www.kitabxana.net
– Milli Virtual Elektron Kitabxana
2016
Mövlüd Süleymanlı
“And olsun, əsrə…”
olmadı ğı kimi, bulaqlardan axan da su deyil...
Təbiətlə
ü
zə duranlar, təbiətlə istədiyi təki rəftar
edənlər bu hissləri yaşamazlar.
***
Yaylaq həyatı haqqı ndakı s
ö
hbətimə
qayı dı ram.1950-ci
illərə qədər yaylaqda he
ç
nə
dəyişməmişdi,
üç
min il bundan qabaq neceydisə
eləydi. Minilliklər boyu quzular
əmiş zamanı anası na
tərəf nece qaçı rdı sa indi də elə qaçı rdı ... Xalq
arası nda buna “sərdən s
ü
rmək” də deyilir. Sərdən
s
ü
rmək beş y
ü
z quzunun hamı sı nı n
ö
z anası nı
tapmağı dı . Bu boyda səsin i
ç
ində anası nı
tapmayanlar
ç
ox olur, Sərdən
ç
i ananı balaya
qovuşdurana deyirlər. Quzular da qoyunlar da
Sərdən
ç
iyə
ö
yrəşdiyindən bir-birini bulmayanda onun
yanı ndan ayrı lmı rlar; Sərdən
ç
i onları n hamı sı nı
bir-birinə qovuşdurur, bununla da ətrafa səssizlik
çö
-
k
ü
r, yaylağa
çö
kən bu səssizlik də b
ö
y
ü
k
qovuşmanı n, -tapı şmanı n yaratdı ğı mərhəmət,
dinclik duyğusundan, yağı şı n yağı b kəsdiyi kimi
təbiət hadisəsindən başqa bir şey deyil.
Ustadlar deyər: Qoyunu nece sağı rsan sağ,
balası na s
ü
d saxlayacaq.
Ç
obanlar bir-birinə bunu
www.kitabxana.net
– Milli Virtual Elektron Kitabxana
2016
Mövlüd Süleymanlı
“And olsun, əsrə…”
da deyərlər: Səhərdən deyirdin başı m ağrı yı r,
sərdənə çı x, ağrı n kəssin...
Sərdəndən sonra
dələmə tutmaq vaxtı gəlib
ç
atı r. Qoyun sağı ldı qca s
ü
d
ü
s
ü
z
ü
b palı d çəlləklərə
doldururlar. Bu işi də ən
ç
ox Sərdən
ç
i g
ö
r
ü
r.
Ç
obanları n
ö
z
ü
n
ü
n hazı rladı ğı dələmə mayası olur:
dəqiq yadı mda qalmayı b, qoyunun
ö
z qursağı yla
hansı turşunusa qatı b d
ü
zəldirdilər, bununla da
çəlləkdəki s
ü
d
ü
mayalayı b uyuyşmağa (məktubda
“
ü
yüşməyə” yazı lmı şdı ) qoyurlar...
Min-min illər qabaq b
ərə, bərəçi nə demək idisə
indi də o demək idi. Sağı n n
ö
vləri; oyşar, çı rtma
sağı m, təkməmə sağı m indi də vardı . Dələməni indi
də,yəni
üç
min ildən sonra da palı d çəlləkdə ağ
yapı ncı ya b
ü
k
ü
b “qı mqı nı ”yla yatı rdı rdı lı r ki,
uyuşsun:
Qum kimi quyrul, yat,
Saman kimi soyrul, yat.
Al, s
ü
d
ü
m sənin olsun
Yat yuxun dərin olsun.
Sayaçı gəlib saya gəlib,
Yel babası paya gəlib,
Sən də gəl... Sən də gəl!
www.kitabxana.net
– Milli Virtual Elektron Kitabxana
2016
Mövlüd Süleymanlı
“And olsun, əsrə…”
Sayaçı da elə bu vaxt gəlib çı xı r, elə gendən-
genə
ö
z oyununu oynamağa, -zarafata başlayı r.
-Gəl, dələmə ye, -deyirlər.
Sayaçı :
-Yemirəm, -deyir, -sizin bərəkətin
ü
st
ü
nnən ac
gedəcəm.
-Niyə ac gedəcəksən? -deyir,
ç
obanlar. Bilirlər
ki, Sayaçı zarafat eləyir.
-He
ç
nə bişirməmisiz, -deyir Sayaçı .
-Gəl bəri, tərslik eləmə. Gəl dələmə ye.
Sayaçı deyir:
-Dələməniz yatı b axı !
-Yatı b, səksəndir oyansı n.
Sayaçı dələmənin başı na dolana-dolana
oxuyur:
-Kim yatmı ş, kim oyaq? - Sonra d
ö
n
ü
b
Sərdən
ç
iyə baxı r.-
Yox kim yatı rdı b o da oyatsı n, -deyir.
Sərdənçi dələməni kəsib bir qab da Sayaçıya
verir...Sayaçı da dələməni yeyib sayaçı gözəlləməsi deyir.
Nənəm a səkil qoyun,
Belində kəkil qoyun.