O’. A. Farmanov

8.3.
 
Qishloq joylardagi sport inshootlari 
 
Qishloq joylardagi inshootlarni jismoniy tarbiya va sportni 
rivojlantirish uchungina lozim baza deb qarab qolmasdan balki shu 
joylarni qo’shilgan xissa deb qarash lozim. 
Hozirgi paytda bu soxada respublikamiz qishloqlarda yaxshi sharoit 
yaratish bo’yicha ko’p ishlar qilinmoqda. Aholi yashaydigan har bir 
punktlarda sport kompleksi katta joylarda yoki kompleks sport 
maydonchalari kichikroq qishloqlarda bir necha sport turi bilan 
shugullana olish uchun imkon beradiganligi ta’minlangan bo’lishligi 
lozim. 
Inshootlarni tarkibi va razmerlari aholi soniga, shu aholi punktini 
ahamiyati hamda tabiiy sharoitiga bog’liq. Ommabop va ommaviy sport 
turlari uchun o’quv-mashg’ulot ishlarini olib bora olishga imkon 
beradigan sport maydonchalari bilan ta’minlanishidan kelib chiqishi 
kerak. Bu sport turlari uchun ham maydonchalar bo’lishligi shart. Sport 
kompleksini qishloq markazida bo’lishligi joylashishi aholi uchun 
qulaydir. Sport kompleksini qaerda bo’lgani ma’qulligi va uni ichki 
polanirovkasi rejalashtirishda joyning relefi va bo’lajak joydagi 
o’simliklarni 
bor-yo’qligini 
inobatga 
olish 
zarur. 
Shaharlarda 
qurilayotgan va qishloqlarda qurilajak sport inshootlari orasida aytarli 
farq yo’q, bo’lsa ham juda oz. 
Bu sport komplekslariga ham va alohida qurilayotgan maydonlarga 
talluqlidir. Hozirgi yaratilayotgan tipik va hozir ishlayotgan sport 
inshootlari qishloq sport inshootlarini o’z ishga alohida va kompleks 
zallarni, ochiq va yopiq basseyn hovuzlarni oladi. Sport zallar klub 
binolari yoki maktab binolari tarkibida loyihalashtiriladi. Maktabdagi va 
katta yoshdagi aholi shug’ullanishi uchun mo’ljallangan inshootlarda 
alohida-alohida echinib-kiyinadigan xonalar bo’lishi kerak. Shu 
munosabat bilan qishloq joylarda 24x12 metrdan kichik hajmdagi zallar 
qurilmayapti. Hozirgi paytda asosiy 0x18, 36x18 hajmdagi zallar 
qurilyapti, bu ham iqtisodiy jihatdan juda qulaydir. Qishloqdagi sport 
zallarida tomoshabinlar uchun stastionar joylar bo’lishi shartdir. 
Jismoniy tarbiya va sportni moddiy-texnik bazasini asosiy qismi sport 
inshootlari va ularni to’la to’liqta’minlanganligi maxsus asbob-
anjomlar, ularsiz o’quv-mashg’ulot jarayonini va sport musobakalarini 

---

103 
o’tkazib bo’lmaydi hisoblanadi. Xo’jalik asbob anjomlariga ta’mirxona 
va sport inshootiga qaraydigan asbob-anjomlar, transport maxsus 
mashinalar o’quv mashg’uloti yoki musobaqa o’tkazishga tayyorgarlik 
ko’rish uchun kerak bo’ladigan har xil yordamchi moslamalar va shu 
kabilar kiradi. Injener-texnologik qurilmalar o’z ichiga isitish 
sitemasini, elektr yoritish tarmoqlari va boshqalarni oladi.Tibbiy asbob 
va anjomlarga hamma maxsus asboblar, tibbiy xonalarni, tibbiy 
punktlarni, dori darmonlarni sport inshootida tashkil qilingan 
kiradi.Yong’inga qarshi asbob va anjomlar- o’t o’chirish kranlari, o’t 
o’chirish nabori belkurak, chelaklar, o’t o’chirgichlar.Badiiy bezash 
asboblari- bayroqlar, stendlar, faxriy shohsupa, jadvallar va shu kabilar.