Fozil odamlar shahri. Òoshkent. 1993- y.
. Boshlang‘ich ta’lim jurnali. 9—12- sonlar. 1995- y.
17
Mehnat tarbiyasi.
Mehnat tarbiyasi oldida turgan asosiy vazifa
o‘quvchilarga mehnat ta’limiga oid ilmiy bilimlar berish, mehnat
qurollari bilan muomala qilishga o‘rgatib, hayotga, ijtimoiy foydali
mehnatga tayyorlashdir. Bu vazifalarni ikki turkumga ajratish
mumkin. Birinchidan, mehnatga bo‘lgan munosabat jarayonidagi
zarur bilim va ko‘nikmalarni o‘z ichiga oladi. Yoshlarda xalqi, vatani
manfaati yo‘lida mehnat qilish xohishini tarbiyalab, mehnatga
hayotiy zarur faoliyat deb qarashlarini tarkib toptirishga erishiladi.
Ikkinchidan, guruh vazifalari, mehnat faoliyatini bajarish
jarayonida zarur bo‘ladigan bilimlar o‘zlashtiriladi, fan asoslari,
politexnik ta’lim o‘rganiladi.
Mehnat tarbiyasi tushunchasi umumiy bo‘lib, bu tushuncha
bir qancha xususiy tushunchalarni o‘z ichiga oladi. Bulardan
birinchisi: politexnik ta’lim, bu ishlab chiqarishning barcha
sohalariga taalluqli bo‘lgan ilmiy asoslarni va prinsiðlarni, mehnat
ko‘nikma va malakalari, oddiy mehnat qurollari bilan muomala
qilish kabilarni o‘zlashtirishni taqozo qiladi.
Ikkinchisi: bu umumiy mehnat. Umumiy mehnat o‘quvchi-
larni mahsulot ishlab chiqariladigan faoliyatga jalb etilishini taqozo
qiladi. Uchinchisi: ijtimoiy-foydali mehnat. Bu mehnat turi
ko‘pchilik foydasiga ishlashni nazarda tutadi (temir-tersak,
makulatura yig‘ish, sinf, maktabni ta’mirlashga yordam berish,
maktab uchastkasida ishlash). Òo‘rtinchisi: o‘z-o‘ziga xizmat qilish.
U maishiy xizmat turiga kirib, sinf, maktab ozodaligini saqlash,
o‘zining ish joyini, kiyim-kechagi, o‘quv qurollarini ozoda,
tartibli saqlashni nazarda tutadi. Beshinchisi: uy mehnati, bu ham
maishiy mehnat turiga kirib, uyda ozodalikka rioya qilishni, ota-
onaga uy ishlarida yordam berishni taqozo qiladi.
Dostları ilə paylaş: