MüNDƏRĠcat beynəlxalq münasġBƏTLƏr və ĠQTĠsadġyyat
Yüklə 2,49 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Beynəlxalq İpək Yolu
Beynəlxalq İpək Yolu 38 Qanunu ilə Azərbaycan Respublikası Vergi Məcəlləsi təsdiq edildi və onun 2001-ci ilin yanvar ayının 1-dən qüvvəyə minməsi nəzərdə tutuldu. Vergi Məcəlləsinin qəbul edilməsi ölкədə vergitutma prоsesini tənzimləyən nоrma və qaydaları sistemləĢdirməyə imкan verdi. Vergi Məcəlləsi qəbul edilənə qədər vergitutmanın vahid qanunvericiliк və nоrmativ bazası yох idi, ölкədə bu sahədə yüzlərlə nоrmativ sənəd fəaliyyətdə idi. Vergi Məcəlləsinin qüvvəyə minməsi ilə bütün bu aкtlar öz hüquqi qüvvəsini itirmiĢ оldu. Mütəхəssislərin, iĢ adamlarının, beynəlхalq maliyyə qurumlarının Azərbaycan Respubliкasının Vergi Məcəlləsi haqqında rəyi оndan ibarətdir кi, Vergi Məcəlləsi, ölкədə yaradılmıĢ vergi mühiti azad sahibкarlıq üçün geniĢ imкanlar yaradır və hazırda Respubliкada biznesin, sahibкarlığın inкiĢafı üçün vergi qanunvericiliyində, bütövlüкdə vergi sistemində ziddiyyət və maneçiliк yохdur. Belə кi, Azərbaycan Respubliкasının Vergi Məcəlləsinə 2002-ci ildən, 2015-ci ilə kimi hər il əlavə və dəyiĢiкliк edilmiĢdir. Bu isə respubliкanın vergi sistemində оnun təкmilləĢdirilməsi istiqamətində iĢlərin bu gün də davam etdirildiyini bir daha təsdiq edir. Belə bir nəticəyə gəlmək olar ki, həyata keçirilən kompleks islahatlar nəticəsində vergilərin toplanmasında son illərdə yaranmıĢ geriliyin aradan qaldırılmasına nail olunmuĢ, dövlət büdcəsinə daxilolmaların artmasına müsbət təsir göstərmiĢdir. Bütün bunların nəticəsində, Azərbaycanda sabit vergi sistemi yaradılmıĢıdır. Açar sözlər: iqtisadi münasibətlər, vergilərin yaranması, vergi sistemi “BÖYÜK ĠPƏK YOLU”NUN NAXÇIVANIN SAHĠBKARLIĞINDA ROLU XƏYAL HEYDƏROV ―Naxçıvan‖ Universiteti xeyal14@yahoo.com Müasir dövrümüzdə ―Böyük Ġpək Yolu‖nun bərpasına dair ilk addımlar hələ 1991-ci ildə atılmıĢ, 1993-cü ildən etibarən isə bu sahədə əməli iĢlər görülməyə baĢlanmıĢdır. Belə ki, 1993-cü ilin mayında ―Avropa-Qafqaz-Asiya Transqafqaz nəqliyyat dəhlizi‖ proqramı qəbul olundu ki, bunun da davamı kimi 1998-ci il sentyabrın 7-8-də ümummilli lider Heydər Əliyevin təĢəbbüsü ilə Bakıda ―Böyük Ġpək Yolu‖ beynəlxalq konfrans keçirildi. Konfransda 32 ölkənin və 13 beynəlxalq təĢkilatın nümayəndə heyətləri iĢtirak etmiĢdir. Qeyd etməliyik ki, Azərbaycanın çox zəngin xammal ehtiyatı və intellektual potensialı, Avropadan Asiyaya uzanan yolda əlveriĢli coğrafi mövqeyi onun dünya birliyində nüfuzunun güclənməsinə imkan verir. TRASEKA proqramı çərçivəsində nəzərdə tutulan Avropa ilə Asiya arasında körpü rolunu oynayan Tezislər 39 ―Böyük Ġpək Yolu‖nun bərpası, həmçinin Avropa, Qara dəniz, Xəzər dənizi və Asiya regionlarında təbii ehtiyatlardan istifadəyə və qarĢılıqlı faydalı əməkdaĢlığa hər zaman kömək edəcəkdir. Ümumiyyətlə ―Böyük Ġpək Yolu‖nun bərpası və ġərq-Qərb enerji dəhlizinin yaranması XXI yüzilliyin qlobal tarixi hadisələrindəndir. Avropa və Asiyanın mərkəz hissəsində yerləĢən və 34-dən artıq dövlətin ərazisindən keçərək onları birləĢdirən bu yolun əhəmiyyəti ölçüyə gəlməzdir. 25 ildən artıqdır ki, Muxtar Respublika blokada Ģəraitindədir. Buna baxmayaraq müasir texnologiyalarla təchiz olunmuĢ yeni sənaye müəssisələrinin yaradılması, sənayenin infrastruktur təminatının yaxĢılaĢdırılması sənaye məhsulunun dinamik artımını təĢkil etmiĢdir. Ġxrac yönümlü məhsulların dünya bazarlarına rahat Ģəkildə çıxarılması üçün alternativ marĢrutdan da istifadə nəzədə tutulur. Bu layihə Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu xəttinin inĢasıdır. Belə ki, Ermənistanın Azərbaycana məlum təcavüzü nəticəsində paytaxt Bakını Naxçıvanla birləĢdirən quru nəqliyyat kommunikasiyaları bağlanmıĢdır. SərniĢin daĢınmaları əsasən hava nəqliyyatının, yük daĢınmaları Ġran və Türkiyədən keçməklə avtomobil nəqliyyatının üzərinə düĢmüĢ, tarixi dəmir yolu xətti isə regional və tranzit daĢınmalardan kənarda qalmıĢdır. Ona görə də Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu xətti layihəsi ilə bağlı növbəti plan Qarsdan Naxçıvana ayrıca bir dəmir yolu qolunun çəkilməsini də aktual bir məsələyə çevirir. Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu xəttinin iĢə düĢməsi Azərbaycan iqtisadiyyatına o cümlədən Muxtar Respublika iqtisadiyyatına öz müsbət təsirini göstərəcəkdir. Açar sözlər: Naxçıvan, sahibkarlıq, ―Böyük ipək yolu‖, Bakı-Tbilisi- Qars BEYNƏLXALQ ƏLAQƏLƏRĠMĠZĠN ĠNKĠġAFINDA HEYDƏR ƏLĠYEV FENOMENĠ (AZƏRBAYCAN-YAPONĠYA ƏLAQƏLƏRĠ ƏSASINDA) GÜLNAR YUNUSOVA AMEA Ədəbiyyat Ġnstitutu gulnar1340@yahoo.com.tr ġərqi Asiyanın Azərbaycanla sıx münasibətlər və geniĢ əməkdaĢlıq əlaqələri yaratmıĢ ikinci fəal dövləti uzaq ġərqdə güclü dövlət olan, ən qədim dövrlərdən dünya miqyasında öz yeri, mövqeyi ilə tanınan Yaponiyadır. Ġpək yolunun tarixi ticarət yolları Yaponiya, Çin, Hindistan, Monqolustan, Ġran, Özbəkistan, Tacikistan, Azərbaycan və digər ölkələrdən keçmiĢdir. Bu baxımdan Azərbaycan və Yaponiya arasındakı qədim tarixə malik əlaqələr iki dövlət arasındakı münasibətlərin daha da möhkəmləndirilməsinə və geniĢləndirilməsinə yardımçı olmuĢdur. Uzun müddət Yaponiya ilə gərgin Yüklə 2,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|