Print indd
Yüklə 2,66 Kb. Pdf görüntüsü
|
56 Amerika prezidentləri palatasında keçirildi. 1825-ci il 9 fevralda nümayəndələr pa- latasında keçirilən seçkidə E.Cekson deyil, ilkin seçkilərdə ikinci yer tutmuş C.K.Adams prezident seçildi. Adams Hen- ri Kleyi dövlət katibi təyin etdikdə Cekson və tərəfdarları Adamsı seçkilərdən öncə H.Kleylə gizli ittifaq bağlamaqda ittiham etdilər. Bu məsələ hələ də düzgün şərhini tapma- yıb. Əvvəla, hələ seçkilərdən öncə Kley və Cekson arasın- da ixtilaf yaranmışdı. Digər tərəfdən Kley bir çox başqaları kimi respublikaçılar partiyasının rəsmi namizədi Kroufor- dun prezident seçiləcəyi təqdirdə öz vəzifəsinin öhdəsindən layiqincə gələcəyinə şübhə edirdi. Şübhəsiz ki, Adams və Kley adasında səsverməyə qədər hər hansı razılaşma olub. Lakin bu razılaşmanın nədən ibarət olması müasirlərini ma- raqlandırmırdı. Onlar üçün «mənfur razılaşmanın» olması- nı milli qəhrəman Ceksonun deməsi kifayət idi. Bu ittiham Adamsın bütün prezidentlik müddətində ona problemlər yaratmışdır. Şəxsi keyfi yyətlərindəki bəzi naqisliklər Adamsa siyasi komandasını yaratmağa mane olurdu. Bu özünü kabinetin təşkil edilməsində də göstərir. Ceksonu müdafi ə naziri təyin etmək istəsə də, bu fi kirdən daşınır. Başa düşür ki, Cekson bu vəzifəni özünə qarşı təhqir kimi qəbul edəcək. Kroufor- da maliyyə naziri vəzifəsini təklif etsə də rədd cavabı alır və bu vəzifəyə 1818-ci ildən Avropada yaşayan, ABŞ-da heç bir siyasi dayağı olmayan, Londonda Amerika səfi ri Riçard Raşı təyin edir. Beləliklə Adams siyasi rəqiblərini zərərsizləşdirə bilmir. Tezliklə Cekson, Krouford və Kol- xaun tərəfdarları Konqresdə birləşirlər və Adamsın siyasi kursuna müxalif mövqedən çıxış edirlər. Prezidentliyi- nin üçüncü ilində Konqresə keçirilən seçkilərdə Adamsın rəqibləri hər iki palatada üstünlüyə nail olurlar. C.K.Adamsın 4 mart 1825-ci ildə etdiyi inauqurasi- ya nitqi prezidentlik borcunun dərk edilməsinin yüksək 57 Amerika prezidentləri ifadəsidir. O, milli birliyə çağıraraq faktiki olaraq artıq mövcud olmayan partiyaların milli maraqlar yönümündən çıxış etməsini istəyir. Deyilənlərlə yanaşı onun prezidentlik illərində digər problemlər də qarşıya çıxmışdır. Amerika ticarət gəmi çili- yinin Britaniyaya məxsus Karib adaları arasında hərəkətinə bərabər hüquqlar tələb edilməsi Londonun etirazına səbəb olur, hətta 1826-cı ildə bütün Vest-hind limanları ABŞ gəmilərinin üzünə bağlanır. 1827-ci ilin martından Adamsın İngiltərə gəmilərinin Amerika limanlarına daxil olmasını qadağan etməsindən başqa çarəsi qalmır. Vest-hind ticarət əlaqələrini yalnız 1830-cu ildə qaydaya salmaq mümkün olmuşdur. Konqresdə ona qarşı formalaşmış mütəşəkkil müxalifət Adamsın öz siyasi-iqtisadi platformasını reallaşdırmağa böyük əngəl yaradır. Artıq onun 1828-ci il seçkilərində məğlub olacağı qabaqcadan görünür. Bu seçkilərdə səslərin 56 %-ni toplayan E.Cekson prezident olur. Yenidən seçilməyən bütün prezidentlər aktiv siyasətdən uzaqlaşmışdılar və atası Con Adams buna ən yaxşı nümunə idi. Lakin onun oğlu qəribə istisna təşkil edir. Qısa fasilədən sonra 1831-ci ilin dekabrında Plimutdan nümayəndələr pa- latasına üzv seçilərək ömrünün axırınadək burada fəaliyyət göstərir. C.K.Adams Amerika-Meksika müharibəsi haqqın- da aparılan müzakirələr zamanı, 21 fevral 1848-ci ildə elə Konqres zalındaca vəfat etmişdir. 58 Amerika prezidentləri ENDRÜ CEKSON (ANDREW JACKSON) (1829-1837) Endrü Cekson sadə amerikalılar arasından çıxmış ilk prezidentdir. O, yalnız bacarıq və qabiliyyəti, işgüzarlığı sayəsində ölkənin ali vəzifəsinə sahib olmuşdur. Nə onun 59 Amerika prezidentləri keçirdiyi ağır uşaqlıq dövrü, nə aldığı səthi təhsil gələcəkdə parlaq karyera edəcəyindən xəbər vermirdi. 15 mart 1767-ci ildə Cənubi Karolina ştatının Uoks- hou yaşayış məntəqəsində, irland immiqrantı ailəsində anadan olan Cekson məşəqqətlərlə dolu həyat yolu keçib. O, hələ dünyaya gəlməmiş atası vəfat edir. Ailənin mad- di çətinliklərinə baxmayaraq anası Elizabet Xaçinson onu yerli məktəblərdən birində oxudur. Lakin tezliklə başlayan İstiqlaliyyət müharibəsi onu təhsilini yarımçıq qoyaraq həmyaşıdları ilə birgə hərbi təlimlər keçməyə məcbur edir. 1780-ci ildə hərbi əməliyyatlar Uokshouya da gəlib ça- tır. Burada baş vermiş ağır döyüşlərdə Ceksonlar ailəsinin böyük oğlu Uilyam həlak olur. Ağır dərdə dözməyən Eli- zabet tezliklə vəfat edir. 1782-ci ildə məktəbi bitirən Endrü pedaqoji kadrlar çatışmadığı üçün həmin məktəbdə müəllim kimi fəaliyyət göstərir. Lakin o, on yeddi yaşında doğma Uokshounu tərk edir. Müstəqil həyata qədəm qoyan Endrü hüquqşünas ol- mağa qərar verir. Hüquqşünaslıq Şimali Amerikada artıq hörmətli peşə hesab edilir, istər ictimai nüfuz, istərsə də yaxşı təminatlı həyatın qarantına çevrilirdi. Cənubi Ka- rolinanın Solsberi şəhərciyində Makkeyin hüquq konto- runda praktika keçən Endrü vəkillik fəaliyyətinə başlayır, iki il sonra ştatın Ali Məhkəməsinə üzv seçilir. Təcrübəli vəkillərin çoxluq təşkil etdiyi Solsberidə uğur qazanmaq onun üçün çətin idi. Ona görə Qərbə köçməyi qərara alır və 1788-ci ildə Neşvill qəsəbəsində məskunlaşır. Qısa müddət ərzində böyük hörmətlə yanaşı var dövlət də toplaya bilir. 24 yaşlı Cekson Neşvill sakini, tanınmış ailədən olan Raşel Rabardsla ailə qurur. XVIII əsrin 90-cı illərində Cənub-Qərb bölgəsi sürətlə inkişaf edirdi. Artıq burada yaşayan əhalinin sayı 76.000 nəfərə çatırdı. Bu baxımdan ərazinin müstəqil ştata Yüklə 2,66 Kb. Dostları ilə paylaş:
|