63
çərçivəsində 935 milyon dollar yardım göstərilmişdir. Xırda həcmdə yardımlar
digər qrumlar və dövlətlər tərəfindən də verilir. Bu yardımlar hələlik Ermənistanın
ayaqüstə dayanmasına imkan verir. 2006-cı ildə Ermənistanın Ümumi Daxili
Məhsulu 13,3% artmışdır. Bu ölkənin 2008-ci ilə dövlət büdcəsi 2,5 milyard dollar
məbləğində müəyyən edilmişdir. Müasir müharibə həm də iqtisadi güclərin
müharibəsidir. İqtisadi göstəricilər isə göz qabağındadır.
NƏTĠCƏ
Bizim əsgərlərimiz labüd olaraq
zəfər çalacaqlar! (Qurani Kərim, əs-Saffat
surəsi, ayə 173)
Erməniləri başa düşmək olar, Qafqaza gəlmədirlər və torpaqları yoxdur.
Ona görə də qonşulardan torpaq almağa çalışırlar. Yüz ildir ki, ermənilərin
apardıqları torpaq davasıdır. Bir dəfə, 1918-ci ildə indi Ermənistan adlandırılan
əraziləri öz dövlətlərini yaratmaları üçün ermənilərə verdiyimiz kifayətdir. İndi
onlara verməyə torpağımız daha yoxdur. Təssüf ki, həm ermənilər, həm də
beynəlxalq təşkilatlar bunu başa düşmək istəmir və səbrlə Azərbaycanın güzəştə
gedəcəyi günü gözləyirlər. Beynəlxalq təşkilatlar, böyük dövlətlər müharibənin
yenidən alovlanmasını istəmirlərsə, əbəs yerə gözləməməli, münaqişənin nizama
salınması üçün qətiyyətli addım atmalıdırlar. Qətiyyətli addım isə işğalçı tərəfin
cəzalandırılması yönündə ola bilər. İşğalçı Ermənistan beynəlxalq hüquq
normalarına uyğun olaraq bütün beynəlxalq təşkilatlardan xaric edilməli,
uluslararası proseslərdən təcrid olunmalı və sanksiyalara məruz qalmalıdır. İraq,
Liviya, Serbiya kimi dövlətlərə tətbiq olunan sanksiyalar Ermənistana da aid
edilməlidir. İlk növbədə iqtisadi sanksiyalar tətbiq oluna bilər. Lakin beynəlxalq
təşkilatlar, böyük dövlətlər bunu da etmək istəmir və, əksinə, işğalçı Ermənistana
hərtərəfli yardım göstərməkdə davam edirlər. Bununla Ermənistanı şirnikləşdirir və
işğalçı niyyətlərində israrlı olmağa həvəsləndirirlər. Amma ermənilər bu dəfə heç
nəyə ümid etməməlidirlər. İşğalçı Ermənistan rejimi məkrli niyyətlərinə nail ola
bilməyəcəkdir. Danışıqların davam etdirilməsi hələlik ermənilərə ümid verir.
Azərbaycan silahı işə düşəndə ermənilər ümidlərində yanıldıqlarını başa
düşəcəklər. Ermənilər başqa dili yox, yalnız silah dilini yaxşı başa düşürlər.
Ermənilər Azərbaycan türkünün gücünü və silahını görəndə geri çəkiləcək və
yerlərində oturacaqlar. Tarixdə həmişə belə olub. Erməniləri başa salmağın başqa
yolu yoxdur.
64
1905-1906-cı illərdə erməni terror təşkilatları təpədən-dırnağadək
silahlanaraq Azərbaycanın şəhər və kəndlərini dağıdır, dinc əhaliyə divan tutur,
yerindən-yurdundan qovub çıxarırdılar. M.S.Ordubadi “Qanlı illər” kitabında
yazırdı ki, ermənilər silahsız insanları məhv edir, var-dövlətlərini talan edirlər.
Heç yerdə onlara müqavimət göstərilmirdi. Nəhayət, 1906-cı ilin yanvarında
erməni quldurları Ağdamın Papravənd kəndində ilk ciddi müqavimətlə rastlaşdılar.
Bir gün fasiləsiz davam edən döyüşdə ermənilər darmadağın edildilər. Bu döyüşdə
ermənilərə qarşı nizami ordu deyil, Papravənd və yaxın kəndlərin əhalisindən
tələm-tələsik toplanmış, az sayda silahı olan dəstələr vuruşurdu. M.S.Ordubadi
yazırdı ki, "Papravənd müharibəsindən sonra ermənilər başa düşdülər ki,
müsəlmanlarla döyüşmək olmaz, onlarla danışıqlara getmək lazımdır". Təsadüfi
deyil ki, məhz bu döyüşdən sonra, 1906-cı ilin fevralında ermənilər Tiflisdə barışıq
konfransının çağırılmasına razılaşdılar və murdar əməllərindən əl çəkdilər.
1918-ci ildə də ermənilər Azərbaycana qarşı iddialarını irəli sürəndə
yalnız qoşunlarımızın zərbələrindən sonra geri çəkildilər. Qarabağın general-
qubernatoru Xosrov bəy Sultanov həmin dövrdə Azərbaycan hökumətinə
göndərdiyi müraciətdə bildirirdi ki, ingilis generalı Şatelvortun başçılıq etdiyi
nümayəndə heyətinin vasitəçiliyindən imtina edilməlidir, "ingilislərin guya bizə
münasibətdə qərəzsizlik və xeyirxahlıq göstərib Qarabağ məsləsində bitərəf mövqe
tutmaları problemin həllini yubatmış və sayıqlığımızı azaltmışdır,... ermənilərin
xeyrinə olmuşdur". Bu gün şatelvortlan brayzaların, merzlyakovların, fasyelərin
əvəz etməsi ilə heç nə dəyişməmişdir, eyni ssenari eyni həvəslə həyata keçirilir.
X.Sultanov daha sonra təklif edirdi:
1. Qarabağ-Zəngəzur məsələsinin həllində ingilislərin köməyindən imtina
edilməlidir, çünki onlar bu işdə bizə yalnız maneçilik törədirlər;
2. Məcburedici tədbirlər görülməzsə, ermənilər Azərbaycan hökumətinin
tabeçiliyinə razı olmayacaqlar;
3. Bu məsələni bir ay da həllsiz qoymaq bölgədən həmişəlik əlini üzmək
deməkdir;
4. Dağlıq Qarabağ ermənilərinə Azərbaycan hakimiyyətini altı günə
tanımaq barədə ultimatum verilməlidir;
5. Azərbaycan hökümətini tanımayacağı təqdirdə altıgünlük möhlət
bitəndən sonra hərbi əməliyyatlara başlanılmalıdır.
X.Sultanov eyni zamanda xəbərdarlıq edirdi ki, təxirəsalınmadan hərbi
əməliyyatlara başlamasaq, Qarabağın itiriləcəyi ehtimalı böyükdür. O, həmçinin
bildirirdi ki, ingilis vasitəçiliyi nəticəsində Qarabağ məsələsinin həlli ləngidilmiş,
Zəngəzur və Qarabağ ermənilərinin Azərbaycan hakimiyyətini dinc yolla
tanımaları təmin olunmamışdır. Bu deyilənlər bu günün hadisələri, bu günkü
vəziyyətlə tam şəkildə səsləşir.