Orxan pamuk
Yüklə 4,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
256 gözümün içinə baxırdı. Evdəki bu sükutdan xoĢum gəlmir. «Evli olduğundan, ərinin savaĢdan geri qayıdacağından artıq heç söz yoxdu», – dedi. «Niyə?»
«Mən nə bilim, niyə?» – dedim. «Bu məktubları mən yazmıram». «Bəzən ondan belə Ģübhələnirəm», – deyib məktubu on beĢ ağcayla geri verdi. «Bəzi kiĢilər qazandıqca pintiləĢir, sən elə deyilsən», – dedim. Bu adamda elə Ģeytani, ağıllı cəhət var ki, düĢdüyü bütün o tutqun və pis hallarına baxmayaraq, adam
ġəkurənin niyə
hələ məktublarını qəbul elədiyini baĢa düĢür. «ġəkurənin atasının kitabı nədi?» «Bilmirəm nədi. Deyirlər, bütün pulu PadĢahımız verir». «O kitabdakı rəsmlər üzündən nəqqaĢlar bir- birini öldürür», – dedi. «Puluna görəmi, yoxsa – Allah eləməsin! – dinimizə küfr elədiyinə görəmi? O rəsmlərə bir dəfə baxan dərhal kor olurmuĢ». Bunları elə təbəssümlə söylədi ki, ciddi qəbul eləməli olduğumu baĢa düĢdüm. Ciddi qəbul ediləcək söz olsa da, ən azı, mənim ciddi qəbul eləməyimi onun ciddi qəbul eləməsi üçün bir Ģey yox idi. DaĢıdığım məktublara, vasitəçiliyimə
257 möhtac olan bir çox kiĢilər kimi, Hasan da qüruru sındıqca məni alçaldır. Mən də iĢimin xətrinə özümü buna kədərlənən təki göstərirəm ki, sevinsinlər. Qızlarsa qürurları əməlli-baĢlı sınanda məni qucaqlayıb ağlayırlar. «Sən ağıllı qadınsan», – Hasan sındırdığını hesab elədiyi qürurumu oxĢamaq üçün dedi. «Tez apar bunu. O səfehin cavabıyla maraqlanıram». Bir anlığa istədim: «Qara o qədər səfeh deyil», – deyəm. Bu vəziyyətlərdə rəqib kiĢiləri bir- birinə qısqandırmaq aradüzəldən Esterə çox pul qazandırır. Amma ani hiddət böhranından qorxdum. «Küçənin qurtaracağında bir tatar dilənçi var ha, – çıxanda dilləndim, – çox ədəbsizdi». Səhər erkəndən korla çəkiĢməmək üçün küçənin o biri baĢından gedəndə Toyuqbazarından keçdim. Müsəlman milləti toyuğun baĢ-ayağını niyə yemir? Qəribəliklərindən! Torpağı bol olsun, nənəm Portəgizdən gələndə ucuz olduğundan bol toyuq ayağı qaynatdıqlarını danıĢırdı. Kəməraralığı yanında kölələri, atın belində kiĢi kimi dimdik, məğrur-məğrur oturmuĢ paĢa arvadıydımı, varlı qızıydımı, bir qadın görüb içimi çəkdim. Atası ağlını kitaba vermiĢ yüngülbeyinin biri olmasaydı, əri Səfəvi savaĢından qənimətlə qayıtsaydı, ġəkurə də bu məğrur qadın kimi yaĢayardı. Buna hamıdan çox o layiqdi.
258 Qaranın yaĢadığı küçəyə çatanda bir anlığa ürəyim sürətlə döyündü. ġəkurənin bu hərifə ərə getməsini istəyirəmmi? ġəkurəni Hasanla həm bağlı, həm də uzaq tutmağı bacarıram, amma bəs bu Qaranı? ġəkurəyə eĢqindən baĢqa hər Ģeyi çox düzgündü. «Boğçaçııı!» Tənhalıqdan, arvadsızlıqdan, ərsizlikdən səfehləĢmiĢ aĢiqlərin əlinə məktub verməyin xoĢbəxtliyini heç bir Ģeylə dəyiĢmərəm. Ən pis xəbəri alacaqlarına əmin olsalar belə, məktubu oxumağa baĢlayan kimi hamının qəlbini ümid çırpıntısı çulğayır. ġəkurə ona ərinin qayıtmasından qəti söz açmadığına, «heç ümid eləmə» deyib Ģərt qoyduğuna görə Qara, təbii ki, ümid eləməkdə çox- çox haqlıydı. Məktubu oxumasına ləzzətlə göz qoydum. XoĢbəxtlikdən təlaĢa düĢdü, hətta qorxdu. Cavab yazmaq üçün içəri girəndə mən də ağıllı boğçaçı qadının eləyəcəyi kimi yalançı boğçamı açdım, içindən qara pul kisəsi çıxarıb Qaranın baĢ verənlərə maraqla baxan ev sahibəsinə göstərdim. «Ən yaxĢı Əcəm məxmərindəndi», – dedim. «Oğlum Əcəm savaĢında öldü», – dilləndi. «Sən Qaraya kimdən məktub gətirib-aparırsan?» Öz çirkin qızını, ya da, kim bilir, kimin qızını Ģir kimi Qaraya sırımaq üçün planlar qurduğunu elə
259 üzündəncə oxuyurdum. «Heç kəsdən», – dedim. «BayrampaĢa Odalarında ölüm ayağında olan kasıb bir qohumu pul istəyir». «Vah-vah», – inanıb-eləmədən dedi. «Kimdi o bəxtsiz?» «Sənin oğlun savaĢda necə ölüb?» – inadla soruĢdum. Bir-birimizə düĢməncəsinə baxmağa baĢladıq. Dul, tək-tənha arvad idi; həyatı nə qədər çətindi! Boğçaçı, məktubdaĢıyan Ester olsanız, həyatda görərsiniz ki, insanları yalnız var-dövlət, iqtidar və rəvayətlərdən çıxma ağlagəlməz eşq hekayətləri maraqlı eləyər. Sonra da: kədərlər, ayrılıqlar, qısqanclıqlar, tənhalıqlar, düşmənçiliklər, göz yaşları, dedi-qodular, bitib- tükənməyən yoxsulluqlar eynilə evlərin içindəki bu əşyalar kimi bir-birinəcə oxşayır. Bir köhnə, solğun ala-bula kilim, boĢ xingəl məcməyisinin üstündə çömçə və sapılca, ocağın yanında maĢa və gül qutusu, biri böyük, biri kiçik iki köhnəlmiĢ sandıq, evdə tənha dul arvadın yaĢadığı baĢa düĢülməsin deyə hələ saxlanan baĢlıq, oğru qorxutmaq üçün qədim qılınc. Qara ətəkləri yellənə-yellənə kisəylə geri qayıtdı. «Boğçaçı qarı, – məndən çox maraqlanan ev sahibəsinə eĢitdirə-eĢitdirə dedi, – al, bunu bədbəxt xəstəyə apar. Cavabı varsa, dərhal
Yüklə 4,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|