Мяммядова Нцшабя Мащмудова Кюнцл Бящрямова Севил
Yüklə 24,51 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- VəTəNDaş cəMİYYəTİNİN xüSUSİYYəTLəRİ vətən daşın suveren liyi hüquqi, demok
42 Vətəndaş cəmiyyəti həm də siyasi rejimin sabitliyinin əsası olub dövlət hakimiyyətinin təməlidir. Onun zəifləməsi cəmiyyətin mövcudluğuna xələl gətirir. Müasir dövrdə vətən daş cəmiyyətinin dəstəklən məsi həm də dövlət hakimiyyəti nin ənənəvi təsisatlara arxalanması, xalqın milli və mənəvi dəyərlərinin qorunması deməkdir. Cəmiyyətin sosial, mədəni və mənəvi sahələrinin fəaliyyətinin nəsillərdən nəsillərə ötürülməsini təmin etmək dövlətin əsas funksiyaları olduğu kimi, vətəndaş cəmiyyətinin də vəzifə lərinə daxildir. Beləliklə, vətəndaş cəmiyyəti yüksək inkişaf etmiş, xüsusi tipli açıq cəmiyyət olub aşağıdakı xüsusiyyətlərə malikdir: VəTəNDaş cəMİYYəTİNİN xüSUSİYYəTLəRİ vətən daşın suveren liyi hüquqi, demok ratik dövlət azad sahib karlıq yerli özünü idarə çilik könüllü birləşmə azad rəqabət əmək daşlıq tolerant lıq 1. Sizcə, dövlət hansı vəzifələrini vətəndaşların öhdəsinə buraxa bilər? Həmin vəzifələri sada layın. 2. Cəmiyyətin sosial həyatında rol oynaya biləcək bir təşkilat yarada bilərsi nizmi? Həmin cəmiyyətin fəaliyyət planını hazırlayın. 3. Vətəndaş cəmiyyətinin demokratiyaya əsaslanan cəmiyyət olduğunu fakt larla şərh edin. 4. Vətəndaş cəmiyyətinin fəaliyyətini dəyərləndirin. 5. Cəmiyyətdə vətəndaş cəmiyyətinin formalaşmasının müsbət tərəflərini müəy yən etməklə sxem tərtib edin. 6. Vətəndaş cəmiyyətinin mövcudluğuna şərait yaradan amilləri müəyyən edin. 7. “Mən vətəndaş cəmiyyətinin bir parçasıyam” adlı esse yazın. LAYİHƏ 43 Vətəndaş cəmiyyəti dedikdə, azad fəaliyyəti və yara dıcı lığı ilə fərqlənən mühit başa düşülür. Bu, hüquqi baxımdan azad və bərabərhüquqlu insanların rəqabət və əmək daşlıq mü hitidir. Buna görə də belə bir mühitin başlıca tələbi de mok ratik prinsiplərin həyata keçirilməsidir. Vətəndaş cəmiyyətinin aparıcı ünsürləri sosial fəaliyyə tin müxtəlif sahələrini əhatə edir. Onlar cəmiyyətin sosialsiyasi aləmində, əsasən, ailə, sosialiqtisadi, siyasi sahələri əhatə edir. Vətəndaş cəmiyyətləri öz fəaliyyətlərində ictimai özünüida rəetmə orqanlarının yaradılma sını, ictimai fikrin formalaş ma sını və həmçinin sosial münaqişə lərin həllini nəzərdə tutur. Bu tip cəmiy yət qeyridövlət təşkilatlarının, müstəqil KİVin ABŞın tanınmış prezidentlərindən biri olan Abraam Lin koln demokratiya haqqında deyirdi: “Demokratiya – xalq üçün yaradılan xalqın hakimiyyətidir”. xalqın və ya cəmiyyətin demokratik şəkildə idarə olun masının əhəmiyyəti nədir? Vətəndaşların fikirlə rinin əsas götürüldüyü bir cəmiyyətdə hansı de mok ratik prinsiplər mövcuddur? 3. VƏTƏNDAŞ CƏMİYYƏTİNDƏ DeMOkRATİk PRİNSİPLƏR aBşda azadlıq heykəli LAYİHƏ 44 (kütləvi informasiya vasitələri) cəmiyyətdə formalaşan maraq larını konstitusiya və dövlət qanunları çər çivəsində, sivil for mada ifadə edilməsi təcrübəsini formalaş dırır. Vətəndaş cə miyyə tində söz və fikir azadlığının bərqə rar olması başlıca amildir. Həmçinin vətəndaşların öz mövqeyini açıq ifadə etmək imka nının olması, yaradıcı, elmi və digər birliklərinin fəaliy yəti və inkişafı əsasdır. Bu baxımdan de mokratik prinsip lərin həyata keçirilməsi həm də vətəndaş cəmiyyətinin bər qərar olması ilə şərtləndirilir. Müasir demokratiya anlayışı xalq hakimiyyətinin əsas mənbəyi kimi tanınan siyasi idarəetmə üsuludur. Onun baş lıca amillərdən biri də hakimiyyətin birbirindən asılı olmayan müstəqil qollara bölünməsi, əsas qanuna – konstitu siyaya ma lik olmasıdır. Bu prinsip cəmiyyətdə diktaturanın yaranmasına əngəl olaraq təsbit olun muşdur. Cəmiyyət şəffaf idarəetmə tələblərinə riayət olunmasına çalışır, hakimiyyət nümayəndə lərinin fəaliyyətinə də ciddi nəzarət edir. Belə cəmiyyyətdə iclasların açıq keçiril məsi, dövlət hesabatları nın hazırlanması, məmurların öz fəaliyyətləri haqqında deklara siyalarla çıxış etməsi, müs təqil kütləvi informasiya vasitələ rinin (KİV) fəaliy yəti vətən daş nəzarətinin başlıca formala rındandır. Hakimiyyətin əsas mənbəyi xalqdır. Ona dövlətin yara dılmasında, idarə olunmasında iştirak hüqu qu nun verilməsi, öz nümayəndələrini seçməsi və mütəmadi olaraq dəyişməsi hüququ demokratik prinsiplər hesab olunur. Bu prinsipin mahiyyəti ondadır ki, hər bir vətəndaş müəyyən yaş həddinə Nə üçün vətəndaş cəmiyyətinə demokratik mühit tələb olunur? Fikirlərinizi əsaslandırın. “Demokratiya” yunan sözü olub, “xalqın hakimiyyəti” deməkdir. İlk dəfə bu tip idarəetmə qədim yunan şəhər dövlətlərində meydana gəlmişdir. Lakin bu zaman möv cud olan demokratiya “quldar demokratiya” idi. Belə ki döv lətin idarə olunması yalnız ölkənin azad vətəndaşla rına həvalə olunurdu. Cəmiyyətin döv lətin idarə olun masında rolu nədən ibarətdir? LAYİHƏ Yüklə 24,51 Kb. Dostları ilə paylaş:
|