1.2. Korxonani baholash jarayoni va baholash usullari Korxona qiymatini baholash jarayoni quyidagi bosqichlardan iborat:
a)
tahlil uchun ma’lumotni tanlab olish;
b)
korxonaning moliyaviy holatini tahlil qilish;
c)
korxonaning operatsion strategiyasini tahlil qilish;
d)
korxonaning faoliyatini modellashtirish;
e)
korxonaning qiymatini hisoblash;
f)
sezgirligini tahlil qilish.
Biznes qiymatini baholashga barcha ma’lum bo‘lgan yondashuvlarni ikki
toifaga bo‘lish mumkin: nisbiy baholash usullari va to‘g‘ridan-to‘g‘ri baholash
usullari.
Nisbiy baholash usullari korxonaning unga o‘xshash korxonalarga nisbatan
qiymatini aniqlashga imkon beradi. Bu usullar qo‘llanishi yetarlicha oson bo‘lib,
ularni tushunish ham oson. Lekin ular absolyut darajada javobni bera olmaydi.
To‘g‘ridan-to‘g‘ri baholash usullari korxonaning aksiyadorlari oladigan pul
mablag‘larining kutiladigan bo‘lg‘usi oqimlarining joriy qiymati darajasiga
asoslanadi. Investorlar uchun aynan kutiladigan pul oqimlari ayniqsa qimmatli
12
bo‘ladi.
Biznes qiymatini baholashning birorta usulini afzal deb aytish mumkin
emas. Amaliyotda biznes qiymatini baholash usulini tanlash ko‘pincha tahlil
qiluvchining o‘z afzal ko‘rgan jihatlari bilan belgilanadi.
