmüş nökər idi Səfı, o ağasının gizli məşvərət apardığını başa düşdüyündən indi içəriyə hec kəsi buraxmazdı. Hacı mehmannavazlıq vəzifəsini əda eləmək məqsədilə əqiq üzüklü əlini sərpincə uzadanda, Molla Qurbanqulu əlini onun əlinin üstünə qoydu; ərkyana dedi:
-Sərpinci götürmə, Hacı qardaş, təamımız soyuyar. Söhbəti sonraya qoya bilmərəm, bilirəm ki, boğazından tikə getməyəcək... gəl bir şərt kəsək.., - mollanın gözü, üzərində "Allah-Məhəmməd" sözləri həkk edilmiş əqiq üzükdə idi. -Nə şərt? -O şərt ki, əgər çəkdiyim çarə döşünə düşsə, xata səndən sovuşsa, bu qiymətli əqiq üzük mənə müjdəlik olsun. Hacı yumşalan kimi oldu: -Qurbandı sənə, axund ağa, əgər xəta evimdən uzaq olsa, üstəlik sənə bir Qəmər day da bağışladım... Amma tez ol, bağrım çatlayır... Mollanın gözü parıldadı; "xuda nəkərdə"ni unudub dedi: -Allah razı olsun, sənə dövləti-İbrahim kəramət eləsin. Mən heç razı ollam ki, sənin külfətüvə sədəmə toxuna... Məsələ belədi, bir üç gün bundan əvvəl qaçaq Alış yanıma gəlmişdi gecə. Hacı səbirsizliklə soruşdu: -Onun bu işə nə dəxli var? Molla səsini bir qədər alçaltdı: -Bu saat, səbir elə, Alış deyir ki, üzə çıxmaq istəyirəm, mənə kömək elə. Özün də bilirsən ki, divan-dərəyə o qədər zəhmet verib ki,üzə çıxması çətin işdi. Mən də onuynan şərt kəsdim ki, o fıtnə yuvasını, mütrif Ədilin evini dağıtsın, o Sonadı nədi, o çəngini də aradan götürsün, onda kömək elərəm, "elərəm" deyir. Hacının ürəyi qismən sakitləşdi: -Yaxşı, burda mənim boynuma nə düşür? Molla səsini bir qədər də alçaltdı, lap pıçıltıya keçdi: -Bilirsən, Hacı qardaş, bu iş bütün müsəlman cavanlarını xilas etmək üçün böyük savab qazanmaq deməkdi, bir tərəfdən də sənin balan dinməz-söyləməz, çəngi aradan götürüləndən sonra, çəkilib oturacaq evində. Sən arxayın, hamı da arxayın. Alışı zamına götürmək
Yüklə 5,27 Mb. Dostları ilə paylaş:
|