Orxan pamuk
Yüklə 4,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 23. MƏNƏ QATİL DEYƏCƏKLƏR
235 tərəflərdə Qəzvin üsuluyla çəkilmiĢ kolluğun içindən çıxacaqdı. Bunu da istər-istəməz atın belindəki yəhərdən və üzərinə iĢlənmiĢ bəylik naxıĢlarından baĢa düĢürdüm. Bəlkə də atın lap yanında qılınclı adamlar peyda olmaq üzrəydi. Məlumdu ki, ƏniĢtə nəqqaĢxanadan gizlincə çağırdığı usta nəqqaĢdan at rəsmi çəkməsini istəmiĢdi. Gecə gələn nəqqaĢ yaddaĢındakı eynilə qəlib kimi qalan at rəsmini ancaq bir hekayənin parçası kimi əzbərdən çəkməyə baĢlayıb, kağıza köçürə bildiyinə görə rəsmi eləcə də iĢləyib. NəqqaĢın bir çox oxĢarını min dəfələrlə gördüyü, savaĢ vəziyyətlərindən, eĢq məclislərindən çıxma at rəsminin bir yerində əniĢtəm firəng ustadlarının üsullarından təsirlənib nəqqaĢa təlqin eləyirdi: məsələn, «Süvarini çəkmə», – deyirdi. «Ora da ağac çək. Amma arxada, həm də kiçik olsun». Gecə gəlmiĢ nəqqaĢ kitabxananın arxasında əniĢtəmlə birgə oturur, alıĢdığı, əzbərlədiyi məclislərin heç birinə oxĢamayan bu qəribə qaydadankənar rəsmi əniĢtəm hər birinə görə ona yaxĢı pul verdiyi və açığı, bu qəribə naxıĢ cəlbedici olduğundan Ģam iĢığında həvəslə çəkirdi. Amma eynilə əniĢtəm kimi, bu nəqqaĢ da at rəsminin hansı hekayəni bəzəyib rəsmlədiyini müəyyən nöqtədən sonra dərk eləyə bilmirdi. ƏniĢtəmin məndən gözlədiyi Ģey bu yarı Venesiya, yarı Əcəm tərzində
236 rəsmlərə baxıb, onlara uyğun hekayəni qarĢısındakı səhifəyə yazmaq idi. ġəkurəni əldə eləmək üçün həmin hekayələri mütləq yazmalıydım, amma ağlıma məddahın qəhvəxanada danıĢdıqlarından baĢqa heç bir Ģey gəlmirdi.
Çıq-çıq çıqqıldayan çarxlı saatım axĢam vaxtını göstərirdi, hələ azan verilməmiĢdi, amma rəhləmin böyründəki Ģamı çoxdan söndürmüĢdüm. Qara HasanpaĢa mürəkkəbinə batırıb yaxĢı aharlanmıĢ, gözəl cilalanmıĢ kağız üzərində sürətlə gəzdirdiyim qələmimlə nəĢəxor rəsmini əzbərdən
237 tez-tələsik çəkib bitirmiĢdim ki, içimdə hər axĢam məni küçələrə çağıran o səsi eĢitdim. Amma özümü saxladım. AxĢam küçəyə çıxmayıb, evdə iĢləməkdə o qədər qərarlıydım ki, bir ara qapını içəridən bağlamağı belə sınaqdan keçirmiĢdim. Tələm-tələsik çəkdiyim bu kitabı səhər hələ heç kəs oyanmamıĢ düz Qalatadan gəlib qapını döyən bir erməni sifariĢ elədi. Pəltək olduğu halda tərcüməçilik, bələdçilik eləyən həmin adam firəng- italyan səyyahları qiyafətnamə istəyən kimi dərhal məni tapır, həm də əməlli-baĢlı alverə giriĢir. Səhər iyirmi rəsmlik ortabab qiyafətnamə üçün yüz iyirmi ağcaya razılaĢdığımıza görə axĢam azanı vaxtı bir oturumda Ġstanbuldakı bir düjün adamı qiyafələrinə etina
və diqqət
göstərə-göstərə çəkdim:
ġeyxülislam, qapıçıbaĢı, imam, yeniçəri, dərviĢ, sipahi, qazı, ciyərçi, cəllad – cəlladın iĢgəncə verən vaxt çəkilməsi çox məqbuldu – dilənçi, hamama gedən qarı, nəĢəxor. Üç-beĢ ağca artıq qazanmaq üçün belə kitablardan o qədər çox çəkmiĢəm ki, bu rəsmləri çəkəndə darıxmamaq üçün öz-özümə «yox, qazını fırçamın ucunu kağızdan heç qaldırmadan cızacağam, yox, dilənçini gözüyumulu çəkəcəyəm» kimi oyunlar oynayıram. Bütün quldurlar, Ģairlər, kədərli adamlar axĢam azanı oxunanda içlərindəki cinlərin və Ģeytanların hamısı birgə təpinib, qazan qaldırıb hey
238 bir ağızdan onları yoldan çıxardıqlarını bilirlər: içimizdəki narahat səs «eĢiyə, eĢiyə» deyir, «o biri insanların, qaranlığın, səfilliyin, rəzilliyin içinə qaç». Ġllərimi həmin cinləri və Ģeytanları sakitləĢdirməyə həsr eləmiĢəm. Çoxlarının əlimin möcüzəsi saydığı rəsmlərimi o cinlərin və Ģeytanların köməyi ilə nəqĢ elədim. Amma yeddi gün qabaq o alçağı öldürəndən bəri sözümü içimdəki cinlərə və Ģeytanlara artıq axĢam vaxtı da yeridə bilmirəm. Elə Ģiddətlə təpinirlər ki, özümə belə deyirəm: bir az bayıra çıxsam, bəlkə sakitləĢdilər. Bu sözü deyəndən sonra həmiĢəki kimi, necə olduğunu baĢa düĢmədən özümü küçələrdə gördüm. Sürətlə yeridim. Dayanıb durmadan qarlı küçələrlə, palçıqlı keçidlərlə, buz bağlamıĢ yoxuĢlarla, kimsənin keçmədiyi səkilərlə dayanıb getdim. Mən yeridikcə, gecə qaranlığı Ģəhərin zülmət, ən adamsız guĢələrinə endikcə günahım ağır-ağır geridə qalır, dar küçələrdə, daĢ karvansarayların, mədrəsələrin, camelərin divarları boyu addımlarım əks-səda qopardıqca qorxularım azalırdı. Ayaqlarım məni öz-özünə hər gecə gəldiyim bu ucqar məhəlləyə, kabusların və cinlərin belə titrəmədən girə bilmədiyi boĢ küçələrə gətirdi. Bu məhəllə kiĢilərinin yarısının Əcəm savaĢında öldüyü,
yarısının da
uğursuzluq üzündən
Yüklə 4,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|