25
Bu bölgenin altına çift lümenli pnömotik turnike yerleĢtirilir.
Resim 2.5: Turnike yerleĢtirilmesi
Çift lümenli turnikenin proksimali, turnike basıncı ölçülen bazal sistolik arter
basıncının 100-150 mmHg üzerinde olacak Ģekilde ĢiĢirilir ve esmarch bandajı
çıkarılır.
Turnike basıncının yeterliliğini kontrol etmek amacıyla brakial ve radial nabız
yokluğu kontrol edilir.
Resim 2.6: Nabız kontrolü
Turnike ĢiĢirilme zamanı kaydedilerek, KAH, OAB, SpO
2
değerleri kaydedilir.
Hazırlanan lokal anestezik solüsyon el sırtındaki damar yolundan 0,5 ml sn-1
hızı aĢmayacak Ģekilde enjekte edilir.
26
Resim 2.7: Lokal anestezik’in enjekte edilmesi
Enjeksiyon zamanı kaydedilir.
KAH, OAB, SpO
2
değerleri belli aralıklarla kaydedilir.
Lokal anestezik enjeksiyonundan 2 ve 5 dk. sonra,
Cerrahi baĢlangıcında,
Cerrahi baĢladıktan 5, 10, 15, 20, 30, 45 dk. sonra,
Turnike indirildikten 1, 5, 10, 15 dk. sonra.
Turnike ve ameliyat süreleri dakika olarak kayıt edilir.
Ayrıca, duyu-motor blok baĢlama zamanı, duyu bloğunun süresi (dk.), motor
blok süresi (dk.) kayıt edilir. Duyu bloğunun değerlendirilmesi anestezi uzmanı
tarafından yapılır. (Ġğne ucu ile önkol medial kutanöz sinir, kol medial kutanöz
sinir, ulnar, median, radial muskulokutanöz sinirlerin innerve ettiği alanlar
değerlendirilir.)
Ġlaç enjeksiyonu ile belirtilen sinir alanlarındaki “batma, dokunma” hislerinin
kaybolması arasında geçen zaman, duyu bloğu olarak kayıt edilir.
Motor blok değerlendirmesi için 1 dk. aralar ile hastanın parmaklarını
oynatması istenir.
Yeterli duyu bloğu ve motor blok sağlandıktan sonra ameliyata baĢlanır.
Ameliyat süresince vital bulgular takip edilerek kayıt edilir.
Ameliyatın sonunda turnike yavaĢ ve kademeli olarak indirilir.
Hasta, bir süre komplikasyonlar yönünden takip edilir.
Hasta, sözel uyarılar ile değerlendirilir.
Hastanın monitör bilgileri forma kayıt edilerek anestezi formu kapatılır.
Hastanın vital bulguları stabil ise demonitörize edilir.
Hastanın infüzyon sıvısının klipsi kapatılır.
Operasyon bittikten sonra sözel uyarılara cevap veren hasta, sedyeye alınarak
dosyası ile birlikte derlenme odasına ya da servise transfer edilir. Teslim
sırasında derlenme odası ya da servis sorumlusuna hastaya yapılan uygulamalar
hakkında bilgi verilir ve sistemik toksisite yönünden yakın takibinin yapılması
gerektiği söylenir.
27
UYGULAMA FAALĠYETĠ
RĠVA uygulamasında anestezi uzmanına yardımcı olunuz.
ALĠYETĠ
ĠĢlem Basamakları
Öneriler
Malzemeleri hazırlayınız.
Steriliteye özen göstermelisiniz.
Hastanın yaĢına ve giriĢime uygun
malzemeleri hazırlamalısınız.
Eksik olmamasına özen gösterebilirsiniz.
Ġlave sedasyon veya yüzeyel anestezi
gereksinimi durumunda gerekli olabilecek
ilaç
ve
malzemeleri
hazır
bulundurmalısınız.
ĠĢlemi hastaya anlatınız.
Hastaya, kısa ve anlaĢılır bir açıklama
yapabilirsiniz.
Rejyonal blok setini açınız.
Sterilite kurallarına uymalısınız.
Anestezik solüsyonu hazırlayınız.
Order
edilen
reçeteye
göre
hazırlamalısınız.
Hastayı monitörize ediniz.
Hastanın yaĢına ve giriĢimin özelliğine
göre
standart
monitörizasyon
uygulamalısınız.
ĠĢleme baĢlamadan önce kalp atım hızı
(KAH), ortalama arter basıncı (OAB),
periferik oksijen satürasyonu (SpO2)
kontrol değerini kayıt etmelisiniz.
Hastaya sırt üstü pozisyon veriniz.
Bağlantılara dikkat etmelisiniz.
Hastanın rahat edebileceği ve bası
olmayacak Ģekilde gerekli pozisyonu
vermelisiniz.
Hastaya damar yolu açarak infüzyonu
baĢlatınız.
GiriĢim yapılmayacak kola damar yolu
açarak infüzyon sıvısını vermelisiniz.
GiriĢim uygulanacak ekstremitede bir
vene kateter uygulayınız.
22‟ nolu kateter tercih edebilirsiniz.
Kateteri tespit etmelisiniz.
Ekstrimiteye
ersmach
bandajı
uygulanırken
kolun
yüksekte
tutulmasına yardımcı olunuz.
ĠĢleme yardımcı olmalısınız.
Anestezi
uzmanının
direktiflerine
uymalısınız.
RIVA turnikesini veriniz.
Turnike takılırken kolun pozisyonunu
sağlayınız.
Ekstremite açısına ve bekleme sürelerine
dikkat etmelisiniz.
UYGULAMA FAALĠYETĠ
28
Çift
lümenli
pnömotik
turnike
yerleĢtirilmesine yardımcı olunuz.
Hastayı,
turnikenin
oluĢturacağı
rahatsızlığa karĢı uyarabilirsiniz.
Anestezi
uzmanının
direktifleri
doğrultusunda
uygulamaya
yardımcı
olmalısınız.
Gerektiğinde turnike basıncının kontrolü
için nabızı kontrol edebilirsiniz.
Hastayı,
komplikasyonlar
açısından
değerlendirebilirsiniz.
Dr.
istemine
göre seçilen lokal
anesteziği enjektöre çekip doktora
veriniz.
Enjeksiyon zamanını kayıt ediniz.
Hastanın
vital
bulgularını
gözlemleyiniz.
Lokal anestezik enjeksiyonundan 2 ve 5
dk. sonra, cerrahi baĢlangıcında, cerrahi
baĢladıktan 5, 10, 15, 20, 30, 45 dk.
sonra, turnike indirildikten 1, 5, 10, 15 dk.
sonra KAH, OAB, SpO2 değerlerini kayıt
etmelisiniz.
Belli aralıklarla kontrollerinizi yapmaya
özen göstermelisiniz.
Duyu
bloğu
ve
motor
blok
değerlendirmelerini gözlemlemelisiniz.
Gerekli kayıtları yapmalısınız.
Hastayı komplikasyonlar yönünden takip
etmelisiniz.
Vital bulguların kaydını yapınız.
Turnike ve ameliyat sürelerini kayıt
etmelisiniz.
Turnike
15-20
dakikada
bir
gevĢetilirken doktora yardımcı olunuz.
Hastanın
genel
durumunu
gözlemleyiniz.
Hastanın monitör değerlerini anestezi
fiĢine kayıt ediniz.
Turnike aralıklı olarak indirilirken
doktora yardım ediniz.
Hastayı gözlemleyebilirsiniz.
Gerekli ise hastanın kolunu tutabilirsiniz.
Turnikeyi yerine kaldırabilirsiniz.
Hastanın vital bulguları stabil ise
demonitörize ediniz.
Hastada motor blok değerlendirmesi için,
1 dk. aralar ile hastanın parmaklarını
oynatmasını isteyiniz.
Hastanın infüzyon sıvısının klipsini
kapatınız.
Damar
yolunun
güvenliğini
sağlamalısınız.
Sözel uyarılara cevap veren hastayı
sedyeye alınız.
Transfer sırasında gerekli güvenlik
önlemlerini almalısınız.
Hastaya ait eĢyaları ve hasta dosyasını
teslim etmelisiniz.
Teslim
sırasında
hastaya
yapılan
uygulamalar hakkında bilgi vermelisiniz.
Hastanın sistemik toksisite yönünden
yakın takibinin yapılması gerektiği
söyleyebilirsiniz.
Hastayı derlenme odasına transfer
ediniz.
Hastanın anestezi formunu teslim
ediniz.
29
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
AĢağıdaki cümlelerin baĢında boĢ bırakılan parantezlere, cümlelerde verilen
bilgiler doğru ise D, yanlıĢ ise Y yazınız.
1.
( ) RĠVA; sistemik arteriyel basıncın üzerinde bir basınçla turnike uygulanarak,
sistemik dolaĢımdan izole edilmiĢ bir ekstremitede, el sırtına yerleĢtirilmiĢ ince bir
intravenöz kanülden duyusal blok oluĢturacak kadar lokal anesteziğin damar içine
verilmesiyle oluĢturulan bir anestezi tekniğidir.
2.
( ) RĠVA, genellikle jinekolojik girĢimlerde tercih edilen bir yöntemdir.
3.
( ) RĠVA, tromboflebit ve arteriyosklerotik damar hastalıkları, arteriyo-venöz fistül
ve koopere olmayan hastalarda tercih edilmelidir.
4.
( ) Esmarch bandajı kullanılmadığı takdirde, lokal anestezik ajan sistemik dolaĢıma
geçerek toksik reaksiyonlara sebep olur.
5.
( ) RĠVA uygulamalarında en çok tercih edilen lokal anestezik, opioid ajanlardır.
DEĞERLENDĠRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karĢılaĢtırınız. YanlıĢ cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken tereddüt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrarlayınız.
Cevaplarınızın tümü doğru ise Modül Değerlendirme‟ye geçiniz.
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
30
MODÜL DEĞERLENDĠRME
AĢağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seçeneği iĢaretleyiniz.
1.
AĢağıdakilerden hangisi, periferik sinir blokajının hasta açısından önemini
belirtmemektedir?
A)
Etkisinin uzun sürmesi
B)
Uyanık kalmayı sağlaması
C)
Aile ile erken iletiĢime izin vermesi
D)
DolaĢım ve solunumun stabilizasyonunu sağlaması
E)
Erken beslenmeyi sağlaması
2.
AĢağıdakilerden hangisi, üst ekstremite periferik sinir bloklarından değildir?
A)
Brakiyal pleksus bloğu
B)
Dirsekte periferik sinirlerin bloğu
C)
El bileğinde periferik sinirlerin bloğu
D)
Obturator sinir bloğu
E)
Dijital sinir bloğu
3.
AĢağıdakilerden hangisi, genel anesteziye destek amacı için oluĢturulan sinir
bloğudur?
A)
Paravertebral lomber somatik sinir bloğu
B)
Paravertebral torasik somatik sinir bloğu
C)
Ġnterkostal sinir bloğu
D)
Paravertebral lomber sempatik ganglion blokajı
E)
Çölyak pleksus (splanknik) bloğu
4.
AĢağıdakilerden hangisi, üçü bir yerde blok olarak adlandırılır?
A)
Ġnguinal perivasküler blok
B)
Obturator sinir bloğu
C)
Psoas kompartıman bloğu
D)
Dizde periferik sinir bloğu
E)
Paravertebral lomber blok
5.
AĢağıdakilerden hangisi, RĠVA uygulamasının dezavantajlarından değildir?
A)
Mutlaka turnike gerektirmesi
B)
Turnike ağrısının ortaya çıkabilmesi
C)
Ameliyat süresinin turnike süresi ile sınırlı olması
D)
Anestezinin hızlı baĢlaması ve sonlanması
E)
Postoperatif analjezi sağlamaması
MODÜL DEĞERLENDĠRME
31
6.
Standard rejyonal anestezi setine ek olarak aĢağıdaki ekipmanlardan hangisine
gereksinim yoktur?
A)
22 no‟lu intrakete
B)
Fleksibl enjeksiyon tüpüe
C)
Koter cihazına
D)
Çift kaflı turnike veya iki ayrı turnikeye
E)
Basınç kaynağına
7.
AĢağıdakilerden hangisi, RĠVA uygulaması sonrası yapılması gerekenlerden değildir?
A)
Hastanın infüzyon sıvısı kapatılır.
B)
Sözel uyarılara cevap veren hasta sedyeye alınır.
C)
Sistemik toksisite yönünden yakın takibinin gerektiği söylenir.
D)
Hasta, anestezi formu ile derlenme odasına teslim edilir.
E)
Arteriyo-venöz fistül bağlanır.
8.
AĢağıdakilerden
hangisi,
RĠVA
uygulaması
sırasında
istenmeyen
kontrendikasyonlardan biri değildir?
A)
Hastanın onay vermemesi
B)
Kolay uygulanabilir olması
C)
Lokal anestezik ilaçlara karĢı allerji riski
D)
Kanama bozukluğu
E)
Epilepsi
DEĞERLENDĠRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karĢılaĢtırınız. YanlıĢ cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken tereddüt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrarlayınız.
Cevaplarınızın tümü doğru ise bir sonraki modüle geçmek için öğretmeninize baĢvurunuz.
32
CEVAP ANAHTARLARI
ÖĞRENME FAALĠYETĠ–1’ĠN CEVAP ANAHTARI
1
Doğru
2
Doğru
3
Doğru
4
YanlıĢ
5
YanlıĢ
ÖĞRENME FAALĠYETĠ–2’ĠN CEVAP ANAHTARI
1
Doğru
2
YanlıĢ
3
YanlıĢ
4
Doğru
5
YanlıĢ
MODÜL DEĞERLENDĠRME CEVAP ANAHTARI
1
A
2
D
3
C
4
A
5
D
6
C
7
E
8
B
CEVAP ANAHTARLARI
33
KAYNAKÇA
AY ÇAKICI Ġclal, T. Arda BÖKESOY, Mehmet MELLĠ, Türk Farmakoloji
Derneği, Farmakoloji Ders Kitabı, Gazi Kitabevi, Ankara, 2000.
EZEKĠEL R. Mark, MD, MS, Çevr. Rıza Hakan ERBAY, Anesteziyoloji El
Kitabı, Nobel Tıp Kitabevleri, 2006.
KAYHAN Zeynep, Klinik Anestezi, Logos Yayıncılık, 1997.
Klinik Anesteziyoloji, GüneĢ Tıp Kitapevleri, dördüncü baskı, 2008
ÖZALP Dural, A. ESEN, Farmakoloji, Nobel Tıp Kitapevleri, GeniĢletilmiĢ
üçüncü baskı, 2002.
ÖZCENGĠZ Dilek, Hayri ÖZBEK, Anestezi El Kitabı, Nobel Yayınları, 1998.
STOELTĠNG K. Robert, Ronald D. MĠLLER, Çeviri editörleri Ö. Taylan
AKKAYA ve arkadaĢları, Temel Anestezi, 5. baskı, GüneĢ Tıp Kitabevleri,
2010.
http//anestezi.med.ege.edu.tr.
http://www. gata.edu.tr.
http://www.cumhuriyet.edu.tr.
www.cukurova.edu. tr.
KAYNAKÇA
Dostları ilə paylaş: |