Redaksiya heyəTİ: Baş redaktor

185
Tarix.Din
70 
illiyi
ŞƏMİSTAN NƏZİRLİ  
1942
AVQUST
Şəmistan  Əmiraslan  oğlu  Nəzirli 
1942-ci  il  avqust  ayının  12-də  Qərbi 
Azərbaycanın Lori nahiyəsinin Yuxarı 
Körpülü  kəndində  anadan  olmuşdur. 
Burada  kənd  məktəbinin  8-ci  sinfini 
bitirdikdən sonra o, ailəsi ilə birlikdə 
Azərbaycana  köçmüşdür.  Dəvəçidə 
orta məktəbi bitirdikdən sonra 5 saylı 
Bakı texniki-peşə məktəbinə daxil ol-
muşdur. 
1962-1965-ci  illərdə  sovet  ordu-
su sıralarında xidməti borcunu yerinə 
yetirdikdən sonra 1967-1972-ci illərdə 
ADU-nun (indiki BDU-nun) Jurnalis-
tika fakültəsində təhsilini davam etdir-
mişdir. 
Ədəbi fəaliyyətə 1958-ci ildə “So-
vet Ermənistanı” qəzetində çıxan kiçik 
bir məqaləsilə başlamışdır. Lakin 60-cı 
illərdən dövri mətbuatda oçerk, hekayə 
və  publisist  məqalələri  ilə  müntəzəm 
çıxış  edir.  Səməd  Vurğun  dünyası 
və  azərbaycanlı  sərkərdələrin  tale-
yi  onun  ədəbi-publisist  fəaliyyətinin 
əsas  mövzusudur.  Onun  tərtib  etdiyi 
general-leytenant  Əliağa  Şıxlinski-
nin “Xatirələrim” kitabı 1984-cü ildə 
Azərbaycan dilində kütləvi tirajla bu-
raxılmışdır.
Şəmistan Nəzirli əmək fəaliyyətinə 
Azərbaycan  Pedaqoji  İnstitutunun 
“Gənc leninçi” qəzetinin redaksiyasın-
da ədəbi işçi kimi başlamışdır. 1973-
1990-cı illərdə Azərbaycan Dövlət Te-
leviziya və Radio Verilişləri şirkətində 
hərbi  vətənpərvərlik  redaksiyasında 
redaktor,  şöbə  müdiri,  Azərbaycan 
Dövlət  Ensiklopediyasında  “Xatirə” 
redaksiyasının  şöbə  müdiri  (1991-
1992), Respublika Müdafiə Nazirliyi-
nin  Hərbi-Elmi  Tədqiqatlar  və  Tarix 
İdarəetmə  şöbəsinin  müdiri  (1992-
1996),  Dövlət  Radio  və  Televiziya 
Verilişləri şirkətində “Hərbi proqram-
lar və salnamə” baş redaksiyasının baş 
redaktoru  (1996-1998)  vəzifələrində 
işləmişdir. 
Hazırda  Azərbaycan  Respublika-
sı  Müdafiə  Nazirliyində  Hərbi  Elmi 
Mərkəzin  Hərb  Tarixi  şöbəsinin  baş 
elmi işçisidir. 
Şəmistan Nəzirli Xalq şairi Səməd 
Vurğun haqqında silsilə əsərlərinə görə 
Jurnalistlər  İttifaqının  “Səməd  Vur-
ğun”  fəxri  xatirə  diplomuna  (1996), 
“Qacarlar”  əsərinə  görə  İran  dostluq 
cəmiyyətinin birinci dərəcəli mükafa-
tına (1955), Hərbi vətənpərvərlik möv-
zusunda  tarixi  publisistik  əsərlərinə 
görə “General Həzi Aslanov” və Qa-
zax xeyriyyə cəmiyyətinin təsis etdiyi 
“General  Əliağa  Şıxlinski”  mükafatı-
na (1995) layiq görülmüşdür.
 
Ə d ə b i y y a t
General Yadigarov qar-
daşları [Mətn] /Şəmistan 
Nəzirli .- Bakı : Şirvannəşr, 
2004.- 87 s. 
Vurğun keçib bu yerlərdən 
[Mətn] /Şəmistan Nəzirli.- 
Bakı : Gənclik, 1978.- 120 s.
Bayramov, Ə. Hərb tarixi-
mizin yorulmaz tədqiqatçısı 
[Mətn] /Ə.Bayramov //
Azərbaycan.- 2007.- 26 
avqust.- S.5.
Şəmistan Nəzirli [Mətn] //
XX əsr Azərbaycan yazıçı-
ları: ensiklopedik məlumat 
kitabı.- Bakı : Nurlar, 2004.- 
S. 840.
12
Publisist

---

186
Tarix.Din
90 
illiyi
ƏLÖVSƏT QULİYEV 
1922-1969
AVQUST
Əlövsət    Nəcəfqulu  oğlu  Quliyev  
1922-ci il avqust ayının 23-də Salyan 
rayonunun Qızılağac kəndində anadan 
olmuşdur. 
1930-cu ildə Əlövsət Quliyev kənd 
məktəbini vaxtından əvvəl bitirir. Elə 
həmin  il  Salyan  Pedaqoji  məktəbinin 
hazırlıq  kursuna  daxil  olur.  O,  1939-
cu  ildə  pedaqoji  məktəbi  bitirdikdən 
sonra ADU-nun (indiki BDU-nun) Ta-
rix fakültəsinə daxil olmuş və 1944-cü 
ildə fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. 
Azərbbaycan  tarixi  kafedrası-
nın  tövsiyyəsi  ilə  həmin  kafedrada 
müəllim kimi saxlanılmış, eyni zaman-
da Azərbaycan tarixi üzrə universitetin 
aspiranturasına daxil olmuşdur.
 1945-ci ilin dekabrında Respubli-
ka Ali məktəb və elmi idarə işçilərinin 
Həmkarlar  ittifaqına  sədr  seçilmiş  və 
1950-ci  ilin  iyul  ayınadək  fasiləsiz 
olaraq bu vəzifədə çalışmışdır. 
ADU-nun Azərbaycan tarixi, SSRİ 
tarixi  kafedralarında  müəllim,  baş 
müəllim,  dosent,  1948,  1950-1952-ci 
illərdə isə yenə orada Tarix fakültəsinin 
dekanı vəzifəsində çalışmışdır. 
1952-ci ildə Tarix və Fəlsəfə İnsti-
tutunun  direktoru  kimi Az.  SSR  EA-
na işə göndərilir.
1958-1965-ci illərdə baş elmi işçi, 
1965-1967-ci  illərdə  Azərbaycan 
SSR  Elmlər  Akademiyasının  Tarix 
İnstitutunun  direktoru  vəzifələrində 
işləmişdir. 
Alim  Azərbaycan  tarixini  uzun 
müddət  tədqiq  etmişdir.  1961-ci  ildə 
“Azərbaycan  XIX  əsrin  II  yarısında 
XX  əsrin  əvvəllərində”  mövzusun-
da  doktorluq  dissertasiyasını  müdafiə 
edib. 
1962-ci ildə alimə “Azərbaycan ta-
rixi”  ixtisası  üzrə  professor  elmi  adı 
verilir. 
1968-ci  ildə  isə  Elmlər  Akademi-
yasının  müxbir  üzvü  seçilib.  Onun 
əsərləri  başlıca  olaraq  Azərbaycanın 
sosial-iqtisadi  tarixinə,  Bakı  pro-
letariatının  inqilabi  mübarizəsinin 
tədqiqinə  həsr  olunmuşdur.  Bu  gün 
də  tarixin  bir  sıra  problemlərinin 
araşdırılmasında  tutarlı  mənbə  sayı-
lan “Azərbaycan tarixi (1958-1963)”, 
Dünya  xalqları  seriyasından  “Qafqaz 
xalqları”  (1962),  SSRİ  tarixi  (1966-
1968), “Rusiya neft sənayesində inhi-
sarçı kapital (1984-1914)” (1961), iki 
cildlik  “Azərbaycanda  fəhlə  hərəkatı 
(1910-1914)”  (1967)  və  s.  əsərlərin 
müəllifindən, 
redaksiya 
heyəti 
üzvlərindən  və  redaktorlarından  biri 
olmuşdur. 
Əlövsət  Quliyev  elmdə  və  icti-
mai  həyatdakı  fəaliyyətinə  görə  or-
den  və  medallarla  təltif  olunmuşdur. 
1969-ci ildə 47 yaşında kəskin leykoz 
xəstəliyindən vəfat emiş və Fəxri Xi-
yabanda dəfn edilmişdir. 
Ə d ə b i y y a t
Axundova, E. Əlövsət 
Quliyev [Mətn]: O, tarix 
yazırdı / E.Axundova, 
H.Hüseynzadə.- Bakı: 
Azərnəşr, 2003.- 348 s. 
Cavadov, S. Tarixdə iz 
qoyan alimi unutsaq unu-
dularıq [Mətn] /S.Cavadov 
//Azərbaycan.- 2009.- 12 
dekabr.-S. 15.
Kərimov, M. Görkəmli 
tarixçi alim və elm fədaisi 
Əlövsət Quliyev – 80 [Mətn] 
/M.Kərimov //Azərbaycan.-
2002.- 12 noyabr.- S.3.
Maqsudov, F. Böyük 
tədqiqatçı alim [Mətn] /F. 
Maqsudov //Azərbaycan.- 
1997.- 23 avqust.- S. 3.
23
Tarixçi

---