12
Azarbaycan şifahi xalq adabiyyatı antologiyası
Gözla xoruz banını,
Kallar işda sınanı .
Cüta getmayan ÖKÜz
Yerişindan tanınır.
ÖKüz qıyar canını,
Bilmaz qamçı sayını,
Qayış çaKan qaşqa Kal
İş üstünda tanını .
Qara Kal, ilim barı,
De dardin bilim barı,
M ani mağmın ey lama
Açılsın dilim barı.
Kotanın xodaqları,
Partlayılı dodaqları.
Qarğayın Kotan sınsın
Dincalsin xodaqları .
Boynunu man yağlaram,
Yaman gözü dağlaram,
Tez çaK, maral ÖKÜzüm,
Geri qalsan ağlaram .
ÖKüzüm birdi manim ,
Taleyim Kürdü manim.
İKi oldu ÖKÜzüm
Qaraçuxam durdu manim.
Başına man dolanım,
Man dönüm, man dolanım .
Ölma, ölma yazığam
Kölganda man dolanım .
ÖKüz qayıtdı qaşdan,
Ay Allah, saxla daşdan,
Badnazar qabaqdadı
Yolunu sal bu başdan.
Dağların enişi var,
DiK i var, enişi var.
Cüta gerlan ÖKüzün
Özünün yerişi var.
Axşam lar, ay axşamlar,
Axşamlar yanar şamlar,
Hara evina gerlar
Xodaq harda axşamlar.
dmaK nağmalari
Qoyun deyir:
Qara Kal as ta gedar,
Dolanar, dosta gedar,
Ay qaranlıq geeada
Rastabahasta gedar.
ÖKüzlarim naz eylar,
Quyruq bul ar, toz ey lar.
Har axşam gün batanda
Kövşanda parvaz ey lar.
İşlaK malı öyallar,
Tanbalini söyallar.
ÖKüz cüta getmasa,
Qaşqasına döyallar.
Qara Kalim san gedir,
ÖKüzlardan yan gedir.
Geca-gündüz işlayir
Dırnağından qan gedir.
Qara Ko tan ağırdır,
ÖKüzlarim yağırdır.
Qarmax tellim çaKmayir
Xınalım da sağırdır.
Qurd sürüdan pay salır,
Çoban dağa hay salır,
ÜKÜz ax-vay demaKdan,
Boyund uruq vay salır.
ÇaKan ÖKÜz mard olur,
ÇaKmayana dard olur.
Tanbal ÖKÜz yiyasi
X acil ol ur, part ol ur.
Hola dedim düşdü qac,
Göyda oynadı qırmanc .
ÖKüzlar ota getdi
Qara Kalim qaldı ac.
Heyvanların
bahsi
Man heç otdan doymaram,
Payız oldu çörün-çöpün qoymaram,
Har evi man yunum ila bazaram,
Allı-güllü xalçalarım var manim!
1 3
1 4
Azarbaycan şifahi xalq adabiyyatı antologiyası
Keçi deyir:
Adım abdülKarimdi,
Qavala çaKilan manim darimdi.
Üç ay qışı ölmam allah Karimdi .
Şeytan-şeytan balalarım var manim ,
Qalbi-qalbi qayalarım var manim!
Camış deyir:
Payız olcaq samanlığı doldurun,
Yaz olanda boyunduruğu yondurun,
Cüta getmasam mani vurun öldürün,
Dolu-dolu maraKlarim var manim,
Buz qatığım , ağ-ağ Karam var manim!
ÖKüz deyir:
Man yiyama nÖKaram,
Üç ay qışı tövlasinda beKaram,
Yaz olanda çayır-çarnan sÖKaram,
Ağlı-qırmızılı buğda aKaram .
Dolu-dolu xırmanlarım var manim,
Uca-uca tayalarım var manim!
İnaK deyir:
Man doğanda malaram,
Ahım ila dağı-daşı dalaram,
Qurudumu günda-günda sararam .
Dadlı-dadlı Karalarim var manim,
Gözal-gözal balalarım var manim!
At deyir:
Yel Kimi göyda uçaram,
Yollar Keçib dağdan-dağa aşaram .
İgidlarla bir maqamda yaşaram,
Pahlavanlar Kimi yiyam var manim,
Sarayiara oxşar dayarn var manim!
EşşaK deyir:
Man hamıdan fağıram,
Palçığa düşanda dağdan ağıram,
Çölda qalsam man yiyami çağırram .
Karanaydan yoğun sasim var manim!
Atlarınan böyüK balısim var manim .
Dava deyir:
Heç heyvan götürmaz manim yüKümü,
İgid oğlan garaK çaKa ipimi .
amaK nağ'malari
arabistan içar manim südümü,
Uzaq-uzaq manzillarim var manim,
Diziari harK nasillarim var manim!
Qoyun deyar:
Qarnımı doydur, qara quyla mani,
Keçi deyar:
Qarnımı doydur, qora quyla m ani.
dKİBÇİ ila ÖKÜZ
aKin çi:
ÖKüz :
Sarı ÖKÜz , sandan budu dilayim,
Bir günlüyü tamam KaraR aKasan,
İstamirarn axşamadaK çaKasan,
El töhmatin üstümüza töKasan .
San havaxtda manim gördün işimi,
Qoymayırsan dinc saxlayım başımı .
Qoyundan, Keçidan ver yoldaşımı,
Gör man onlar ila ne ca çaRara m .
aKinçi :
ÖKüz :
Yaxşı olsan yiyan sani satmazdı,
Yarımçıq zamida işi yatmazdı.
Haftada üç günü mala qatmazdı,
Har il yarım Kaviz toxum aKasan.
ÖKüzün yiyasi olmasın naşı,
Payızda işladib saxlasın qışı,
Belima minmasa arvadla Kişi,
Boyunduruq altda quş taK saKaram.
aKinçi:
ÖKüz :
Güca düşüb axır durarsan üza,
Ay balalı, hardan tuş oldun biza?
Na deyim biqeyrat, tanbal ÖKÜza
Ölüb qurtarasan bizdan halKa san .
Tanbalam, har nayam, günahımdan Keç ,
Yena da yaxşını yamanından seç,
Payız aKdiyimi gedib yayda biç,
İndan bela şuma qan-tar töKaram .
1 5