Microsoft Word zulu disser docx
Yüklə 0,55 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- investisiya qoyulu şları (xarici investisiyalar n əz ər ə alınmaqla)
- Xarici investisiyalar
- Daxili investisiyalar
44
onların nəticələri haqqında informasiyanın çatışmamazlığı ilə əsaslandırılmış artıq müqavimətin aradan qaldırılmasından başlamaq lazımdır. Eyni zamanda dəyişikliklərin planlaşdırılmasına və həyata keçirilməsində iştiraka və izahedici işə fəal şəkildə xəlb edilən tərəfdaşlardan ibarət «köməkçi qruplar» yaradılır. Müqavimətin aradan qaldırılması üzrə tədbirlər dəyişikliklərin həyata keçirilməsi proqramına daxil edilməlidir. Strategiyanın həyata keçirilməsi prosesində müqavimətlə mübarizə aparkən, yadda saxlamaq lazımdır ki, dəyişikliklərin edilməsilə əməkdaşların mövqeləri dəyişə bilər və bu, son hesabda müqavimətin aradan qaldırılması məsələsidir. Müqavimətin aradan qaldırılması uğuru rəhbərin dəyişikliklər prosesini necə həyata keçirəcəyindən asılıdır. Bu zaman təşkilatın rəhbərləri kompetentliyin, müsbət nəticələrə inamın və dəyişmələrin zəruriliyinin yüksək səviyyəsini təqdim etməli, öz fəaliyyətlərində davamlı olmalıdır. 45
reaksiyasının seçilməsinin üstünlükləri ABŞ firmalarının təcrübəsinin tədqiqi əsasında I.Ansoff firmanın xarici mühitindəki qeyri-sabitliyin qiymətləndirilməsinin növbəti şkalasını təklif etmişdir (6) (cədvəl 2.1). Cədvəl 2.1. Firmanın xarici mühitinin qeyri-sabitliyi şkalası Qeyri-sabitliu mərhələsi Mərhələnin xarakteristikası Qeyri-sabitlik ş
Sabitlik Hadisələr adət üzrədir Dəyişikliklər firmanın reaksiyasına nisbətən yavaş baş verir Keçmişə analoq kimi gələcək əvvəlcədən bilinəndir 1
Hadisələrin adəti üzrə olması: təcrübənin ekstrapolyasiyası həddində Dəyişikliklər firmanın reaksiyasına nisbətən yavaş baş verir və ya onunla müqayisə olunandır Keçmişə analoq kimi və ya ekstrapolyasiya yolu ilə 2 Ə
həddində və ya keçmişlə analoqun olması Dəyişikliklərin tempi firmanın reaksiyası ilə müqayisə ediləndir Gələcəyin əvvəlcədən bilinməsi: ekstrapolyasiya yolu ilə Ciddi problemlər və yeni imkanlar əvvəlcədən bilinəndir
Hadisələrin adəti üzrə olması: gözlənilməz, lakin keçmişlə analoqu olandır, dəyişikliklər firmanın reaksiyasına nisbətən tez baş verir Gələcəyin əvvəlcədən bilinməsi: zəif siqnallar üzrə bəzən ə vvəlcədən bilinəndir Ciddi problemlər və yeni imkanlar əvvəlcədən bilinəndir
Hadisələr gözlənilməz və tamamilə yenidir Dəyişikliklər firmanın reaksiyasına nisbətən sürətlə baş verir Gələcəyin əvvəlcədən bilinməsi: zəif siqnallar üzrə bəzən ə vvəlcədən bilinəndir və ya bilinməyəndir 46
Fikrimizcə, istehsalın inkişafında müəssisənin xarici mühitdəki qeyri- müəyyənliyinin aradan qaldırılmasını növbəti yanaşmalara əsaslandırmaq məqsədəuyğundur: - inkişafın idarə edilməsini sürətliliyini elə bir şəkildə artırmaq lazımdır ki, müəssisənin xarici mühitdəki dəyişikliklərə reaksiyası xarici mühitdəki dəyişikliklərin templərilə müqayisə ediləsi olsun (bu yanaşma, üsul xüsusilə çevik istehsalların yaradılması ilə həyata keçirilir); - məqsədlərin prioritetlərinin təyin edilməsi əsasında mümkün vəziyyətlər çoxluğunda məqsədə nailolma səviyyəsinin (tələblərin ödənilməsi) müxtəlif qiymətlərinə istiqamətlənmə («örtmə və kəsişmə» prinsipi əsasında istehsal sisteminin formalaşması ilə həyata keçirilir); - mərkəzi vəziyyətin məqsədlər çoxluğuna prioritet nailiyyətlərə istiqamətlənmə (mərkəzi vəziyyət prinsipi); - müvafiq xüsusiyyətlərin sintezi yolu ilə bu və ya digər texnoloji sistemin və məhsul sisteminin istifadəsi sahəsinin genişləndirilməsi; - yuxarıda göstərilmiş yanaşmaların kombinə edilməsi. Nəzərə çatdırmaq lazımdır ki, bəəzi hallarda strateji miqyas alan gözlənilməz dəyişikliklər aşağıdakılarla müəyyn etmək olar: - yaranan vəziyyət müəssisənin qarşısına əvvəllər müşahidə olunmayan yeni vəzifələr çıxarır; - yeni vəziyyət gözlənilmədən və qəflətən baş verir;
- görülən adekvat tədbirlərin aparılması çətinləşir və gəlirli işləmə imkanları məhdudlaşır; - müüəssisədə artıq yaranmış davranış qaydaları təcili şəkildə baş verən 47
gözlənilməyən dəyişiliklərə təcili reaksiya verməyə inkan verimir. Ölkə iqtisadiyyatına qoyulan investisiyaların həcmi Əsrin Müqaviləsi vasitəsilə Transmilli Korporasiyaları neft hasilatına cəlb edilməsi vasitəsilə baş vermişdir. Dövlət tərəfindən xarici investisiyaların qorunması və investisiya fəaliyyətini tənzimləyən qanun və normativ sənədlərin qəbulu, siyasi sabitlik və iqtisadi inkişaf xarici dövlətlərin Azərbaycan iqtisadiyyatına uzunmüddətli sərmayə qoymaq üçün marağını daha da artırmışdır. Cədvəl 2.2. və 2.3-də son dövrdə iqtisadiyyata yönəlmiş sərmayənin dinamikası və təhlili verilmişdir.
2000 2005 2010 2011 2012 2013 Bütün mənbələr üzrə investisiya qoyuluşları (xarici investisiyalar nəzərə alınmaqla): mlyn.manat 480,7 1 289,8 6 733.4 14 118,9 17 048,8 20 251,1 21 974,2 mlyn.dollar 544,1 1 441,40 7 118.5 17 591,4 21 588,9 25 777,8 28 010,5 Xarici investisiyalar: mlyn.manat 331,4 829,5 4 628.5 6 619.7 6 849,8
8 102,7 8 269,3
mlyn.dollar 375,1
927,0 4 893.2 8 247.8
8 673,9 10 314,0 10 540,9
mlyn.manat 149,3 460,3 2 104.9 7 499,2 10 199,0 12 148,4 13 704,9 mlyn.dollar 169,0 514,40 2 225.3 9 343,6 12 915,0 15 463,8 17 469,6
Cədvəl 2.2-dən görünür ki, əgər 1995-ci ildə bütün mənbələr üzrə investisiya qoyuluşları 480,7 mlyn. manat təşkil etmiş və bunun içərisində xarici investisiyaların payı 68,9% olmuşdur. Artıq 2013-cü ildə isə xarici investisiyaların xüsusi çəkisi 37,6%-ə düşmüşdür. Mütləq ifadə isə ilbəil həm daxili, həm də xarici investisiyaların həcmi artmışdır. Maraqlısı ondadır ki, daxili investisiyaların həcmi xarici investisiyaların həcmini ötüb keçmsi Qlobal Maliyyə böhranı dövrlərində baş vermişdir. Buradan belə nəticə çıxarmaq olar ki, dövlət həm neft sektorundan əldə etdiyi pul vəsaitlərini iqtisadiyyatın prioritet sahələrinə yatırmağı bacarmış, həm də ə lverişli biznes və investisiya mühiti yaratmaqla müxtəlif yerli sahibkarlıq strukturlarını da bu işə cəlb edə bilmişdir.
Yüklə 0,55 Mb. Dostları ilə paylaş:
|