Mineral Ehtiyatların Hasilatı ilə Məşğul olan Sənaye Sahələrində Şəffaflıq Təşəbbüsü
Yüklə 360,15 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- MhŞt üzrƏ hesabatların tƏhlİlİ (2003-2010-cu İllƏr)
46 MhŞt üzrƏ hesabatların tƏhlİlİ (2003-2010-cu İllƏr) Azərbaycanda Mineral ehtiyatların hasilatı ilə Məşğul olan sənaye sahələrində Şəffaflıq Təşəbbüsü üzrə hesabatlılıq sistemi və onun qurulması 2011-ci il dekabrın 1-nə olan məlumata görə, dün- yanın təbii sərvətlərlə zəngin ölkələrindən 35-i MHŞT-yə qoşulub. Bunlar arasında Təşəbbüsün yerinə yetirilməsi üzrə Qiymətləndirmə mər- hə ləsi ni başa çatdıran 26 ölkədən 12-si Təşəb- büsün “Tamhüquqlu üzv” statusuna sahib olub 1 .
Azərbaycan MHŞT-nin tətbiqi tarixində ilk dəfə hesabat açıqlayıb və eyni zamanda, Qiy mət lən- dirmədən keçərək ilk “Tamhüquqlu üzv” statusu qazanıb.
Hazırda MHŞT-yə Tamhüquqlu üzv ölkə olan Azərbaycan hələ 2003-cü ildə bu qlobal Təşəbbüsə pilot ölkə kimi qoşularaq bu sahədə ən çox - 8 il- lik təcrübə əldə edib. Azərbaycan MHŞT üzrə indiyədək 15 ümumiləşdirilmiş hesabat açıqla- yıb ki, onlardan 8-i illik hesabat olub 2 . Bu hesa- batlar 2003-cü ildən 2010-cu ilədək olan dövrü əhatə edir. Ölkədə ilk hesabat 2005-ci ildə açıq- lanıb. Bu, MHŞT tarixində ilk hesabatdır. Həmin vaxtdan 2011-ci ilədək tərəflər arasında mövcud olan razılaşma əsasında hesabatlar ildə 2 dəfə açıqlanırdı 3 . İlk hesabat mərhələsi 2003-cü ili bütövlükdə və 2004-cü ilin 6 ayını əhatə edib. Birinci dövr hesabatlılıq sisteminə Azərbaycanın neft və qaz sənayesində fəaliyyət göstərən 21 şirkət qoşulub 4 . Sonradan 2005-ci ilin hesabatını 22 şirkət təqdim edib. Hazırda MHŞT-nin icrasına qoşulan şirkətlərin sayı 31-dir və onların mənsub olduğu fəaliyyət sektoru neft-qaz sənayesindən
dağ-mədən sənayesinədək genişlənib 5 . İqtisa- diyyatın hər iki (neft-qaz və dağ-mədən) sekto- runda fəaliyyət göstərən şirkətlərin hamısı bu Təşəbbüsə cəlb olunub. Tərəflər arasında qəbul edilmiş və 2004-cü ildə imzalanmış Memoranduma əsasən, Azər- baycanda MHŞT hesabatlarının tutuşdurulması- na yalnız nü fuz lu beynəlxalq audit şirkəti cəlb olunmalıdır. Birinci hesabatın tutuşdurulması “Deloitte & Touche” şirkətinə həvalə olunub. Şirkətin apar dığı audit yalnız tutuşdurma xarak- teri daşıyır. Açıqlanmış hesabatların 1-i istisna olmaqla hamısı “Deloitte & Touche” və “Moore Stephens” şirkətləri tərəfindən tutuşdu ru lub 6 . 2006, 2007, 2009 və 2010-cu illərin hesabatları “Moore Stephens” şirkətinə həvalə olunub. 47 Mineral Ehtiyatların Hasilatı ilə Məşğul olan Sənaye Sahələrində Şəffaflıq Təşəbbüsü Hesabatlara görə ödəniş hökumət və şirkətlər arasında növbəlilik prinsipi üzrə aparılırdı. İlk he- sabatın ödənişini Azərbaycan hökuməti adından ARDNF həyata keçirib. Azərbaycan MHŞT üzrə QAM-ə görə, hesabatla- rın tutuşdurulması üçün tərəflərin təmsilçiliyi ilə 2010-cu ilədək Auditorun Seçim Qrupu (SQ) for- malaşdırılırdı. SQ üzvləri Memorandumun tələb- ləri əsasında növbəti hesabat raundunun başla- ması ilə əlaqədar olaraq müsabiqə anonsu verir və auditor şirkətlər bu müsabiqəyə dəvət edilirdi. Bu- nunla əlaqədar olaraq, ölkədə fəaliyyət göstərən beynəlxalq səviyyədə tanınmış və nüfuzlu auditor şirkətlərə bildirişlər göndərilirdi. Sonra müsabiqə qaydalarına və müddətinə müvafiq şəkildə bu müraciətə cavab verən auditor şirkətlərinin seçim proseduruna start verilirdi. Hazırda bu prosesi ÇQ aparır və onun üzvlərinin iştirakı ilə təkliflər paketi açıldıqdan sonra hər bir təklif ayrıca olaraq bir neçə meyar üzrə qiymətləndirilir. Yekun qiymətləndirmə əsasında qalib şirkət müəyyənləşir. Bu barədə rəsmi bil- diriş həmin şirkətə çatdırıldıqdan sonra auditor şirkət ayrılmış müddət ərzində (illik hesabatlar növbəti ilin mart ayının 15-dək təqdim olun- malıdır) şirkətlərdən və hökumətdən hesabat- ları alır. Şirkətlərdən daxil olmuş hesabatlar ümumiləşdirildikdən sonra hökumətin hesabatı ilə tutuşdurularaq müqayisə olunur. Kənarlaşmalar qeydə alındığı halda auditor şirkət onu aydınlaş- dırmaq məqsədilə tərəflərə müraciət edir və on- ların verdikləri izahat əsasında kənarlaşmaların şərhini hazırlayır. Yekunda Müstəqil Mühasiblər adından auditor şirkətin rəyi açıqlanır. audiTor və validaTor ŞirkəTlərin azərbaycandakı fəaliyyəTi bizi qane edir. bu ŞirkəTlər beynəlxalq nüfuza malik, iŞlərinin keyfiyyəTinə görə seçilən ŞirkəTlərdir. odur ki, mhŞT-nin TəTbiqi Prosesində msŞa koalisiyası ilə həmin ŞirkəTlərin normal münasibəTləri müŞahidə olunur.
QUBAd İBAdoğlU MsŞA Koalisiyasının və ÇQ-nin üzvü Tədbirləri həyaTa keçirən eksPerTlər uğurlu nəTicələrin olduğunu bildirirlər. arTıq insanlar mhŞT-nin PrinsiPləri, meyarları, Tələbləri haqqında daha çox məlumaTlıdırlar, Şəffaflıq TəŞəbbüsü sahəsində biliklərə malikdirlər və Tədbirlərdə daha akTiv iŞTirak edirlər. sevİl yüZBAŞevA MsŞA Koalisiyasının Şura əlaqələndiricisi 48
Yüklə 360,15 Kb. Dostları ilə paylaş:
|