Birinci kitab. Buxarı̇ və müslı̇mı̇n “səhı̇h”lərı̇ndə qadın şəxsı̇yyəti
100
Ümmi-Əymən Peyğəmbərin vəfatı ilə
vəhyin kəsilməsinə kədərlənir
Rəvayət olunur ki, Ənəs ibn Malik deyib:
“Peyğəmbərin
(Ona Allahın xeyir-duası və salamı olsun!)
vəfatından
sonra Əbubəkr Ömərə dedi: “Gəl Ümmi-Əymənə baş çəkək.
Peyğəmbər də
(Ona Allahın xeyir-duası və salamı olsun!)
ona baş çəkərdi.”
Yanına çatdıqlarında ağladı. Dedilər: “Nə üçün ağlayırsan?
Peyğəmbərin Allah dərgahında (məqamı) daha yaxşıdır.”
Ümmi-Əymən: “Ona görə ağlamıram ki, Peyğəmbərin Al-
lah dərgahında (məqamının) daha yaxşı olduğunu bilmirəm;
əksinə, ona görə ağlayıram ki, səmadan vəhy kəsilib”, – deyərək
onları həyəcanlandırdı və onlar da ağlamağa başladılar”
1
.
Zeynəb bint əl-Mühacir Əbubəkr
əs-Siddiqlə söhbət edir
Rəvayət olunur ki, Qeys ibn əbu Hazim deyib:
“(Bir dəfə) Əbubəkr Əhməs qəbiləsindən Zeynəb bint əl-
Mühacir adlı qadının yanına gəldi. Gördü ki, dinib-danışmır.
“Ona nə olub, nə üçün danışmır?” – deyə sual etdi. (Oradakı-
lar) dedilər: “Susmaqla həcc edir.” Əbubəkr ona dedi: “Danış.
Bu, halal (hərəkət) olmayıb, Cahiliyyət əməllərindəndir.” Qadın
danışmağa başlayıb dedi: “Sən kimsən?” Dedi: “Mühacirlərdən
birisiyəm.” Soruşdu: “Hansı mühacirlərdən?” Dedi: “Qüreyşdən.”
Soruşdu: “Hansı Qüreyşdən?” Əbubəkr dedi: “Sən nə çox sual
1
Hədisi İmam Müslim rəvayət etmişdir.
Üçüncü fəsil. Müsəlman qadın şəxsiyyətlər və onların...
101
verirsən. Mən Əbubəkrəm.” Qadın soruşdu: “Cahiliyyətdən
sonra Allahın göndərdiyi bu düzgün yolda necə qala bilərik?”
Əbubəkr dedi: “İmamlarınız doğru yolda olarsa, siz də olarsınız.”
Qadın soruşdu: “Hansı imamlar?” Əbubəkr dedi: “Qəbiləndə
insanlara əmr edən, insanların da itaət göstərdiyi başbilən və
əmirlər yoxdurmu?” Qadın dedi: “Bəli, var.” Əbubəkr dedi:
“İmamlar onlardır”
1
.
Həfsə bint Ömər Abdullah ibn Ömərə
səhvini başa salır
Rəvayət olunur ki, Nafe deyib:
“İbn Ömər Mədinə yollarının birində İbn Saidə rast gəldi.
Ona elə söz dedi ki, qəzəbləndi və şişib səkini tutdu. Sonra İbn
Ömər Həfsənin yanına getdi. Olanlar artıq ona çatmışdı. Həfsə
dedi: “Allah sənə mərhəmət etsin! İbn Saiddən nə istədin?
Məgər bilmirsən ki, Peyğəmbər
(Ona Allahın xeyir-duası və salamı olsun!)
deyib: “Bu, ancaq qəzəbləndiyi qeyz üzündən (ortaya) çıxar”
2
.
Ümmi-Yaqub Abdullah ibn Məsudla
söhbət edir
Rəvayət olunur ki, Abdullah ibn Məsud deyib:
“Allah bədənlərinə döymə vuran və vurduran, üzdəki tükləri
yonan, gözəllik üçün dişlərinin seyrəkləşdirən və Allahın ya-
ratdığını dəyişən qadınlara lənət edib.” Bu sözlər Bəni-Əsəd
1
Hədisi İmam Buxari rəvayət etmişdir.
2
Hədisi İmam Müslim rəvayət etmişdir.
Birinci kitab. Buxarı̇ və müslı̇mı̇n “səhı̇h”lərı̇ndə qadın şəxsı̇yyəti
102
qəbiləsindən Ümmi-Yaqub adlı bir qadının qulağına çatdı. Üm-
mi-Yaqub Quran oxuyan qadın idi. Abdullah ibn Məsudun
yanına gələrək dedi: “Eşitmişəm ki, sən filan-filan qadınlara
lənət oxuyursan?” İbn Məsud dedi: “Mən Peyğəmbərin
(Ona
Allahın xeyir-duası və salamı olsun!)
lənət oxuduğu kimsələrə və Allahın
kitabında göstərilənlərə lənət oxuyuram.” Qadın dedi: “Mən
iki qapaq arasında olanları (Quranı) oxumuşam, ancaq sənin
dediyini orada görməmişəm.” İbn Məsud dedi: “Əgər onu oxu-
saydın, görərdin. Oxumayıbsanmı ki, Allah Təala deyib: “...Pey-
ğəmbər sizə nə verirsə, onu götürün; nəyi qadağan edirsə, on-
dan əl çəkin. Allahdan qorxun. Həqiqətən, Allahın cəzası çox
şiddətlidir”
1
. Qadın dedi: “Bəli, oxumuşam.” İbn Məsud dedi:
“Şübhə yoxdur ki. Peyğəmbər
(Ona Allahın xeyir-duası və salamı olsun!)
bunu qadağan edib.” Qadın dedi: “Mən sənin ailəndəkilərin
(xanımının) bunu etdiyini görmüşəm.” İbn Məsud dedi: “Get
və bax.” Qadın gedib baxsa da, heç nə görmədi. (Qayıdıb bunu
xəbər verdikdə) İbn Məsud dedi: “Əgər o, bunu etsəydi, onun-
la cinsi əlaqədə olmazdım”
2
.
Hafiz ibn Həcər demişdir:
“Deyilənə görə, qadın həmin şeyi görübmüş. Sadəcə olaraq,
İbn Məsud zövcəsini məzəmmətləmiş, onu həmin şeylərdən
uzaqlaşdırmışdı. Odur ki qadın onun yanına getdikdə əvvəl
gördüklərini görməmişdi
3
... İbn Məsuda üz tutması da Ümmi-
Yaqubun dərrakəliliyindən xəbər verir”
4
.
1
“əl-Həşr” surəsi, 7-ci ayə.
2
Hədisi İmam Buxari və İmam Müslim rəvayət etmişlər.
3
İbn Həcər əl-Əsqəlani. Fəth əl-Bari, X cild, səh. 255.
4
İbn Həcər əl-Əsqəlani. Fəth əl-Bari, XI cild, səh. 496.