P. O. Box 126, Richmond, Surrey tw9 2UD, uk
Yüklə 9,74 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Fərzi-eyn
- Fərzi-kifayə
273 Bir qoyunun otağa girib, Quran ayəsi yazılmış kağızı ye- məyi ağlasığmaz bir şeydir. Bu necə mümkün ola bilər axı?! Qoyun kağızı yeyir, heç kəsin də xəbəri olmur, – bu ki başdan-ayağa yalan qoxusu verən uydurmadır! Quranda nəs- xin olduğunu bildirənlərin iddiasına uyğun olaraq, “mənsux” ayənin yazıldığı kağızı qoyunun yeməsini mümkün saysaq, onda qeyri-mənsux ayələrin də yazıldığı başqa kağızların ye- yilməsini mümkün saymış olarıq. Bununla da, bütövlükdə Qurana olan inam sarsılar. Qurandan bir hissənin “yeyilmə- si” ehtimalı yaranar. Halbuki Allah təala buyurur: “Şübhəsiz ki, Quranı Biz nazil etdik və sözsüz ki, Biz də onu (hər cür təhrif və təbdildən; artırıb-əskiltmədən) qo- ruyub saxlayacağıq!” (əl-Hicr, 9). Quranda göstərilir ki, dünya altı günə yaradılıb. Necə ola bilər ki, birisi bu həqiqəti unudub, dünyanın yeddi günə yaradılması haqda hədis rəvayət etsin?! Bununla da kifa- yətlənməyib, onun Qurandakı faktiki məlumata əks təfsila- tını versin?! Əbu Hüreyrəyə (Allah ondan razı qalsın!) istinadən İmam Müslim, Nəsai və başqaları rəvayət edirlər ki, Peyğəmbər (Ona Allahın xeyir-duası və salamı olsun!) deyib: “Allah şənbə günü torpağı yaratdı. Bazar günü orada dağ- lar ucaltdı. Bazar ertəsi ağacları, çərşənbə axşamı bəyənilmə- yən şeyləri, çərşənbə də işığı xəlq etdi. Cümə axşamı orada əzbərlədirmiş. Kağız it-bat olsa da, həmin ayələr şifahi şəkildə səhabə- lərin yaddaşlarına həkk olunmuşdu. Bu ayələr olsaydı, dildən-dildən bizə gəlib çatardı – tərcüməçinin qeydi. 274 (yer üzündə) heyvanları yaratdı. Cümə günü isə ikindidən sonra gecəyədək Adəmi xəlq etdi” 1 . Bu hədis “şaz”dır, çünki yer üzünün və orada olanların yeddi gündə yaradıldığını bildirir. Halbuki Quranda deyilir ki, yer və göylər altı günə xəlq edilib. Buxari bu hədisi “Tarix” kitabında “nöqsanlı” hesab etmiş və demişdir: “Bə- ziləri onu Əbu Hüreyrə və Kə`b əl-Əhbardan rəvayət et- mişlər. Səhih olan görüş də elə budur”. Kə`b əl-Əhbar öz tayfasının xurafatlarını, uydurmalarını rə- vayət etmiş şəxsdir. Bu səbəbdən heç bir “çəki”si yoxdur. Məsələnin təəccüblü tərəfi budur ki, belə bir yalançı necə olub ki, Əbu Hüreyrə kimi ravini aldatmağı bacarıb... 1 Hədisi İmam Müslim və Əhməd ibn Hənbəl rəvayət etmişdir. 275 Camaat namazı haqda “ixtilaf”lar Camaat namazı barədə fəqihlər “ixtilaf”a düşmüşlər. Bir qrup fəqih camaatla namaz qılmağı “fərzi-eyn” ∗ , digərləri də “fərzi-kifayə” ∗∗ hesab etmişlər. Bu namazın “sünneyi-müək- kədə” ∗∗∗ olduğunu deyənlər də vardır... Sonuncu görüş ürəyimə daha çox yatır. Belə ki, Peyğəmbər (Ona Allahın xeyir-duası və salamı olsun!) təkbaşına qılınan namazları inkar etməmiş, əksinə bildirmişdir ki, bu namazların savabı az olur. Bu haqda deyilmiş hədis də məhz bunu ifadə edir: “Camaat namazı təkbaşına qılınan namazdan iyirmi yed- di dəfə fəzilətlidir (üstündür)” 1 . Bu iki savab miqdarı arasındakı fərq çox böyükdür. Çünki camaat (birlikdə olmaq) islamın əsaslarından biridir. ∗ Fərzi-eyn (ərəb. “özlüyündə vacib”): bütün müsəlmanların yerinə yetirmələri zəruri sayılan ibadət növlərinin ümumi adı – tərcüməçinin qeydi . ∗∗ Fərzi-kifayə (ərəb. “mümkün vacib”): hər hansı bir ərazidə yaşayan müsəlman toplumundan bir nəfər və ya bir qrupun etdiyi təqdirdə yer- də qalanların etməsindən azad olduqları vacib ibadət növü – tərcümə- çinin qeydi . ∗∗∗ Sünneyi-müəkkədə (ərəb. “qəti sünnə”): Peyğəmbərin davamlı şəkildə, az hallarda isə edə bilmədiyi “nafilə” (vacib sayılmayan) iba- dətlərin ümumi adı – tərcüməçinin qeydi. 1 Hədisi İmam Buxari, İmam Müslim, Nəsai, İmam Malik və Əhməd ibn Hənbəl rəvayət etmişlər. 276 Sübhdən yatsıyadək davam edən görüşmələr müsəlmanlar arasındakı münasibətləri möhkəm edir... Məsciddə toplaşmağın mənəvi və sosial təsirləri çoxdur. Allahı və peyğəmbərini sevənlər məscidlərdən bezikməz- lər... Qədimdə məscidlər kafir və münafiqlərin əhvalını pozur- du. Onlar camaatla bir yerdə olmağa ərinir, tənbəllik gös- tərirdilər. Bəlkə də, onlar vacib namazlardan yaxa qurtarmaq üçün öz evlərində və ya yığıncaq yerlərində bir araya gəlir- dilər. Görünür, ayədə də deyildiyi kimi, münafiq və kafirlər namazı, ona çağırışı lağa qoyurmuşlar: “Ey iman gətirənlər! Sizdən əvvəl kitab verilmiş olanlar- dan dininizi oyun-oyuncaq hesab edənləri və kafirləri özünüzə dost tutmayın. Əgər möminsinizsə Allahdan qorxun! Siz (bir-birinizi) namaza çağırdığınız zaman onlar onu oyun-oyuncaq sayarlar. Bu, onların anlamaz bir tayfa ol- malarındandır” (əl-Maidə, 57-58). Peyğəmbər də (Ona Allahın xeyir-duası və salamı olsun!) öz növbəsində bu lağ-lağı insanlara qarşı hücuma keçməyi, şərlərinə son qoy- maq üçün evlərini yandırmağı düşünmüşdür. Amma sonra- dan hədə-qorxu gəlməklə kifayətlənmişdir. Bəlkə də, həmin hədə-qorxu onları pərən-pərən salıb, səflərini parçalamışdır. Çünki kafir və münafiqlər qorxaq olurlar. Fikrimizcə, Əbu Hüreyrəyə istinadən rəvayət olunmuş hədisin də mənası bu cür başa düşülməlidir. Əbu Hüreyrə rəvayət edir ki, Peyğəm- bər bəzi namazlara insanların az gəldiyini görüb deyibmiş: “Düşündüm ki, bir şəxsə insanlara namaz qıldırmaq əmri verim, özüm də namaza gecikənlərə müxalif olum. Və əmr Yüklə 9,74 Kb. Dostları ilə paylaş:
|