Мяммядова Нцшабя Мащмудова Кюнцл Бящрямова Севил
Yüklə 24,51 Kb. Pdf görüntüsü
|
34 Məhz əmək fəaliyyəti prosesində istehsal müna sibətləri və onun mədəniyyəti meydana gəlir. Məsələn, müəl limin öz fəaliyyəti dövründə qazandığı sosialmənəvi səriştə lər həm də onun şəxsi keyfiyyətlərinə təsir göstərir. O, ün siyyətcil olur, fikrini daha yaxşı izah edir, istiqamətləndirə bilir, insan pərvər və hu manist olur. Bu zaman insanların sosial statusu onların əmək fəaliy yə tindən çox asılı olur. Bu baxımdan insanların sosial pro seslərdə yaxından iştirakı isə cəmiyyətin inkişafı ilə şərtlənir. İnsanla rın Hər hansı bir peşə nümayəndəsini seçin və əmək fəaliyyətinə əsa sən onda formala şan mənəvi keyfiy yət ləri sadalayın. LAYİHƏ 35 şüurlu şəkildə müxtəlif məhsulları istehsal etməsi özlərindən asılı olsa da, onların arasında yaranan münasibət lər özlərindən asılı olmur. Ona görə də dünyada insanların sosial proseslərdə iştirakı da eyni deyildir. Məhz insanın sosial proseslərdəki iştirak dinamikası ölkələrin bir hissəsini iqtisadi və mədəni cəhətdən inkişaf etdirir, digər lərini isə geridə qoyur. İnsanın sosial proseslərdəki rolu onun şüurundan, həyatı dərk etməsindən asılıdır. Bir tərəfdən aktiv sosial fəaliyyət insanların şəxsiyyətində müəy yən izlər qoyur, digər bir tərəf dən isə insan həmin fəaliy yətdə yaxından iştirak etmək üçün özözünü yetişdirir, tərbiyələndirir. Ümumi şəkildə insan sosial proseslərdə: aktiv və passiv iştirak etmək imkan larına malikdir. İqtisadi və mədəni cəhətdən inkişaf etmiş ölkələri nümunə göstərməklə onların həyat tərzi haqqında bildiklərinizi söyləyin. İnsanın sosial proseslərdə iştira kının bu dövlətlərin taleyində rolu olduğunu əsaslandırın. Özünüzü məktəbin aktiv şagirdi hesab edirsinizmi? Məktəb həyatında baş verən proseslərdə hansı səviyyədə iştirak edirsiniz? Aktiv fəaliyyət za manı insan müxtəlif so sial, siyasi, mə dəni qruplara daxil olur. Döv lətin idarə olun ma sında ya xın dan işti rak edir, öz namizədliyini irəli sürür, tərəfdarı olduğu namizədi təbliğ edir. Dövlətin vətəndaş qarşı sında qoy duğu öhdəlikləri fəal şəkildə ye rinə yetirir və təbliğ edir. Passiv iştirak zamanı fərd sanki sosial proseslərin müşahidəçisinə çevrilir. O, cəmiyyətdə baş verən hadisələrə öz münasibətini bildirsə də, onları fəal şə kildə müdafiə etmir, lakin ümumi seçkilərdə iştirak edir, dövlətin öhdə lik lərini yerinə yetirir, orduda xidmət edir və s. LAYİHƏ 36 Son zamanlar cəmiyyətdə baş verən sürətli qloballaşma, informasiya və kommunikasiya texnologiyalarının imkanları insanların sosial proseslərdəki roluna böyük təsir göstərir. İnsanlar İKTnin köməyi ilə rahat şəkildə dünyanın istənilən nöqtəsi ilə əlaqələr yarada bilir, iş birliyi qurur, əmək fəaliy yətinə daxil olur. İnformasiya cəmiyyətinin tə şəkkül tapması insanların həyat tərzini, cəmiyyətdəki sosial mədəni prosesləri kökündən dəyişir və dünya sivilizasiya sının yeni mərhələsini açır. Qloballaşma göstərdi ki, fərdin sosial proseslərdəki rolu da dəyişməkdədir. İndi o nə qədər çox təcrübə əldə edir, fəaliyyət və ünsiyyət dairəsini nə qədər genişləndirirsə, öz “iştirakı”nı da bir o qədər dinamik və çoxşaxəli şəklə salır, Sadalanan fəaliyyətlər əsasında insanın sosial proseslərdə passiv iştirakçı olduğunu əsaslandırın. Siz İKT vasitələrindən istifadə edirsinizmi? Hansı sosial şəbəkələrin istifadə çi sisiniz? Sosial şəbəkələrdən istifadənin mənfi və müsbət tərəfləri nədən ibarətdir? LAYİHƏ 37 1. Sosial proseslərdə insanın roluna dair iki fərqli baxışı müqayisə edin. Ox şar və fərqli tərəfləri tapın. 2. “Sosial status” anlayışını necə başa düşürsünüz? Fikrinizi misallarla izah edin. 3. Müasir sosial şəbəkələrin insanı nə qədər və necə dəyişdirə biləcəyi ba rədə düşünün. Araş dırma aparın. 4. Dünyanı əhatə edən qlobal problemləri sadalayın. Hər hansı ayrıca götürül müş bir problemin həlli yollarını müəyyənləşdirməyə çalışın. 5. İnsanın sosial proseslərdə rolunu necə dəyərləndirirsiniz? 6. Sizi əhatə edən insanların fəaliyyətini araşdırın və bu haqda esse yazın. 7. “Qlobal problemlərin həlli yolları” adlı təqdimat hazırlayın. 8. İKTdən istifadənin müsbət və mənfi tərəflərinə aid müqayisəli sxemcədvəl tərtib edin. sosial statusunu dəyişir. Maddi istehsaldan bilik istehsalına keçid insanları mükəmməl təhsilə yiyələnən, müasir texno lo giyalardan istifadə edən, informasiyanı toplayan, ünsiyyət qur mağı bacaran, müxtə lifliyi, rəngarəngliyi günün tələbi kimi qəbul edən şəxslərə çevirməklə onların öz sosial sta tusunu sax lamaq və daha da yüksəltmək imkanlarını artırır. Qlobal problemlərin artması, təhlükəsizlik məsələləri, eko loji problemlər, su və ərzaq çatışmazlığı, müharibələr, terrorla mübarizə və s. insanları ümumi maraqlar ətrafında birləşdi rir. Bu problemlər sosial statusundan, millətindən, dinindən, irqin dən, yaşadığı ölkədən asılı olmayaraq, ayrıayrı fərdləri birgə mübarizəyə və əməkdaşlığa cəlb edir. Ona görə də insan ların sosial pro seslərdə işti rakı ge t dikcə daha fəal xa rak ter al mağa başlayır. Beləliklə, cəmiyyətin so sial həyatı və insanın bu pro ses lərdə iştirakı qar şılıqlı şə kildə inkişaf edir. Bir tərəfdən insan öz şəxsi keyfiyyətləri və qabiliyyəti ilə sosial pro seslərin aparıcı qüvvəsi kimi onu dəyişdirir, digər bir tərəf dən isə özü dəyişir. Qlobal problem lərin artmasının səbəblərini nədə görürsünüz? LAYİHƏ Yüklə 24,51 Kb. Dostları ilə paylaş:
|