P. O. Box 126, Richmond, Surrey tw9 2UD, uk
Yüklə 9,74 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Kəlam
103 Peyğəmbərimiz deyib: “Mən əlimdə qılınc göndərildim. Ruzim nizəmin kölgəsi altında verilir...” !!!” ∗ Bu gəncin Qurandan xəbəri yoxdur. Qılıncdan nə vaxt is- tifadə etmək haqqında isə heç nə bilmir. O, yalnız və yalnız quldur məntiqi ilə düşünür! Deyirəm: “Şura əsasdır. Xalq kütlələrinin hüququnu tap- dalamağa heç kəsin haqqı yoxdur”. Həmin gənc deyir: “Şura deyilən şey yoxdur. Şura kral üçün qanun deyil. Kral əgər istəyərsə, ondan istifadə edə bilər!” Deyirəm: “İnsan haqlarına ehtiram göstərmək lazımdır”. Deyir: “Nə insan haqları? Bu məfhum ki bidətdir!” Deyirəm: “BMT haradasa “Hilfi-füzul”u ∗∗ xatırladır. Qə- rarlarına istiqamət vermək, nöqteyi-nəzərlərini müəyyənləşdir- mək üçün ona qoşulmalıyıq”. Deyir: “Darülhərbdə belə şey- lər olmaz...”. və s. və i.a. Belə zehniyyətlə adi səhmdar şirkəti idarə etmək müm- kün deyildir. Elə isə bu zehniyyət sahiblərinə böyük bir di- nin, risalətin adından danışmağa imkan vermək olarmı?! ∗ Əbu Davudun “Müsnəd” kitabında hədisin tam mətni belədir: “Mən qiyamət qopmazdan qabaq yalnız Allaha ibadət edilib, heç bir şeyin Ona ortaq tutulmamağı üçün qılıncla göndərildim. Ruzim nizəmin kölgəsi altında verildi. Mənə qarşı çıxanı (Allah) zəlil etmişdir. Kim bir qövmə oxşayarsa, onlardandır”. Hədisi oxşar versiyalarla İmam Buxari və İmam Əhməd rəvayət etmişlər – tərcüməçinin qeydi. ∗∗ Hilfi-füzul: Cahiliyyət dövrü ərəblərinin imzaladıqları razılaşmanın adı. Bu razılaşmaya görə, Məkkədə bir nəfər də məzlum qalmayacaq, hər kəsin haqqı qorunacaqdı – tərcüməçinin qeydi. 104 Biz, müsəlmanlar qorxuducu elmi özbaşınalıqdan əziyyət çəkirik. Bəlkə də, Əzhərin islam mədəniyyəti meydanlarında görünməməsi bu xaosun yayılmasının səbəblərindən biridir. Böyük alimlərimiz və görkəmli şəxsiyyətlərimiz haqqında hərzə-hədyan danışan, onlara söyən “cəsur”lar da tapılır. Hət- ta son dövrün ən intellektual məktəbi belə, təkzib və nan- kor ittihamlara tuş gəlib. Mən “əl-Mənar” məktəbini nəzər- də tuturam. O məktəb ki, sələfi xələflə, ağılı nəqllə ∗ , ictihadı təqlidlə barışdırıb, müsəlman həssaslığı ilə intibah və tərəq- qinin yollarını göstərib, xəstə ümməti sağaltmaq üçün dava- dərman təqdim edib. İslamın gələcəyi üçün bərk narahat olduğumdan məndən fərqli düşünən bütün tərəflərə əlimi uzadıram. Uzadıram ki, ideoloji və fiziki təhlükələrdən islamımızı qorumaq üçün əməkdaşlıq edək. Məsələ bir məktəbin digər məktəb üzərində qələbə çal- mağı məsələsi deyildir. Məsələ islamı alovunu zamanın hələ də söndürə bilmədiyi ədavətdən, Kitab əhlinin, ateist və büt- pərəstlərin düşmənçiliyindən qorumaq məsələsidir... Onlar informasiya vasitələrinə, elmi üstünlüyə sahib olduq- ları üçün cəsarətlənib üstümüzə hücum çəkdilər. Səhvlərimiz və huşsuzluğumuz bu işdə onların karına gəldi! ∗ Nəql (ər. ötürülən, vəhydən gələn): din elmlərində biliyin əldə edil- məsinin əsas metodu; ayə və hədislərdən ibarət dəlillər; dini mətnlər – tərcüməçinin qeydi. 105 Kəlam elmi ∗∗∗∗ haqda bəzi qeydlər Vacib bir məsələ haqda düşüncələrə dalmışdım. Böyük diləyimi alçaq səslə rəbbimə ərz edirdim. Yəqinliklə bilirdim ki, Allah məni eşidir! Hətta əmin idim ki, məndən bir mil- yard işıq ili uzaqlıqda olan birisi də əgər əl açıb dua etsəydi, Allah mənimlə birlikdə onu da eşidərdi! Zaman və məkan Pak və Uca Allah üçün bir əhəmiyyət kəsb etmir. Yerdə və göydə olan heç nə Ondan gizli qalmaz. Ayədə də deyildiyi kimi: “...Həqiqətən, Rəbbim (Öz elmi, qüdrəti, mərhəməti ilə yaratdıqlarına) yaxındır, (duaları) qəbul edəndir!” (Hud, 61). Qəfildən ağlıma “çağırılmamış qonaq” qəbilindən bir sual gəldi: Görəsən, Allah bizə zatı ilə, yoxsa atributları (sifətləri) ilə yaxındır? “Burnunu hər yerə soxan” bu sual məndə oxuduğum ki- tabların, tədqiqatların “səmərə”si kimi yaranıb. Onu da deyim ki, bu işdə mən tək deyiləm. Eyni sual çoxlarının ağlına gə- lib. Bu sual ya qarşısıalınmaz intellektual acgözlükdən do- ğur, ya da hər şeyi bilmək istəyən nəfsin səmərəsi olaraq meydana çıxır. ∗ Kəlam: əcnəbi dini-ideoloji və fəlsəfi təlimlərdən islamı müdafiə etmək məqsədi ilə meydana çıxmış dini-rasional məktəb; islam sxolastikası – tərcüməçinin qeydi. 106 Düzü, bu sualı alqışlamadım. Köhnə yazılarımın birində insan oğlunun intellektual bacarıqları ilə əlaqədar olaraq çəkdiyim misalı xatırladım: “Yazmaqla məşğul ikən yaxınlıq- da bir milçək vızıldayır. Görəsən, nə yazdığımdan milçəyin xəbəri varmı? Bədahətən “yox” deyirəm. Milçək nə yazdı- ğımı bilsə də, bilməsə də, bunun nə ona, nə də yazdığıma faydası vardır... Yeri və göyləri yaradan Allahın mahiyyəti haqda mənim və digərlərinin bildiyi şeylər də bu cürdür!” Allahın hər şeydən xəbər tutmağını, elminin hər şeyi eh- tiva etdiyini bilməyim kifayətdir. Qalan şeyləri qavramağa isə insan beyninin gücü çatmır. Mən yediyim çörəyin orqanizmimdəki canlı hüceyrəyə necə çevrildiyini adi yanaşma ilə başa düşə bilmirəm. Və bu hüceyrə, bəlkə də, qulaq və gözləri əmələ gətirən hüceyrələr- dən biridir. Bu üzdən qərara gəldim ki, yuxarıdakı suala əhəmiyyət verməyim. Mən, sələf və xələfdən olan ata-babalarım həmrə- yik ki, Allah əzəmətlidir, bütün kamil xüsusiyyətlərə (sifət- lərə, adlara) layiqdir: “Allahdan başqa heç bir tanrı yoxdur. Ən gözəl adlar (əs- mayi-hüsna) yalnız Ona məxsusdur!” (Taha, 8). Bu məsələ haqda heç kəsin şübhəsi yoxdur. Bəs nə baş verib? O baş verib ki, bəziləri “atribut” (sifat) ayələri ilə əlaqədar olaraq, mənə də vaxtı ilə ünvanlanmış suala aşağıdakı iki cavabdan birini vermişlər; ayədə deyilir: “Rəhman ərşə çıx- mışdır (“istiva” etmişdir. Və ya: Rəhman ərşi yaradıb hök- mü altına almışdır (ərşə hakimdir)” (Taha, 5). Yüklə 9,74 Kb. Dostları ilə paylaş:
|