241
- Hər bir uşaq erkən vaxtı öz valideynindən məhrum olsa
belə, ali tərbiyəyə və yüksək əxlaqa sahib olmaq istəyirsə,
onda “Əxlaqi Nasiri”ni oxumalıdır və əminəm ki, həmin
əsər ona böyük yardımçı ola biləcək.
- Müasir yazarlardan kimlərin əsərlərini oxuyursunuz? –
deyə qız müəmmalı tərzdə soruşdu.
- Mən əsasən, istər yerli, istərsə də əcnəbi müəlliflərin
tarixi romanlarına üstünlük verirəm. Amma son...
- Sözsüz ki, “Qılınc və qələm”, “Bakı 1501”,
“Xudafərin körpüsü”, “Məşhər” və başqa bədii-tarixi
romanlarla tanış olmusunuz? – deyə rəssam qız oğlanın
sözünü kəsərək, maraqla soruşdu.
- Məmməd Səid Ordubadinin, Əzizə Cəfərzadənin,
Fərman Kərimzadənin, İsa Muğannanın əsərlərini hələ
məktəblik illərində oxusam da, mən indi də həmin
kitabların səhifələrini vərəqləyirəm. Amma son illər mən
tarixi əsərlərlə yanaşı siyasi detektivlə də maraqlanır və bu
sahədə Çingiz Abdullayevin əsərlərinə müraciət edirəm.
- İndi Azərbaycanda ən çox oxunan və ən çox satılan
Çingiz Abdullayevin əsərləridir. – deyə söhbətdən
həvəslənən qız səbirsizliklə dilləndi və əli ilə divardakı
rəfləri göstərib həmin tərzdə sözünə əlavə etdi. – Buna
bariz nümunə rəflərdə adı çəkilən müəllifin kitablarının
242
böyük üstünlük təşkil etməsidir. Çingiz Abdullayev bizim
ölkədə ən çox tanınan qələm ustasıdır.
- İcazənizlə mən bir qədər əlavə etmək istəyirəm. – deyə
müxbir sıxıla-sıxıla dilləndi və qamətini düz tutub
ehtiramla sözünə əlavə etdi. – Çingiz Abdullayev yazdığı
əsərlərin sayəsində nəinki Azərbaycanda, hətta bir çox
ölkələrdə kifayət qədər tanınmış qələm ustasıdır. Onun bir
azərbaycanlı kimi məşhur yazıçılarla rəqabət aparması məni
həddindən çox heyrətləndirir. Lakin təəssüflər olsun ki,
bizim televiziya kanalları demək olar ki, ANS-dən başqa
onun təbliğatı ilə, heç bir əməli iş görmür. Halbuki o, bizim
hamımızın fəxr etdiyimiz nur saçan ziyalımızdır.
- Çingiz Abdullayev yaradıcı bir insan kimi bütün ömrü
boyu insanları anlamaqla, dünyanı dərk etməklə məşğul
olur. O, idraksız yaşaya bilmir.
Necə ki, mən Bakıda oturub Qabriel Markesin, Paolo
Koelyonun, Çarlz Verlindenin, Çarlz Hepqutun əsərlərini
oxuyur, eləcə də Londonda, Parisdə, Madriddə, Berlində,
Budapeştdə, Osloda, Moskvada, Sankt-Peterburqda və
digər şəhərlərdə yaşayan sakinlər Çingiz Abdullayevin
əsərlərini oxuyaraq, onlardan böyük həzz alırlar. Mən fəxr
edirəm ki, adı çəkilən müasirim və həmyerlimin əsərləri
tərəqqipərvər insanları sevindirir, həmin uğur ilə başda
ermənilər olmaqla düşmənlərimizin bağrını çartladır.
243
Mən özüm, elə orta məktəb illərində tarixi-bədii əsərlərə
üstünlük versəm də, Artur Konan Doyl, Jorj Simenon,
Aqata Kristinin də əsərlərini xoşlamışam. O vaxt həmin
yazıçıların yaratdıqları obrazlar çoxlarının dillər əzbəri
olmuşdur, lakin ağlıma belə gəlməzdi ki, haçansa Şerlok
Holms, komissar Meqre, Erkül Puaro səviyyəsində və
həmin cərgəyə daxil olacaq Dronqo kimi bir qəhrəmanı
mənim həmyerlim yetişdirib, ədəbiyyat meydanına
buraxacaq. Belə bir möcüzə yalnız, zəkası ilə dünya
ədəbiyyatını mənimsəyən, güclü intellektual potensiallı
geniş dünyagörüşünə malik olan Çingiz Abdullayev
tərəfindən yarana bilərdi.
Xüsusilə, onu qeyd etmək istəyirəm ki, Çingiz
Abdullayevin səviyyəli, bacarıqlı, Avropa oxucularının
nəbzini tuta bilən bir yazıçı kimi, zəngin biliyə malik olan
yaradıcı bir insan kimi yetişməsində valideynlərinin də
böyük rolu olubdur.
- Belə bir istedadlı yazçıya dövlət qayğısı lazımdır.
Cəsarətlə demək olar ki, müasir qələm sahiblərindən bir
neçəsini çıxmaqla, onun kimi Azərbaycanı xarici ölkələrdə
tanıtdıra bilməyibdir. Çünki məhz onun əsərləri bir çox
xarici ölkələrdə yaşayan potensial oxucuların qəlbinə yol
tapa bilibdir.
244
Fərəhli haldır ki, onun 160-dan çox əsəri işıq üzü görüb
və yazdığı əsərlərə dair 10-a yaxın bədii film çəkilibdir və
xüsusilə də, qeyd etmək istəyirəm ki, həmin filmlər əcnəbi
rejissorlar tərəfindən Azərbaycanın hüdudlarından kənarda
çəkilibdir. Belə bir uğur hər nasirə nəsib olmur.
25 milyon tirajdan çox çap olunan və 30 dilə yaxın
tərcümə olunan əsərlərinin oxucu kontingenti isə bir çox
sahələrdə çalışan sıravi adamlardan başqa, həm də siyasi,
dövlət və ictimai xadimlərdir.
- Elə bu səbəbdən onu qəlblərin fatehi adlandırmaq olar.
- Bu bir həqiqətdir ki, dünya şöhrətli ədiblər əsl fateh-
lərdir. – deyə qız düşüncələr əhatəsində dilləndi. – Make-
doniyalı İsgəndər, Attila, Teymurləng, Məhmət Sultan və
başqa dahi sərkərdələr ölkələri fəth etməklə, tarixin
səhifələrinə fateh kimi düşsələr də, onları tam şəkildə fateh
adlandırmaq olmaz, ona görə ki, onlar ölkələri fəth etsələr
də, orada yaşayan xalqların qəlbini fəth edə bilməmişdilər.
Əsl fateh isə zor gücünə yox, gərək xeyir əməllər sayəsində
insanların qəlbini fəth etməlidirlər, necə ki, həmin işin
öhdəsindən yaradıcı insanlar, alimlər, xeyriyyəçilər və
humanistlər gəlirlər.
Çingiz Abdullayevin əsərləri hər il yeni-yeni ölkələrin
sərhədlərini keçir, onun ədəbi külliyyat ordusu əcnəbi
Dostları ilə paylaş: |