37
qalmaq məqsədəuyğun sayılmırdı. İlk növbədə yaralıları
ərzaqla təmin etmək lazım idi.
Migel bu məsələ ilə əlaqədar kapitana yaxınlaşdı. Ərzaq
əldə etmək üçün bir neçə variant təklif olundu. Ya vadinin
cənubunda yerləşən kəndə gedib boş qalmış evlərdə axtarış
aparmaq, ya şimala gedib kiçik dağların ətəkələrində ova
çıxmaq, ya da ki, bir neçə gün əvvəl keçdikləri çayda balıq
tutsunlar. Əlbəttə, ən sərfəlisi balıq tutmaq idi. Lakin həmin
yer ispanlar üçün təhlukəsiz sayılmırdı. Çünki araukanlar
tez-tez çayın sahilində görünürdü. Cənubda yerləşən kənd
isə çox uzaqda yerləşirdi. Məhz buna görə də Migel təklif
etdi ki, şimala gedib orada ov ilə məşğul olsun.
Kiçik dağların sərhəddi bu kənddən təxminən yarım
liqdən sonra başlayırdı və həmin dağların ətəyi ağaclarla
əhatə olunduğundan orada araukanlardan gizlənmək də
mümkün idi. Həm də araukanlar indi öz haylarında idi. Çox
güman ki, hindular ekspedisiyanın əsas heyəti ilə döyüşmək
üçün hazırlıq görürdülər. Dislokasiya yerlərini dəyişməklə
və mülki əhalini evakuasiya etməklə hiss olunurdu ki, onlar
həmin döyüşlərə ciddi hazırlaşırlar. Lakin çox maraqlı idi,
Migelgil bu kənddə on nəfər olduğu halda nəyə görə arau-
kanlar bu kəndi mühasirəyə alıb konkistadorları birdəfəlik
məhv etmirdilər? Bunun bir neçə səbəbi vardı. Onlar ya
artıq qurban verməkdən çəkinir, ya da ki, konkistadorların
38
əsas heyətinin bura yaxınlaşdığını görüb vadiyə gələn əsas
yolları nəzarət altına almışdılar. Söz yox ki, aborigenlər
belə bir vəziyyətdə nə etdiklərini çox yaxşı bilirdilər. Çünki
ispanlarla araukanlar arasında başlanan bu müharibə ilkin
sayılmırdı.
Onlar çox yaxşı bilirlər ki, konkistadorlar bu dəfə
müharibəyə çox ciddi hazırlaşıblar. Üç iri gəminin Anqud
körfəzində lövbər salması, ispanların bura 360-dan çox
qüvvə ilə gəlməsi və ilkin mərhələdə kəşfiyyatçı dəstəsinin
araukanlara endirdiyi sarsıdıcı zərbələr elə-belə hal sayıl-
mırdı. Konkistadorlar bu dəfə Araukaniyaya qələbə əzmi
ilə gəlmişdilər.
Kapitan cavan zadəganın təklifinə cavab olaraq həqarətlə
dedi:
- Migel, bizim ekspedisiyanın nümayəndələri ən uzağı
iki-üç gündən sonra bura gəlib çıxacaqlar. Bu iki-üç günə
görə mən, heç kimin həyatını təhlükəyə atmaq istəmərəm.
Ova yollanan hər bir adam araukanlar tərəfindən dərhal
məhv edilə bilər.
- Biz ehtiyatla hərəkət edəcəyik. - deyə Migel bir daha
təkid etdi.
- İncimə Migel, mən sizin heç birinizi həmin əməliyyata
göndərə bilmərəm. - deyə kapitan qəti olaraq öz etirazını
39
bildirdi. - Bir neçə günü ərzaqsız dolanmaq mümkundür.
Yaralılar da birtəhər aclığa dözərlər.
Kapitanın bu etirazından sonra Migel bir daha təkid
etməyə cürət etmədi. Migeldən olsaydı, o, təkbaşına ova
yollanardı. Lakin o, bütün dəstədə nümunəvi əsgər sayılırdı
və heç vaxt komandirinin verdiyi əmri yerə salmazdı.
Çünki həmişə bu dəstədə nizam-intizam yüksək səviyyədə
saxlanılırdı. Bütün dəstədə böyük hüsn-rəğbət qazanan Mi-
gel, belə bir vəziyyətdə nizam-intizamı pozmaq istəmirdi.
Cüzi səhvə görə o, silahdaşlarının gözündən düşə bilərdi.
Bu gündən etibarən bütün dəstə ərzaqsız dolanmalı
olacaqdı. Lakin ərzaqdan başqa onların su ehtiyatı da
tükənmişdi və yaralılar bir az keçəndən sonra susuzluqdan
yandıqalarını açıqdan-açığa büruzə verməyə başladılar.
Onların vəziyyətinə yanmamaq olmazdı. Hökmən suyun
ardınca çaya adam göndərmək lazım idi. Əlacsız qalan
kapitan qeyri-ixtiyari halda Migeli yanına çağıraraq, həmin
tapşırığı bir başa ona həvalə etdi. Lakin həmin tapşırığa
qorxmaz idalqonun tək getməsi həddindən artıq təhlükəli
idi. Məhz buna görə də kapitan ona yol yoldaşı seçməsini
özünə tapşırdı. Migel də tərəddüd etmədən arbalyotçu Dias
Duarteni özü ilə götürdü və onlar axşamın yaxınlaşmasına
az qalmış şərq istiqamətində kəndi tərk etdilər.
40
Vadinin bu hissəsində kifayət qədər ağac bitirdi. Lakin
bu o demək deyildi ki, onlar gizlincə çayın sahilinə gedib
çıxacaq. Araukanlar çətinlik çəkmədən onların çaya
yaxınlaşdığını görə bilərdi. Buna baxmayaraq, Migelgil
çaya tərəf çox ehtiyatla hərəkət edirdilər. Aborigenlər çayın
kənarında görünsə və onları təqib etməyə çalışsalar, Migel-
gil tərəddüd etmədən kənd istiqamətində geri çəkiləcəklər.
Bu kapitanın onlara verdiyi xüsusi əmr sayılırdı. Konkista-
dorlar heç bir əsas olmadan hindularla açıq döyüşə girmə-
məliydilər.
Beləliklə, onlar çox keçmədən çayın sahilinə yaxınlaş-
mağa nail oldular. Burada aqacların sayı xeyli çox idi.
Konkistadorlar hər bir metri çox çətinliklə keçmişdilər.
Çünki araukanlar ağacların arxasında gizlənib pusqu qura
bilərdilər. Düzdür, Migelgil sahilə az qalmış sola və
təxminən 70-80 metr gedəndən sonra yenə də çaya tərəf
dönmüşdülər. Çayın o biri sahili, bu biri sahilinə nisbətən
çox hundur idi və orada da ağaclar bitirdi. Çayın ağzında
olsalar belə, onlar öz ehtiyatlarını itirməməli idi. Burada
hökm sürən sakitliyə baxmayaraq araukanlar çayın o
tayında yüksəkliyin arxasında mövqe tuta bilərdi. Çünki
hamı bilirdi ki, konkistadorların kiçik saylı kəşfiyyat
dəstəsi vadinin şimal hissəsində yerləşən kənddə mövqe
tutubdur.
Dostları ilə paylaş: |