Pol ska – r osja: czy fatal izm w rogości?

182
Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej • Rok 11 (2013) • Zeszyt 3
Kronika IEŚW
cy zakończenia Wielkiej Smuty i zaproszenia do carstwa pierwszego cara z rodu 
Romanowów – Michaiła Fiodorowicza. Celem sympozjum było zbadanie źródeł 
i przyczyn opieki Domu Romanowów nad rozwojem pomocy biednym w Im-
perium Rosyjskim, naświetlenie działalności instytucji charytatywnych i po-
szczególnych filantropów oraz zrozumienie roli członków dynastii Romanowów 
w rozwoju nauki, kultury i oświaty. W konferencji udział wzięło 56 prelegentów, 
reprezentujących instytucje naukowo-badawcze i oświatowe Rosji, Stanów Zjed-
noczonych, Kanady, Norwegii, Finlandii, Polski, Łotwy, Francji, Grecji, Niemiec, 
Ukrainy i Azerbejdżanu. Dr Hanna Bazhenova wygłosiła referat pt. „W poszuki-
waniu rozwiązania kwestii polskiej: Romanowowie i Cesarski Uniwersytet War-
szawski (1869-1915)”. W programie konferencji znalazły się również: otwarcie 
wystawy archiwalno-muzealnej „Romanowowie: rys do biografii. Z archiwalno-
-muzealnych zbiorów Domu Emigracji Rosyjskiej im. Aleksandra Sołżenicyna”, 
wystawa książek „Romanowowie w wydaniach rosyjskiej emigracji”, prezentacja 
książek uczestników sympozjum oraz pokaz filmu dokumentalnego „Nicolas Ro-
manoff. La Russie retrouvée” (Szwajcaria). W ostatnim dniu konferencji dla pre-
legentów zorganizowano wycieczkę do Muzeum „Izby bojarów Romanowów”, 
będącego filią Państwowego Muzeum Historycznego.
9-15 czerwca – dr Hanna Bazhenova wzięła udział w obradach Seminarium Federalne-
go Moskiewskiej Szkoły Nauk Politycznych (obecnie – Moskiewska Szkoła Kształ-
cenia Obywatelskiego) pt. „Право, политика, экономика, СМИ”, które odbyło 
się w miasteczku Golicyno niedaleko Moskwy. Wśród ekspertów i uczestników 
seminarium byli przedstawiciele Rosji, Polski, Armenii, Białorusi, Bułgarii, Fin-
landii, Gruzji, Hiszpanii, Japonii, Kazachstanu, Mołdawii, Niemiec, Stanów Zjed-
noczonych, Ukrainy i Wielkiej Brytanii.
20 czerwca – dr Marta Jaroszewicz wzięła udział w seminarium zorganizowanym przez 
Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Warszawie oraz Polski Instytut Spraw 
Międzynarodowych, zatytułowanym „Wolny handel, zbliżenie standardów oraz 
mobilność w Partnerstwie Wschodnim: od słów do czynów”, gdzie zaprezentowa-
ła referat na temat oczekiwań krajów PW w kwestii mobilności w relacjach z UE.
25 czerwca – dr Anna Visvizi wzięła udział w seminarium zorganizowanym przez 
Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, zatytułowanym „Membership in the 
Reforming Euro Area: the CEE Perspective”, gdzie pełniła rolę moderatora w dys-
kusji na temat ogólnej sytuacji w strefie euro.
24-26 czerwca – czternastoosobowa delegacja polskich badaczy i nauczycieli histo-
rii oraz pracowników IEŚW przebywała z wizytą w Moskwie. W trakcie spotkań 
w Instytucie Historii Powszechnej Rosyjskiej Akademii Nauk polska i rosyjska 
grupa robocza realizująca grant: „Polska-Rosja: czy fatalizm wrogości? O nowe 
ujęcie historii” wysłuchała dwóch wykładów: (1) Веслав Цабан, „Как не писать 
о восстаниях XIX века?”; (2) Петр Глушковский, „Польско-русские отношения 
в XIX веке в современной российской историографии”. Ponadto przeprowa-
dzono spotkania robocze w sprawie dalszych prac nad realizacją zadań granto-
wych pod przewodnictwem kierowników zespołów z obu stron – prof. Mirosława 
Filipowicza oraz prof. Leonida Gorizontowa. Ważnym punktem wizyty były roz-
mowy polskich i rosyjskich nauczycieli historii dotyczące finalnego wymiaru re-
alizacji grantu, czyli kształtu materiałów pomocniczych do nauczania historii 
w polskich i rosyjskich szkołach. Podczas spotkań podkreślono, że zakończenie 
prac (rok 2015) wpisze się w obchody „Roku Polski w Rosji i Roku Rosji w Polsce”.

---

183
Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej • Rok 11 (2013) • Zeszyt 3
Kronika IEŚW
30 czerwca – artykuł dr Anny Visvizi zatytułowany Realizm krytyczny i morfogeneza 
wobec metateoretycznych pułapek konstruktywizmu: od teorii do praktyki w sto-
sunkach międzynarodowych i studiach europejskich ukazał się w publikacji: Teorie 
w studiach europejskich: w kierunku nowej agendy badawczej, red. J. Ruszkow-
ski, L. Wojnicz, Jean Monnet Books 6, Jean Monnet Centre of Excellence, Szcze-
cin–Warszawa.
LIPIEC
1 lipca – artykuł dr Anny Visvizi zatytułowany Indignados: a fashion passé? ukazał 
się w „Journal Revolutions: Global Trends & Regional Issues”, vol. 1, 2013, no. 1.
4-6 lipca – dr Anna Visvizi wzięła udział w zorganizowanym przez International Cen-
tre for Black Sea Studies (IBSS) w Atenach VI Międzynarodowym Sympozjum 
poświęconym Morzu Czarnemu (6
th
 International Black Sea Symposium 2013), 
zatytułowanym „Empowering Civil Society in the Black Sea region: a Tool for In-
novative Social Change”, gdzie zaprezentowała referat „Social innovation: emerging 
trends, challenges and opportunities. The EU & its (eastern) neighbours in focus”.
15 lipca – w Ośrodku Studiów Wschodnich w Warszawie dr Tomasz Stępniewski 
uczestniczył w spotkaniu projektowym pt. „Strengthening the Territorial Dimen-
sion of the V4” związanym z realizacją projektu badawczego pt. „Macro-regional 
development and territorial cohesion – selected spatial aspects”, który realizo-
wany jest w ramach prac konsorcjum Think Visegrad – V4 Think Tank Platform 
finansowanego przez Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki.
13-16 lipca – prof. Andrzej Gil wziął udział w międzynarodowej konferencji poświęco-
nej 70. rocznicy ludobójstwa na Wołyniu „Nie zabijaj. Kościół wobec ludobójstwa”, 
zorganizowanej przez Centrum Ucrainicum KUL oraz Instytut Pamięci Naro-
dowej, gdzie wygłosił referat „Nacjonalizm w praktyce politycznej współczesnej 
Ukrainy”. W trakcie konferencji uczestnicy nawiedzili miejsca masowych mordów 
na Wołyniu oraz wzięli udział w mszy św., odprawionej w niedzielę 14 lipca w ka-
tedrze łuckiej z udziałem prezydenta RP Bronisława Komorowskiego.
21-27 lipca – dr Hanna Bazhenova reprezentowała IEŚW na kolejnym Seminarium 
Federalnym Moskiewskiej Szkoły Nauk Politycznych pt. „Право, политика, 
экономика, СМИ”, które odbyło się w miasteczku Golicyno. W seminarium 
uczestniczyli przedstawiciele różnych krajów świata, a mianowicie: Rosji, Polski, 
Armenii, Białorusi, Brazylii, Bułgarii, Finlandii, Gruzji, Hiszpanii, Japonii, Ka-
zachstanu, Mołdawii, Niemiec, Stanów Zjednoczonych, Szwecji, Ukrainy, Wę-
gier oraz Wielkiej Brytanii.
23 lipca – w sali konferencyjnej IEŚW odbył się wykład Natalii Shapovalovej pt. „For 
visa free Europe: advocacy strategies of non-state actors on EU policy of visa li-
beralisation with EU’s Eastern neighbours”. Organizatorem spotkania z ramienia 
IEŚW był dr Tomasz Stępniewski.
WRZESIEŃ
8 września – prof. Andrzej Gil wziął udział w Okrągłym Stole „Specyfika integracji 
Ukrainy i Polski w europejskiej przestrzeni naukowej, informacyjnej i kulturalnej”, 
odbywającym się na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II w ramach 
Międzynarodowego Seminarium Naukowego „Integracja europejska: doświad-
czenie Polski i Ukrainy”, zorganizowanego m.in. przez NSZZ „Solidarność”, Re-

---