Psixologiya 1
Yüklə 4,67 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Özünü yoxlamaq üçün sual və tapĢırıqlar
- Referat, məruzə, və müstəqil tədqiqat üçün mövzular
- Ə d ə b i y y a t Bayramov Ə.S., Əlizadə Ə.Ə
- Həmzəyev M.Ə.
- Seidov S.Ġ.
- Medjidova S.
- 6-cı F Ə S Ġ L
- Kiçik qrupların fenomenologiyası və strukturu
- Qruplarda Ģəxsiyyətlərarası münasibətlər
191
danıĢıqdır. Belliklə, aydın Ģəkildə təsəvvür etmək lazımdır ki, «proyeksiya olmamıĢ» hisslər olmur, əgər təzahür edərsə onlar artıq hisslər deyil, sadəcə olaraq emosional təəssürat – emosiyadır. Bu cür nəticəyə gəlmək olduqca vacibdir. Beləki, Bu bizim sonrakı addımı atmağımıza, proyeksə olunmuĢ hisslərin daima bizim sərvət meyllərimizlə əlaqələnməsinə kömək edir. BaĢqa sözlə, bizdən kimsə mütəəssir olur, öz hisslərini duyur və Ģəxsi əhəmiyyətli obyektə proyeksə edirsə, mütləq onları öz Ģəxsi sərvətləri ilə əlaqələndirir. Burada «əlaqələndirmək» anlayıĢını dəqiqləĢdirmək zəruridir. Beləki, bu iki aspektdə təzahür edə bilər. Birinci tip xarici (zahiri) əlaqələndirmə olub, burada əlaqələndirmə hisslərin zahiri proyeksləĢməsində təzahür edir,
insan tərəfindən qiymətləndirilir, lakin həqiqi Ģəxsi sərvət səviyyəsinə qalxa bilmir. Bu cür hadisə çox vaxt sözdə fəallıq Ģəklində təzahür edir və «Belə də iĢ olar», «Bu heç bir çərçivəyə sığmır» və s. ifadələrində özünü göstərir, faktiki olaraq yalançı informasiya xarakteri daĢıyır. Xarici təzahür edən hisslər və onları müĢayət edən replika insanın həqiqi niyyəti, məqsəd və dəyərlərinə uyğun gəlmir. Buna görə də proyeksləĢdirilmiĢ hisslərin xarici və ya yalançı qarĢılaĢdırılması Ģəxsiyyətin sərvət özəyinin həqiqi qarĢılaĢdırılmasında aydın Ģəkildə fərqləndirilməlidir. Belə olduqda iĢ və hərəkətlərin həyata keçirilməsi ilə bağlı olan iradi cəhd aktuallaĢır. Bu da qarĢılıqlı əlaqələndirilmiĢ elementlər silsiləsində insan davranıĢının istiqamətini izah etməyə imkan verən son mərhələni təĢkil edir.
Özünü yoxlamaq üçün sual və tapĢırıqlar 1.
ġəxsiyyət nəyə deyilir? 2.
ġəxsiyyət, fərd və fərdiyyət anlayıĢlarını səciyyə- ləndirin. 3.
4.
ġəxsiyyət haqqında əsas nəzəriyyələr hansılardır?
192
Onları səciyyələndirin. 5.
ġəxsiyyətin fəallığını təmin edən amillər hansılar- dır? 6.
Tələbat və onun növlərini səciyyələndirin. 7.
ġəxsiyyətin davranıĢ motivləri hansılardır? 8.
Maraq nəyə deyilir? Onun növlərini səciyyələn- dirin. 9.
10.
Mənlik Ģüuru nədir? 11.
Ġnsanda «mən-obraz»ının hansı tipləri var? 12.
Özünüqiymətləndirmə nədir və onun hansı tipləri vardır? 13.
«Ġddia səviyyəsi» nədir? Onu səciyyələndirin.
1.
ġəxsiyytin formalaĢmasının Ģəraiti və amilləri. 2.
Müxtəlif elm sahələrində Ģəxsiyətin tərifi və onların təhlili. 3.
4.
QloballaĢma və Ģəxsiyyətin qarĢılıqlı əlaqəsi. Ə d ə b i y y a t Bayramov Ə.S., Əlizadə Ə.Ə. Psixologiya.2-ci nəĢri – Bakı, 2002, s. 128-138; 209-235. Bayramov Ə.S., Əlizadə Ə.Ə. Sosial psixologiya. – Ba- kı, 2003, s. 51-70. Bayramov Ə.S. ġəxsiyyətin təĢəkkülünün aktual psixoloji problemləri. – Bakı, 1989. Həmzəyev M.Ə. Pedaqoji psixologiya. – Bakı, 1991. Əliyev R.Ġ. ġəxsiyyət və onun formalaĢmasının etnopsixoloji əsasları. – Bakı, 2000.
193
102-126; 168-200.
qii. – M., 1982. Medjidova S.M. Psixoloqiçeskie tipı. Tipoloqiə «69». Baku, 2001. Mamedova Q.K. Problemı tipoloqii liçnosti v psixoloqii i xudojestvennoy literature.- Baku, 2003.
194
amillər. Qrup sosial mənsubiyyətə, birgə fəaliyyətin və ünsiyyətin xarakterinə görə birləĢən insan birliyi kimi. Sosial qruplar və onların adi insan birldiyindən fərqi. Sosial qrupların funksiyaları.
onları səciyyələndirən xüsusiyyətlər. Kiçik qrupların növləri: Ģərti və real qruplar; rəsmi (formal) və qeyri rəsmi (qeyri-formal) qrup- lar; referent (etalon) qruplar. Kiçik qrupların fenomenologiyası və strukturu. Kiçik qrupların fenomenologiyası haqqında anlayıĢ. Qrup üzvlərinin mövqeləri və statusu, fərdin kiçik qrupdakı daxili yönəliĢliyi (ustanovkası). Kiçik qrupların həcmi və strukturu. Qrupdaxili kommunikasiyanın struktur tipləri və variantları. MərkəzləĢdirilmiĢ kommunikasiya strukturu, tipi və onun variantları: frontal, radial, ierarxık; mərkəzləĢdirilməmiĢ kommunikasiya strukturu tipi və onun variantları: zəncirvari, dairəvi və tam; onların xarakteristikası. Kiçik qruplarda psixoloji uyuĢma və onun istiqamətləri: struktur, funksion- al və adaptiv; onların pstxoloji xarakteristikası. Qrup təzyiqi feno- meni və onun xüsusiyyətləri: konformizm (konformluq), qrupdaxili təlqin və nonkonformizm qrup təzyiqi hadisələri kimi. «Qrup qütbləĢməsi» fenomeni. Qruplarda rəhbərlik və liderlik problemi. Rəhbərlik və liderlik anlayıĢlarının müqayisəli təhlili. Qruplarda rəhbərlik üslubu və onun tipləri: avtokratik, avtoritar, demokratik, laqeyd və qeyri sabit. Qruplarda Ģəxsiyyətlərarası münasibətlər. Qruplarda Ģəxsiyyətlərarası münasibətlər haqqında. Qruplarda Ģəxsiyyətlərarası münasibətlərin səviyyələri: vasitəsiz asılılıq, vasitəli asılılıq. ictimai vəzifələr. Psixoloji iqlim qruplarda Ģəxsiyyətlərarası münasibətlərin mühüm göstəricisi kimi. ġəxsiyyətlərarası münasibətlərin növləri: rəsmi, qeyri-rəsmi, Ģəxsi, iĢgüzar. Qrupların inkiĢaf səviyyəsindən Yüklə 4,67 Mb. Dostları ilə paylaş:
|