Oilada bola tarbiyasi masalasining pedagogik va psixologik tomondan

---

Международный
научный
журнал
№
5
(100), 
часть
1
 
«
Научный импульс
»
Декабрь
, 2022
861 
OILADA BOLA TARBIYASI MASALASINING PEDAGOGIK VA PSIXOLOGIK TOMONDAN 
O`RGANILISHI 
Do`sjonova Nilufar Rustam qizi 
3-bosqich. Bakalavr 
Ajiniyoz Nomidagi Nukus Davlat Pedagogika Instituti 
 
Annotatsiya:
Maqolada oila haqida sharq va ga`rb mamlakatlaridagi ta`lim-tarbiya, 
mutafakkir olimlarimizning oilaviy hayot borasidagi tasavvurlari, bolalarni qanday 
tarbiyalash kerakligi, ularni hayotga tayyorlash sirlari hamda bugungi kundagi zamonaviy 
oila haqidagi qarashlar yoritib o`tilgan. 
Kalit so`zlar:
Oila, oila pedagogikasi, oila psixologiyasi, chet el, Qadimgi Yunon va Rim 
mutafakkirlari, rus pedagoglari. «Qur’oni Karim » va hadislar, “Avesto”, grammatist, 
kiforist, didasko, pedagog, palestra, efebiya, efeblar, didaktika. 
«Bola tug‘ilgan kundan boshlab, oila muhitida yashaydi. Oilaga xos an’analar, 
qadriyatlar, urf-odatlar bola zuvalasini shakllantiradi. Eng muhim farzandlar oilaviy hayot 
maktabi orqali jamiyat talablarini anglaydi his etadi».
(O`zbekiston Respublikasi birinchi Prezidenti Islom Abdug`aniyevich Karimov) 
Jamiyat uchun nihoyatda ahamiyatli hisoblangan ota-ona va bola, er va xotin, oila 
a’zolarining o‘zaro munosabatlari bilan bog’liq bo‘lgan muammolar aynan oila negizida 
yuzaga keladi. Shuning uchun ham qadim zamonlardan boshlab oila, undagi munosabatlar 
masalalari har bir davrning donishmand, olim, mutafakkirlari tomonidan o’rganilib 
kelinganligini va ularning qarashlarida bu masalalarning yoritilganligini kuzatamiz. Bu 
qarashlarni, fikrlarni sizning hukmingizga havola etish orqali oila, o‘zaro munosabatlar 
muammolari bizning hayotimizda doimo muhim masalalar sirasiga kirishini qayd etamiz. 
Inson va insoniy munosabatlar, shaxs va uning kamoloti muammolari uzoq asrlardan buyon 
jamiyatning eng ilg‘or kishilari, olimlar, buyuk allomalar va donishmandlarning diqqat 
markazida asosiy masalalardan bo`lib kelgan. 
Oila va undagi bola tarbiyasi G`arb mamlakatlaridan biri bo`lgan Yunoniston hamda 
uning shaharlaridan boshlanadi. Ayniqsa, qadimgi Yunonistonda madaniyat, maktab va 
dastlabki pedagogik fikrlar boshqa mamlakatlarga nisbatan juda erta rivojlandi. U yerdagi 
tarbiya ishlari esa davlat ixtiyorida bo‘lib, uning asosiy maqsadi spartaliklarning bolalarini 
baquvvat, jismoniy sog`lom, bardoshli, chiniqqan jangchilar qilib tarbiyalashdan iborat edi. 
Spartaliklarning bolalari 7 yoshgacha uyda yashar, keyin «agella» deb ataluvchi davlat 
muassasasida 18 yoshga etguncha tarbiyalanar edi. Ular «pedonom» rahbarligida jismoniy 
sog`lom bo‘lish uchun turli mashqlar bilan chiniqtirilar, sovuqqa, ochlikka va chanqoqlikka 
chidashga, og`riqqa bardosh 18 berishga o‘rgatilar edi. Ta’limning asosiy qismini harbiy 
gimnastika mashqlari egallar edi. Qadimgi yunon tarixchisi, faylasuf olim Plutarx Sparta 

---

Международный
научный
журнал
№
5
(100),