O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi

Etarli darajada baland ovozda gapiring, so„ng takrorlang. 
Hamma sizni eshitishi uchun buryruq ohangida (komanda) gapiring. 
Aniq, kuchli ovoz e‘tiboni jalb qiladi va xurmatni oshiradi. Bo‗linuvchi va 
kuchsiz gap – bo‗shashtiradi. Sportchi bilan yakkama-yakka shaxsiy 
muammolar haqida gaplashganingizda ovozni yumshoqlashtirish mumkin va 
xatto to‗g‗ri bo‗ladi. Ammo sizning ko‗pchilik xabarlaringiz butun jamoaga 
tegishli, shuning uchun sizni yaxshi eshitishayotganligiga amin bo‗ling. Xursand 
ovoz sportchilarga ularning shug‗ullanishlari sizga yoqqanligini bildiradi va 
ularni ruhini ko‗taradi. Kichik ogohlantirish: o‗ta baland ovoz bilan oshirib 
yubormang, bu sportchilarni chiqishlardan chalg‗itadi.
Sizning ovozingiz har doim baland va aniq bo‗lishiga qaramay, bir 
martada ogngga o‗tirmaydi. Bo‗ to‗g‗ri, ayniqsa gimnastikachilar siz nimani 
gapirayotganingizni tushunmasalar. Zerikarli takrorlashlardan qochish va fikrni 
etkazish uchun uni biroz boshqacha shaklda ifodalang. Masalan, mashqni 
boshidan tushuntirganingizda o‗quvchilarga ―Qo‗llar bilan ishlang!‖ iborasini 
qo‗llang. Agar ular tushunmagan bo‗lsalar, ―qo‗llarni yuqoriga (bosh ustiga) 
ko‗taring!‖ deyish mumkin. Xabarning ikkinchi varianti, ehtimol birinchisida 
tushunmaganlarga etib boradi. 

---

18 
MURABBIYGA MASLAXAT: Sizga tanish va tushunarli terminlar, 
yodda tuting, sizning o„quvchilaringizga mutloq noma‟lum bo„lishi mumkin, 
ayniqsa bu kichik yoshdagi yoki boshlovchi bolalar bo„lsa. O„quvchilarga mos 
so„zlardan foydalaning. 12-14 yoshli bolalar “toaonlarni qo„tar” yoki 
“oyoqlarni tarang horlda ushla” kabi iboralarni tushunadilar, 8-9 yoshli 
bolalarni esa biroz chalg„itadi. Ayrim vaziyatlarda, o„quvchilar so„zni