Pərviz Nuri ayin o biRİ ÜZÜ (roman) Bakı “Təknur” 2014
Yüklə 24,33 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ayın o biri üzü 145
- Pərviz Nuri 146
- Ayın o biri üzü 147
Ayın o biri üzü ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ 145 özün üçün istirahət elə. Sorğu-sualdan bir şey çıxmadığını görən Polkovnik qa- pının arxasındakı əsqərlərə onu yaxşıca əzişdirməyi, yola gəlib fikrini dəyişərsə, yanına gətirilməsini, əks təqdirdə aparıb içəridəki qoyun sürüsünə qatmağı tapşırdı. Özü də bunu elə jestlə etdi ki, sanki Mətinə böyük bir şans verirdi. Bədheybətin lap çiçəyi çatlamışdı. Neçə gün idi ki, bu anı gözləyirdi. Söhbət işgəncə verməkdən gedirdisə, bu onun üçün toy bayram olurdu. İnsana əzab verib onu mənən sındırmaqdan ləzzət aldığı qədər bu həyatda zövq aldığı ikinci bir şey yox idi. Həbsxanada onun qədər qəd- darı yox idi. Onun daxili elə xarici qədər bədheybət idi. O, iri cüssəli görünməyən, şümal və sağlam bədən qurulu- şuna malik, xarici görünüşcə xoş təsir bağışlayan, bu zərif görünüşlü oğlanın belə möhkəm iradəyə, dözümə sahib olacağına inana bilmirdi. Onun tapdığı işgəncə üsulları- na dözən çox az olurdu. Onlardan biri də bu idi deyəsən. Tez-tez huşunu itirən, ağrıdan bütün əzələləri yığılmış bə- dənin belə getsə tezliklə cəsədə çevriləcəyini heç kim də bilməsə o, çox gözəl bilirdi. Ancaq belə vəziyyətlərdə onla- ra əlavə təlimat verilmişdi. Əsirdə olan məlumatı işgəncə yolu ilə əldə etmək mümkün olmazdısa, onu tez ölməsinə yol verilməməli, informatorların (satqınların) öhdəsinə buraxmalıydılar. Onu baraka elə vəziyyətdə gətirmişdilər ki, ancaq nəb- zi ilə həyatda olmasını təyin etmək mümkün idi. İki gün- dən sonra özünə gəlib danışa bilən Mətin burda olan in- sanların necə ağır şəraitdə yaşadıqlarını görəndə, burada çox yaşaya bilməyəcəyini, sonu ölümlə nəticələnsə belə tezliklə buradan qaçaçağını dəqiqləşdirdi. Ona dedilər ki, burada kimsə hər hansı xəstəlik tapırdısa deməli ölümlə dostluq edirdi. Heç bir dava-dərmandan söhbət gedə bil- məzdi. Ara – sıra monitorinqlər zamanı qırmızı xaç cəmiy- yətinin verdiyi dərmanları isə onlar gedən kimi yığışdırılır, Pərviz Nuri ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ 146 satışa göndərirdilər. Dan yeri ağarandan axşam qaranlığı- na qədər sahələrdə qul kimi qamçı altında işlədilən əsirlər qurumuş balaca çörək parçası müqabilində ağır şərtlər altında saxlanılırdı. Kim isə qaçmağa cəhd göstərirdisə ye- rindəcə güllələnirdi. Yay-qış fərqi olmadan ayda bir dəfə onlara çimməyə icazə verilirdi. O da ki, soyuq su ilə sabun- suz. Barakda yorğan-döşək əvəzi yerə sərilmiş quru otdan istifadə edirdilər. Böyük barak cəmi bir lampa ilə işıqlanır- dı. Qışda dözülən olsa da, yayda bu dözülməz olurdu. Kəs- kin qoxu demək olar ki, baş gicəlləndirirdi. Pəncərələrdən bir dənəsini saxlamış qalanını daşla hörmüşdülər. Arxadan dəmir barmaqlıqlarla haşiyəyə alınmış həmin pəncərəni də, qəsdən açıq qoymağa icazə vermirdilər. Baraka rəhbər- lik edən 55-60 yaşlarındakı kapitan rütbəli əsir idi, hamı da onu elə kapitan deyə çağırırdı. Axsaq olmasına baxma- yaraq zirəng idi. Onun erməni dilini bilməsi (dediyinə görə ermənistanda doğulub böyümüşdü) əsirlərin çox kömə- yinə çatırdı. Düzdür rus dili ortaq dil idi. Demək olar ki, həm nəzarərçilər, həm də əsrlərin əksəriyyəti az olsa rus dilini başa düşürdülər. Ancaq nəzarətçilər öz dillərini daha üstün tutur, əsrlərin onlara erməni dilində müraciət etmə- sinə üstünlük verirdilər. Bəzən içib sərxoş olmuş əsgərlər gecənin saatından asılı olmayaraq baraka girər gözlərinə xoş dəyməyəni o ki, var döyərdilər. Yan tərəfdə belə başqa bir barakda var idi ki, orada ancaq bir-neçə qadın və qız əsir saxlanırdı. Onları isə demək olar az-az hallarda gör- mək olurdu. Qulluqçu işlərini yerinə yetirən bu binəvalar özlərinkinin gözlərinə görünməyə utanır, onlarla üzbəüz gəlməkdən belə qaçırdılar. Onların nə çəkdiklərini özlə- rindən başqaları təsəvvür belə edə bilməzdi. Əvvəl sayları çox olsa da indi az qalmışdılar. Çoxu demək olar ki, güllə ilə gələn ölümü sevinərək qəbul etmişdi. Yavaş – yavaş şəraitə uyğunlaşan Mətin ətrafı öyrən- məklə məşğul idi. O, ərazinin coğrafiyasını beyninə həkk Ayın o biri üzü ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ 147 edir, özü üçün qaçış planını hazırlayırdı. Ətrafındakıla- rı yaxşı tanımadığından fikrini kimsə ilə bölüşə bilmirdi. Özlüyündə ataların “ehtiyat igidin yaraşığıdır” məsəlinin hədər yerə deyilmədiyini düşünürdü. Hər halda, bu planı- nı kiminləsə bölüşməsi ölüm-qalım məsələsi idi. Əsirlərin arasında ərazini yaxşı tanıyan bir neçə nəfər olsa da on- lardan nəyi isə öyrənmək üçün bəzən bir-neçə gün itirir- di. Hər şeyi elə tərzdə soruşmalıydı ki, şübhə yaratmasın. Öyrənəndə ki, 5-6 km-də sıx meşəlik var lap sevinmişdi. Meşəyə gedən yollar diqqətlə öyrənilməliydi. Əks təqdirdə əgər bəxti gətirib buradan uzaqlaşa bilsəydi, həmin cığır- larda ölümdən yaxa qurtarması mümkünsüz idi. Gözlənilmədən gecənin bir yarısı onun dalınca bara- ka gəldilər. Əslində belə gəlişlər gedənin geri dönüşünün ehtimalının çox az olmasından xəbər verirdi. Artıq bunu baraka son gəlməsinə baxmayaraq o da bilirdi. Heç nə demədən qalxıb üst-başını düzəltdi. Üstünə yapışmış ot hissələrini təmizləyərək qəddini düzəltdi. Ba- rakda əksəriyyət yatsa da kapitan durub onu yola saldı. – Bax gör nə deyirlər. Ancaq dilini sakit saxla ki, başın salamat qalsın. Hərgah söyüşkən deyilsən ancaq çaşıb sö- yüb-eləmə. Əksəriyyəti bizim söyüşləri yaxşı başa düşür- lər. Get, yolunu gözləyirik. Ağlına min bir fikir gəldi. Elə indi yoldamı qaçsın? Yox- sa daha uyğun zaman düşəcək?! Bəlkə bu son fürsətdir? Lənət şeytana, nə olacaqsa –olacaq deyə müşayətçilərin qənşərinə keçdi. Yenə həmin otaq, həmin tanış sifət. Hər dəfə bu insanla görüşdükdən sonra ən azı bir gün o hafizəsinin caynağın- dan qurtula bilmirdi. Sonunda isə o, bu fikrə ayıq beynin sayıqlaması kimi, yəni illuziya kimi baxırdı. Ancaq o hə- kim idi və sağlam dərrakənin hələ ki, onu tərk etmədiyini gözəl bilirdi. Dindirilmədə olduğu üç dəfənin hər birisində bəzən o, üzün müddət unuda bilməyəcəyi jestləri açıq – Yüklə 24,33 Kb. Dostları ilə paylaş:
|