75
təlif istiqamətlərdə hərəkət etdirərək guya
günəş enerjisi alaraq təzələnirdilər, pəncərədən
içəri dolmuş hava isə hisdən, tüstüdən başqa
bir şey deyildi. Həzin musiqi sədaları altında
xumarlanaraq fen-şuy dərslərindən, küçənin
amansızlıqla içəri soxulan səs-küyündən əsəb-
ləri gərilən başqa işçiləri saymırdılar. Sanki fen-
şuyun tək, qrup halında, təmiz havada, sakit
şəraitdə keçirildiyindən xəbərimiz yoxdu. Guya
bu məşğələlər onları yeknəsəq işin gər-
ginliyindən ayırır, əsəblərini sakitləşdirirdi.
Məncə, hərə öz yerində bir-iki dəfə oturub qalx-
sa, əl-qolunu yana uzadıb gərnəşsə, daha yaxşı
olardı. Bir gün məharətini Sevil adında qızın
üzərində sınadı. Əvvəllər fen-şuy dərslərində
iştirak etməyən, başı yalnız tərcümələrinə, öz
həyatına qarışan, çox ağlayıb, çox sızlayan, hə-
yatından həmişə narazı olan bu qız nədənsə
çöhrəsini makiyaj etməsinə razı oldu. Başqa
otaqlardan tamaşaçılar, “jüri üzvləri” də gəl-
mişdilər. Həvəs vardı ayaq üstdə durub bu
tamaşanı axıradək izləməyə. Şövkət adında
qadın yerində qurcalanır, əlinə keçəni onların
76
təpəsinə çırpmaqdan özünü güclə saxlayırdı.
Onu qınamıram, yaşca bizdən böyükdü, hər
halda bir az hörmətə, diqqətə ehtiyacı vardı.
Beləliklə, makiyaj əməliyyatı sona yetdi,
hamı Sevilə baxıb alqışlayır, ustadın məha-
rətinə heyran qalıb, ünvanına təriflər yağ-
dırırdı. Bu, onun ilk sənət əsəri deyildi. Əv-
vəllər də bir neçə qıza toyqabağı bəzək-düzək
vermişdi, üstəlik, bahalı salonlarda işdən əlavə
çalışıb pul qazanmaq xəyalı ilə alışıb-yanırdı.
Mən onu başa düşürdüm, artıq pulun kimə nə
ziyanı, onsuz da, indi makiyaj edən, saç dü-
zəldən, manikür-pedikür edənlər alimdən çox
qazanırlar.
Sevil özündən razı gəzib-dolanırdı, elə bilirdi
dünyanın ən gözəl pərisidir. Necə olmasa, pul
verib salona getməmişdi, ona havayı makiyaj
etmişdilər. Mən, Şövkət xanım onun makiyajına
qiymət vermək istədik. Yazıq qız nə biləydi ki,
onu nə kökə salıblar! Sifətindəki ah-naləni
kirşanla örtə bilməmişdilər, əksinə, bir az da
qabartmışdılar. Gözlərini elə bil vurub göyərt-
mişdin. Adi gündəki makiyajın bundan əla
77
olur, fikirləşirdik. Bu hadisə yalnız bir neçə gün
söhbət mövzusuna çevrilsə də, unudulmadı, iş
otağının qapıları karvansara qapıları kimi
açılıb-bağlanırdı. Qruplaşma çoxdan mövcud-
du, cavan rəis də onlara qoşulmuşdu. Bu
ittifaqa nöqtə qoyan yoxdu, otaq böyük oldu-
ğundan hamı bura can atırdı.
İdarədə baş rəisi dəyişdilər. Budur, İlhamə-
nin hamilə rəfiqəsi Elmira, Ramilə, digər qızlar
bizə təşrif buyurdular. Şövkət xanımın dediyi
kimi, otaq yenə qarğa bazarına döndü. Ramilə
əlindəki fotoaparatla müxtəlif pozalar verən, az
qala sevincindən atılıb-düşən Elmiranın şəklini
çəkməyə başladı. Qəfildən açılan qapı hamını
diksindirdi, donuq sifətlərdə təəccüb, qorxu
donmuşdu. Qızlar tələm-tələsik qaçmaq istəsə-
lər də, baş rəisin acı, istehzalı iradlarına, qış-
qırığına tuş gəldilər.
– Bura iş yeridir, yoxsa foto-studiya? Bu, nə
rəzalətdir? Əlinə fotoaparat alıb utanmaz-utan-
maz poza verən rəfiqəni çəkirsən! Heç utan-
mırsan? Cəhənnəm olun otaqdan, gözüm sizi
görməsin! Bir də bu otağa ayaq basmayın!
78
Sonra şöbə rəisinin üstünə düşdü.
– Sən şöbə rəisisən, nə üçün otağa yad
işçilərin girməsinə izn verirsən? Niyə bunları
mənə xəbər vermirsən? Tərcümə işi yaradıcılıq
tələb edir, ona görə tərcümələriniz baş-ayaqdır.
Yeri gələndə mənimlə çənə-boğaz olub söz
güləşdirirsiniz! İş vaxtı çıxartdığınız hoqqalara
baxın!
Bundan sonra baş rəis tez-tez otağa baş çəkir,
tərcümələrə nəzarət edirdi. Fen-şuy dərsləri
sakitliyə deyil, əsəb gərginliyinə səbəb oldu.
İlhamənin aldığı töhmət bu dərin sükutu daha
da ağırlaşdırırdı. Başlar stoldan, kağız-kuğuz-
dan qalxmırdı, ayaqlar stullara çidarlanmışdı.
”Müdriklik dərsi” keçən qızlar bir az əvvəl
“fen-şuyu bilmədiyi” üçün göz-qaş oynatma-
larına, istehzalara məruz qalan, indi isə çiçəyi
çırtlayan, sevincini gizlətməyi bacarmayan Şöv-
kət xanımı didməyə hazırdılar.
79
XONÇA
199...-cı ilin iyun ayı idi. Ağacların ikinci
tumurcuq vədəsi, yazla yayın dodaq dodağa
öpüşən vaxtı idi. Çiçəklər solmuşdu, meyvələr
barama qurdları kimi qanadlarını tökürdü.
Gözəl hava hamıya xoş təsir bağışlayırdı, bu
əlamətdar gündə iki gəncin ailə bünövrəsi qo-
yulurdu. Qohum-əqrəba bir araya gəlmişdi, ən
yaxşı libaslarını geyib, taxçada-boxçada nələri
var taxan qadınlar əlidolu, bərli-bəzəkli xon-
çalarla bəy evinə təşrif gətirmişdilər. Lampa
gözlər alışıb yanırdı, üst-başların, boyun-bo-
ğazların təftişi başlamışdı. Bu dəhşətli enerjini
Xirosima, Naqasakidə partladılan atom bom-
baları ilə müqayisə etmək daha düzgün olardı.
Əgər həris, xain baxışları göstərmək müm-
kün olsaydı, dəhşətə gələrdin, otaqda saysız-
hesabsız əcaib məxluqlar çırpınan nəhəng hö-
rümçək toru görərdin. Toydan sonra evlərdə
çox ər-arvad savaşları başlayacaqdı. Sonu ailə-
daxili dava-dalaş və qohumlararası çatlarla
80
bitən müzakirələrin əsas səbəbi bu idi ki, Rəsul
qohum qızlara məhəl qoymamışdı. Öz arzusu,
istəyi ilə evlənirdi, həyat yoldaşını özü
seçmişdi, istək və məhəbbətləri qarşılıqlı idi.
İndi şadlıq saraylarının sayı toyların sayından
çoxdur, gündə biri ucalır, elə bil, hamı bəhsə
düşüb, o vaxtlarsa dəbdəbəli, yaraşıqlı şadlıq
sarayları yoxdu. Ofisiant da olmazdı, ailə üzv-
lərindən, qohumlardan mətbəxə təyin edilən
aşpazlar qollarını çırmalayıb yemək bişirir,
ofisiantlıq edib toya gələnləri yola verirdilər.
Camaat çəkilib ara sakitləşəndə süfrədən qalan
yeməkləri evə aparır, toy bəhanəsi ilə kan-
dardan çəkilməyən istəkli qohum-qonşuları da,
babam demişkən, qormutlayırdılar.
Bəylə gəlin indiki kimi zalın dolmasını göz-
ləməz, saat altı tamamda toyxanadakı ənənəvi
yerlərini tutardılar. İkisi də başıaşağı, utancaq
tərzdə həsrətlə qarşılarındakı ləzzətli təamlara
baxsalar da, əl uzadıb yeməzdilər. Əksər hal-
larda maliyyə haqq-hesabının düz gəlməsi, si-
yahıların qarışmaması üçün qız toyu, oğlan to-
yu ayrı olurdu, bir gündə iki dəfə pul xərc-
Dostları ilə paylaş: |