Pol ska – r osja: czy fatal izm w rogości?

184
Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej • Rok 11 (2013) • Zeszyt 3
Kronika IEŚW
gion Środkowowschodni i Wschodnioeuropejski Uniwersytet Narodowy im. Łesi 
Ukrainki w Łucku.
10-12 września – prof. Andrzej Gil przebywał w Kijowie na kwerendzie naukowej 
oraz wziął udział w międzynarodowej konferencji „Ранньомодерна людина: 
простір–влада–право XVI-XVII ст.”, zorganizowanej przez Instytut Społeczny 
Kijowskiego Uniwersytetu im. Borysa Hrynczenki i Instytut Historii Uniwersy-
tetu Jagiellońskiego.
15-18 września – dr Hanna Bazhenova wzięła udział w zorganizowanej przez Uniwer-
sytet Warszawski dziesiątej jubileuszowej sesji Warsaw East European Conferen-
ce „Across the Borders”, gdzie zaprezentowała referat „Pierwsza wojna światowa 
i losy historyków Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego”.
17 września – podczas międzynarodowej konferencji naukowej zorganizowanej na 
Uniwersytecie Warszawskim dla uczczenia dziewięćdziesięciolecia profesorów 
Richarda Pipesa, Piotra Wandycza i Zbigniewa Wójcika, prof. M. Filipowicz 
poprowadził obrady pierwszej części konferencji, w której referaty wygłosili: 
prof. A. Nowak, prof. B. Pichoja i prof. H. Kuromiya.
20-22 września – w Lüneburgu odbyła się międzynarodowa konferencja pt. „Historische 
Zäsur und biografische Erfahrung: Das östliche Europa nach dem Zerfall der Im-
perien (1917-1921)”, w czasie której dr Hanna Bazhenova wygłosiła referat „The First 
World War and the Fates of Warsaw Imperial University Historians”. Konferencja 
została zorganizowana przez Institut für Kultur und Geschichte der Deutschen in 
Nordosteuropa e.V. (IKGN e.V.) an der Universität Hamburg – Nordost-Institut.
26-28 września – dr Hanna Bazhenova reprezentowała Instytut Europy Środkowo-
-Wschodniej na IV Międzynarodowej Konferencji Rosyjskiego Stowarzyszenia 
Badaczy Wykształcenia Wyższego pt. „Университетские традиции: ресурс или 
бремя?”, zorganizowanej przez Narodowy Uniwersytet Badawczy „Wyższa Szko-
ła Ekonomiki” w Moskwie. Jako prelegentka panelu „Konstruowanie tradycji” 
wygłosiła referat „История Варшавского университета: о (не)возможности 
непрерывности”.
28 września – artykuł dr Hanny Bazhenovej zatytułowany Историки императорско-
го Варшавского университета: условия формирования пограничной иден-
тичности ukazał się w publikacji: Сословие русских профессоров. Создатели 
статусов и смыслов, под ред. Е. А. Вишленковой и И. М. Савельевой, Москва: 
Издательский дом Высшей школы экономики, 2013. Prezentacja książki odbyła 
się 26 września w ramach IV Międzynarodowej Konferencji Rosyjskiego Stowa-
rzyszenia Badaczy Wykształcenia Wyższego pt. „Университетские традиции: 
ресурс или бремя?”.
PAŹDZIERNIK
1-6 października – w Lublinie odbył się Kongres Inicjatyw Europy Wschodniej, które-
go partnerem było Towarzystwo Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej. Prof. 
Jerzy Kłoczowski był pomysłodawcą i jednym z przewodniczących linii Dziedzi-
ctwo. W debatach wzięli udział m.in. prof. Jūratė Kiaupienė, dr Rimantas Mik-
nys, prof. Zigmantas Kiaupa, prof. Hubert Łaszkiewicz, prof. Stanisław Bylina, 
prof. Ihor Skoczylas, prof. Henryk Samsonowicz, prof. Vitaliy Mykhaylovsky, 
prof. Sławomir Żurek, prof. Monika Adamczyk-Garbowska, prof. Marek Pietraś, 
prof. Wiesław Kamiński oraz dyrektor IEŚW prof. Mirosław Filipowicz. Debata 

---

185
Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej • Rok 11 (2013) • Zeszyt 3
Kronika IEŚW
podzielona była na część historyczną i współczesną. W ramach Kongresu odby-
ły się wykłady prof. Adama Daniela Rotfelda i prof. Krzysztofa Pomiana, a także 
spotkanie poświęcone osobistym wspomnieniom z Powstania Warszawskiego 
Jerzego Kłoczowskiego i Władysława Bartoszewskiego.
2 października – prof. Mirosław Filipowicz uczestniczył wraz z prof. Waldemarem 
Paruchem i dr Yulią Lebedevą w panelu: „Edukacja/nauka: inicjatywy współpra-
cy akademickiej – czynnik konsolidacji w Europie Środkowo-Wschodniej” w ra-
mach Kongresu Inicjatyw Europy Wschodniej w Lublinie.
4 października – prof. Andrzej Gil wziął udział w międzynarodowej konferencji po-
święconej 600 Rocznicy Unii Horodelskiej i 444 Rocznicy Unii Lubelskiej, zatytu-
łowanej „Europa Unii. Unie polityczne w Europie Środkowo-Wschodniej: historia 
i tradycje”, zorganizowanej przez Centrum Ucrainicum KUL, Muzeum Lubelskie, 
Katedrę Stosunków Międzynarodowych PWSZ w Chełmie oraz Konsulat Gene-
ralny Ukrainy w Lublinie, podczas której wygłosił referat: „Dlaczego Horodło? 
Pogranicze polsko-litewsko-mazowieckie w początkach XV wieku”.
15-18 października – dr Anna Visvizi uczestniczyła w konferencji zatytułowanej „The 
European Union in Crisis and the Transatlantic Partnership in Trouble”, gdzie 
wzięła udział w dyskusji panelowej poświęconej „The ‘European Dream’ and the 
financial and social crisis”. Konferencja została zorganizowana przez American 
Council on Germany i odbyła się w Waszyngtonie.
21 października – prof. Andrzej Gil przewodniczył panelowi na konferencji nauko-
wej „Mołdawia i Unia Europejska – od współpracy do integracji”, zorganizowanej 
przez Instytut Nauk Politycznych i Spraw Międzynarodowych KUL.
21 października – dr Marta Jaroszewicz wzięła udział w konferencji zorganizowanej 
przez Wydział Prawa Uniwersytetu w Białymstoku na temat „Mały ruch gra-
niczny na polskim odcinku zewnętrznej granicy UE”, gdzie miała wystąpienie 
zatytułowane: „Mały ruch graniczny w Europie Wschodniej a polityka wizowa 
i mobilności UE”.
28 października – zmarł Tadeusz Mazowiecki – pierwszy niekomunistyczny premier 
Polski po II wojnie światowej, wieloletni członek Towarzystwa Instytutu Europy 
Środkowo-Wschodniej.
LISTOPAD
31 października – 2 listopada – dr Hanna Bazhenova reprezentowała Instytut Europy 
Środkowo-Wschodniej podczas 9
th
 Annual Danyliw Research Seminar on Con-
temporary Ukraine. Seminarium zostało zorganizowane przez Katedrę Studiów 
Ukraińskich Uniwersytetu w Ottawie.
6-13 listopada – prof. Mirosław Filipowicz, dyrektor IEŚW, przebywał w Moskwie. Wi-
zyta robocza była częścią projektu „Polska-Rosja: czy fatalizm wrogości? O nowe 
ujęcie historii”, realizowanego wspólnie z Instytutem Historii Powszechnej Ro-
syjskiej Akademii Nauk przy wsparciu finansowym Narodowego Centrum Na-
uki. 7 listopada prof. Filipowicz wygłosił w Instytucie Historii Powszechnej RAN 
wykład: „Polska-Rosja-Historia: o roli historyka w przełamywaniu wzajemnych 
uprzedzeń”. W następnych dniach odbyły się spotkania z rosyjskimi partnerami 
grantu – akademikiem Aleksandrem Czubarianem i prof. Leonidem Gorizonto-

---