O’zbеkiston rеspublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi tеrmiz davlat univеrsitеti

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

41 

 

1.3   Boshlang’ch  sinflarda  o’zlashtirilmaslikning oldini olishga 

 

yo’naltirilgan tadbirlar.  

O’quvchilar

 

o’zlashtirmasligining oldini olishga yo’naltirilgan  maktabda 

o’tkaziladigan tadbirlar. 

    Maktab jamoasining o’quvchilar o’zlashtirilmasligining oldini olish bo’yicha 

olib boriladigan ishlarning muvaffaqiyatining ma’muriyat, kasaba uyushmasi va 

“Kamalak” bolalar tashkilotining qobilyatiga bog’liq bo’ladi. 

    O’zlashtirilmaslikning oldini olishga yo’naltirilgan umum ta’lim maktab 

ta’dbirlariga quyidagilar kiradi. 

1.O’zlashtirilmaslikning oldini olish bo’yicha pedagogika va psixologiya 

fanlarining ilg’or tajribalarini, tavsiyalarini maktab jamoasida umumiy o’rganishni 

tashkil etish. 

    Bu masalalarni pedagogik jamoa yig’ilishlarida, o’quvchilar konfrensiyalarida 

muhokama qilish maqsadga muvofiq metodik birlashmalarning yig’ilishlariga 

mustaqil o’rganish yo’li bilan muhokama qilinishi mumkin. Bu ishda o’quvchilar 

o’zlashtirmaslikning oldini olish bo’yicha maktab o’quvchilarining va alohida 

o’quvchilarning muvaffaqiyatli faoliyati haqida gazeta va jurnallardan maqolalarni 

targ’ib qiluvchi stendlar, ko’rgazmalar, ota –  onalar faol o’quvchilar uchun 

seminarlar tashkil etish katta yordam beradi. 

2.

  O’quvchilarning o’qishga bo’lgan hohishi, uni bartaraf etish yo’llari haqida 

shu sinfda dars beradigan barcha o’qituvchilar va psixologlarning o’zaro fikrlashishi, 

ya’ni psixologik – pedagogik konsilumni tashkil etish. 

3.

  Barcha maktablar miqyosida sinflar aro o’zlashtirilmaslikning sabablarini 

tahlil qilish orqali umumlashtirish, ular orasidan mazkur maktab uchun xoslarini 

aniqlash, o’quvchilar o’zlashtirmasligini oldini olish maqsadida o’quv tarbiya 

jarayonining takomillashtirish bo’yicha maktabdagi ishlarning bosh bo’g’inlarini  va 

asosiy bosqichlarini ajratish. 

4.

  O’zlashtirilmaslikning oldini olishga qaratilgan tadbirlarni muvaffaqiyatli 

amalga oshirish uchun va o’quv materiallarining  bazasini aniqlash  bo’yicha ishlarni 

---

42 

 

aniqlash, bo’sh  o’zlashtiruvchi o’quvchilarning idrok qilishlariga imkon beruvchi 

diagnostik materiallarni tayyorlash. 

5.

  O’quvchilarni o’qishga munosabatiga salbiy ta’sir etuvchi omillar va 

hodisalarni aniqlash maqsadida maktab joylarida joylarni o’rganish. Bunday 

hodisalarni bartaraf etish uchun hokimiyat  va jamoat tashkilotlari bilan aloqa 

o’rnatish.. 

6.

  Birinchi ishga qabul qilishayotgan o’quvchilarni psixologik ko’rikdan 

o’tkazish, o’qishga tayyorlashlari bilan turli mashg’ulotlar o’tkazish. 

7.

  O’quvchilarning ish qobilyatlarini mustahkamlash va ularni real o’quv 

ishtiyoqlarini rivojlantirish uchun maktablarda qishki  va yozgi sog’lomlashtirish 

lagerlari va sport guruhlarini tashkil etish. 

8.

 O’quvchilar o’zlashtirmasligini oldini olish bo’yicha tadbirlar tizimini amalga 

oshirish uchun maktab ishida doimo  nazorat qilish. Buning uchun quyidagilarni 

amalga oshirish lozim. 

A) 

Psixologik  –  pedagogik konsilum natijalarinio’quvchilarning qo’shimcha 

fandan o’zlashtirayotganligini aniqlash yozma ish natijalarini tekshirish. 

B)

  Dars jarayonida o’qituvchi tomonidan o’zlashtirishning odini olish 

usullaridan foydalanayotganligiga e’tibor berish, murakkab mavzularga e’tibor 

berish, muhimini ajratish, o’quvchilarning yangi materiallarini tushunganligini 

tekshirish. Doimiy mustahkamlash va taqdirlash, xatolar ustida ishlash, o’qishda 

alohida qobiliyatini, o’quvchilarga individual yondashuv va boshqalar. 

V)

  O’quvchilarning yillik, chorak va har kungi o’zlashtirish yozma ishlari va 

diagnostik ishlarini doimiy tahlil qilish. Kamchiliklar, ularni yo’qotish bo’yicha 

tadbirlar tizimini aniqlash.