Orxan pamuk
Yüklə 4,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 25. MƏNİM ADIM ESTERDİ
252 peĢmanlıqla xatırladığı bir adam kimi hiss eləyirəm. Möcüzə əlli ustad məni çəkdiyinə niyə peĢman olmuĢdu: 1. Ölümün rəsmi, mən yetərincə ustalıqla çəkilmədiyimə görə. Gördüyünüz kimi, nə venesiyalı böyük ustadların, nə də heratlı qədim ustadların çəkdiyi şeylər qədər mükəmmələm. Məni çəkən böyük ustadın ölümün vüqarına yaraşdıra bilmədiyi bu sınıq-salxaq vəziyyətimdən mən də utanıram. 2. Qocanın şeytani yolla aldatmasıyla məni çəkən usta nəqqaş birdən-birə özünün düşüncəsizcəsinə firəng ustadlarının üsul və görüşlərini təqlid elədiyini görmüşdü, bu da qədim ustadlara bir cür hörmətsizlik, ilk dəfə hiss elədiyi qəribə şərəfsizlik olduğuna görə ruhunu gəmirirdi. 3.Burada mənə alışıb gülümsəməyə başlayan bəzi əbləhlərin də beynini dəng eləmək lazım gəldiyi üçün: ölümlə zarafat eləmək olmaz. Ġndi məni çəkən usta nəqqaĢ gecələr küçələrdə peĢmanlıq içində dayanıb durmadan gedir, eynilə bəzi çinli ustadlar kimi özünün – çəkdiyi şey olduğunu güman eləyirmiĢ.
25. MƏNİM ADIM ESTERDİ
253
Qızılminarəli və Qarakedili 1 qadınlar Biləcik dolamasından yorğanlıq göyümtül və qırmızı parça ismarlamıĢdılar, səhər erkəndən boğçama qoydum. Yeni gəlmiĢ Portəgiz gəmisindən çıxan Çin ipəyindən parçanın yaĢılını atıb mavisini boğçaya qoydum. Bu kəsməyən qar, sonu görünməyən qıĢ olduğuna görə bol-bol yun corab, qalın yun qurĢaq, rəngbərəng qalın qolsuz koftaları da bərk-bərk qatlayıb ora yerləĢdirdim ki, boğçamı açanda ən laqeyd arvadın belə ürəyini haldan-hala salsın. Sonra alıĢ-veriĢ üçün yox, dedi-qoduya görə çağıran qarılardan ötrü nazik, amma bahalı yaylıqlar, pul kisələri, iĢləməli hamam kisələri qoyub qaldırdım: vay, bu boğça çox ağır olub, belim qırılacaq. Yerə qoydum. Boğçanı təzədən açdım ki, nəyi çıxarım, baxırdım ki, qapı döyüldü. Nəsim açıb çağırdı. Qapıda bərli-bəzəkli cariyə Xeyriyyəydi. Əlində məktub vardı. «ġəkurə xanım yolladı», – pıçıldadı. Elə təlaĢa düĢmüĢdü ki, elə bilərdin, aĢiq olub ərə getmək istəyən özüdü.
1 Ġstanbulun qədim məhəllələri
254 Məktubu lap ciddiyyətlə aldım, səfeh qıza kimsənin gözünə görünmədən evə qayıtmağı tapĢırdım. Nəsim sualedici nəzərlərlə baxırdı. Məktub daĢıdığım vaxtlar götürdüyüm o iri yalançı boğçanı götürdüm. «ƏniĢtə Çələbinin qızı ġəkurə eĢqdən korun- korun yanır», – dedim. «Biçarənin ağlı baĢından əməlli-baĢlı getdi». Qəhqəhə çəkib eĢiyə çıxdım, amma dərhal qəlbimi utanc hissi bürüdü. Mən ġəkurənin könül macərasıyla alver eləmək yox, əslində, onun kədərli həyatına gözyaĢı tökmək istəyirdim. Nə qədər də gözəldi, qara gözlü, kədərli qızım mənim! Səhərin soyuğunda daha da tənha və zavallı görünən yəhudi məhəlləmizin uçuq-sökük evləri qabağından tələm-tələsik getdim. Çox sonra, Hasanın yaĢadığı küçədəki küncdə məskən salıb gəlib-keçənləri gözləyən o kor dilənçini görəndə var gücümlə «Boğçaçı!» qıĢqırdım. «Gonbul boĢboğaz», – dedi. «QıĢqırmasan da, səni ayaq səslərindən tanıyacaqdım». «Murdar kor», – dedim. «Uğursuz tatar! Korlar Allahın atdığı bəlalardı, Allah bəlanı versin sənin». Əvvəllər belə Ģeylərə hirslənib, fikir verməzdim. Hasanın qapısını taybatay açdılar. Abazadı, çələbidi, kübardı.
255 «Görək bizə bu dəfə nələr gətirdiniz?» «Sənin tənbəl oğlun yatırmı?» «Yatırmı? Gözü yoldadı, sənin xəbərini gözləyir!» Bu ev o qədər qaranlıqdı ki, hər dəfə gələndə elə bil məzara girirəm. ġəkurə neylədiklərini heç soruĢmur, amma bu evdən ona elə bu cür danıĢıram ki, bu məzara qayıtmağı heç ağlına gətirməsin. Gözəl ġəkurəmin bir vaxtlar bu evin xanımı olduğunu, yaramaz oğlanlarıyla bu evdə yaĢadığını təsəvvür eləmək belə çətindi. Ġçəri yuxu və ölüm qoxuyurdu. O biri, daha da qaranlıq otağa girdim. gözü görmürdü. Məktubu heç
çıxarmamıĢdım ki, Hasan qaranlığın içindən peyda olub, onu əlimdən qapdı. HəmiĢəki kimi imkan verdim ki, öz-özünə oxuyub marağını doydursun. BaĢını kağızdan dərhal qaldırdı. «BaĢqa bir Ģey yoxdumu?» – dedi, amma baĢqa bir Ģey olmadığını bilirdi. «Bu, qısaca bir məktubdu», – deyib oxudu:
Məktub əlində, sanki baĢ verənlər mənim qəbahətim olan kimi, məni suçlaya-suçlaya
Yüklə 4,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|