Milliy tadqiqot universiteti

6	7			8	9
10

KORXONA AKTIVLARI RENTABELLIGI TAHLILI

Korxona aktivlari rentabelligining umumiy formulasi:

Ra

Bu yerda,

SF – korxonaning sof foydasi;
A – balans aktivlarining o‘rtacha qiymati.
Agar ko‘paytiruvchi kiritgan holda aktivlar rentabelligi formulasini
o‘zgartirsak:

u holda quyidagi ko‘rinishga ega bo‘ladi:
Ra= .
Formula sotish rentabelligi (Rs) va aktivlar aylanuvchanligi koeffitsiyenti (Kay) dan aktivlar rentabelligini aks ettiradi.
Shunday qilib, “Dyupon de Nemur” firmasida ishlab chiqilgan mashhur formulaga kelamiz. Dyuponning ushbu formulasi aktivlar rentabelligiga qanday omillar eng ko‘p darajada ta’sir qilayotganligini aniqlashga imkon beradi. Formula mablag‘lar rentabelligini oshirish yo‘llariga ishora qiladi:
• mahsulotlarning kam foydaliligida aktivlar va ularning elementlari aylanuvchanligini tezlashtirishga intilish zarur;
• korxonaning sust ishbilarmon faolligi mahsulot ishlab chiqarish xarajatlarini pasaytirish yoki mahsulot narxini oshirish yo‘li bilan, ya’ni mahsulot rentabelligini oshirish bilan kompensatsiyalanishi mumkin.
2-jadvaldan ko‘rinib turibdiki, korxonaning aktivlar rentabelligi darajasi o‘tgan davrga nisbatan 0,653 punktga oshgan.
1. Aktivlar aylanuvchanligini tezlashtirish hisobiga aktivlar rentabelligi o‘zgarishini aniqlaymiz: +0,034 x 0,705 = +0,024% .
2. Sotish hajmi rentabelligi oshishi hisobiga aktivlar rentabelligi o‘zgarishini hisoblaymiz: +1,014 x 0,621 = +0,629%.
Aktivlar rentabelligi umumiy o‘zgarishining omillar ta’siri miqdoriga mutanosibligini tekshiramiz: +0,653 = +0,024 + 0,629 +0,653 = +0,653.

Korxona aktivlari rentabelligi tahlili (2-jadval)

№