65
4-“…Her insanın insan olmasından kaynaklanan temel hak ve özgür-
lüklere sahip olduğuna inanıyoruz…” MHP her bireyin temel hak ve özgürlüklere
sahip olduğunu vurgulayıp, bu hak ve özgürlüklerin kullanımın milli unsurlar ölçü-
tünde sınırlandırılabileceğine vurgu yapmaktadır.
5-“Herkes, vicdan, dinî inanç ve kanaat hürriyetine sahiptir. ” Vatandaş-
ların dinsel özgürlüklerinin olduğu vurgulanmaktadır.
6-“…Eğitimin her kademesinde eğitim dilinin Türkçe olması, Türkçeden
başka hiçbir dilin, eğitim ve öğretim kurumlarında Türk vatandaşlarına ana-
dilleri olarak okutulmaması ve öğretilmemesi esastır. ” MHP programında Türk-
çe dışındaki farklı dil ve lehçelerin nasıl öğretileceğinin belirtilmediğini görmek-
teyiz.
7-“Türkiye’nin 21’inci yüzyılda lider ülke olma arzusunu gerçekleştir-
mesi, bütün sosyal kesimlerin tarih, din, kültür ve benzeri ortak değerler ekse-
ninde müşterek bir anlayış ve dayanışma içinde bulunmalarına... ” Tüm sosyal
grupların dayanışması ile lider ülke olunabilecektir.
8-“…Yerel ve yöresel farklılıkların Türk kültürünün zenginliği içinde ve
onun tamamlayıcı renkleri olarak görüldüğü... ”MHP; yerel ve yöresel farklılık-
ları Türk kültürünün tanımlayıcı unsurları olarak ele almaktadır.
9-“Eğitimin her kademesinde eğitim dili Türkçe olup, Türkçe’den başka
hiçbir dil eğitim ve öğretim kurumlarında Türk vatandaşlarına ana dilleri ola-
rak okutulamaz ve öğretilemez…”Türkçe dışında diğer dillerde eğitimin mümkün
olamayacağı ifadesi görülmektedir.
10-“Yurt dışındaki Türk çocuklarının kültürel kimliklerini korumaları
ve geliştirmeleri için sağlanan eğitim imkânları artırılacaktır. ” Yurtdışındaki
vatandaşlarımızın kültürel kimliklerini yaşatmaları noktasında desteklenmesi gerek-
tiği belirtilmektedir.
11-“…Türkçenin doğru ve güzel kullanımı esastır. Türk dili araştırma-
larına önem verilecek, Türkçenin uluslararası düzeyde bilim, sanat, ticaret ve
tele-iletişim dili olarak kullanılabilmesi... ” Türkçenin dünya ölçeğinde kullanı-
mının arttırılmasına yönelik çalışmaların planlandığı görülmektedir. T SDCStT4
12-“…yeni nesillerin kültür şokuna uğramasına ve kimlik bunalımına
düşmesine mani olacak…”
13-“…Geleneksel Türk sanatları ve folkloru korunacak, geliştirilecek ve
tanıtılacaktır.... ”
14-“Asırlardan beri millî kültürümüzün temel eserleri olma niteliğini
koruyan her sahadaki yazılı eserlerin yok olması önlenecek... ”
15-“Yurt dışındaki vatandaşlarımızın millî kültür değerlerimizden kop-
malarını önleyici ve benliklerini koruyucu tedbirler alınacak.... ”
16-“Kitle iletişim araçlarının kültürel değerlerimizin yaşanmasında ve
yaşatılmasında toplumsal sorumluluk içinde yayın yapmaları sağlanacaktır...”
17-“…Kentlerde kültürel yozlaşmanın önlenmesi için, millî kültürün te-
mel belirleyiciliği çerçevesinde kent ve kentlilik kültürü oluşturulmasına önem
verilecektir. ” Kentleşme ile meydana gelebilecek kültürel yozlaşmanın milli kültür
doğrultusunda yönlendirilmesi hedef alınmaktadır.
66
18-“Doğal, tarihî ve kültürel değerlerin kirlenmesini, tahrip edilmesini ve
yok olmasını önlemek için, çevre konusuna bilimi ve aklı esas alan, tarih, kültür,
inanç ve millî menfaatlerimizle çatışmayan bir bakış açısıyla yaklaşılacaktır. ”
Değerlerin milli menfaatlar doğrultusunda korunması çabası göze çarpmaktadır.
19-“…Ülkemizin… tarihî ve kültürel boyutları da dikkate alan şahsiyetli
bir dış politika belirlenecektir. ” Programda dış politikanın tarihsel ve kültürel bo-
yutlardan ayrı tutulamayacağı belirtilmektedir.
20-“…Kıbrıs, Kafkasya ve Orta-Asya Türk Cumhuriyetleri ile Balkan
ülkeleriyle ilişkilerin başta ekonomik, sosyal, siyasi ve kültürel olmak üzere, her
alanda geliştirilmesi…” MHP dış politika tanımlamalarına Türk dünyasını da dahil
ederek kültürel birliktelik oluşturma hedefini programına dahil etmektedir.
21- “…Dünyaya ve insanlığa bakışımızı; Ahmet Yesevi’nin, Mevlana’nın,
Yunus Emre’nin, Hacı Bektaş-i Veli’nin insan merkezli madde ve madde ötesi
varlık aleminin sentezinden oluşan bir anlayış şekillendirecektir. ” MHP parti
programında dünyaya mal olmuş tarihsel kişiliklerden kültür örneklemeleri yapmak-
tadır.
22- “Türkçe, dünya üzerinde konuşulan en yaygın dillerden birisi ola-
caktır. ” Dil anlamında Türkçe’nin yaygınlaştırılması esas alınmaktadır.
2. 4. Barış ve Demokrasi Partisi Programı (BDP)
BDP parti programı girişinde; özgürlük, barış, adalet ve özgürlükçü-demo-
kratik değerlerle Türkiye’nin çağdaş bir ülke olabileceğine vurgu yapmaktadır BDP;
Türkiye Cumhuriyeti’nde demokratik unsurların temel yapısı olan; düşünce, ideo-
loji, grup, parti ve derneklerin haksız gerekçelerle kapatıldığını; farklı kimliklerin,
kültürlerin, inançların varlığının inkâr edildiğini, böylece otoriter ve tekçi bir yapının
yaratıldığını programda belirtmektedir. BDP, toplumsal sözleşme niteliğinde özgür-
lükçü ve çoğulcu yeni bir anayasanın toplumun en temel gereksinimi olduğunu prog-
ramda belirtmiştir. BDP’ye göre yeni oluşturulacak anayasada devlet yönetiminin
çağdaş bir anlayışla yeniden örgütlenmesi gerekli olup yeni devlet yapısı, siyasal-
örgütlü-özgür toplum, sivil toplum, birey ve yurttaş kavramları üzerine inşa edile-
cektir. Bu çerçevede şekillenen parti programında Kültürel Kimlik kavramına ilişkin
olarak uygulanacak politikalar da şöyle belirlenmiştir (BDP Parti Programı, 2014):
1-“Tek ırk, tek dil, tek din, tek kültür ve erkek egemen anlayış yerine
toplumdaki bütün etnik, kültürel, inançsal ve cinsiyet farklılıklarını kapsa-
yacak şekilde, “Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşlığı” esas alınacak ve anayasal
yurttaşlık olarak bu üst kimlikle tanımlanacaktır. ” BDP, diğer partilerden farklı
olarak vatandaşlık tanımını programında belirtmiştir.
2-“Tüm yurttaşların, ülkenin bütünlüğü içinde kendilerini özgürce ifade
edebilme, kültürlerini geliştirme, ana dillerini konuşma ve geliştirme, ana dil-
lerinde eğitim yapma, görsel, işitsel ve yazılı medya araçlarını kullanma hakları
temel insan haklarıdır ve dolayısıyla anayasal güvence altına alınacaktır.” Parti,
kültürel kimliklerin yaşatılmasının insan hakkı olduğuna vurgu yapmaktadır.
3-“…Gerçek adalet ancak farklılıkları temel alan bir eşitlik anlayışı için-
de gerçekleşebilir. Farklı ve eşit haklı olmak özgürlüğün teminatıdır.” Farklı