Redaktor: İlyas Şahquliyev Dizayner: Elçin Babayev «Gabud və gabudlular»
Yüklə 3,21 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Cul kəndi kulakanlıların icma mərkəzi, onun kəndxudası isə kulakanlı tayfasının icma başçısı sayılırdı
- 1831 və 1842ci illərdə Culun kəndxudası və kulakanlıların icma rəhbəri Əlmərdan Məmmədalı oğlu idi
- Sona Hürşanın ikinci arvadıdır və deyildiyi kimi onu Qazaxdan qaçırıb gətiriblər
65 Nazir Əhmədli Daşaltıda, onların yanında, Şahbaz və Bünyadəlinin ailələri arasında siyahıdadır. Belə çıxır ki, onlar Xudabəndənin əmiləridir, böyük qardaşları Hürşan vəfat edəndən sonra Daşaltı kəndinə gəliblər. Hürşanın böyük oğlan ları Şahbəndə və Həzrətquludan başqa, 1831-ci ildə Gabudda olanlardan Mustafa Haxverdi oğlu Söylana, qalan 5 ailə isə Daşaltıya köçüb. Sonradan isə Xudabəndə, Məmmədli tayfasının atası olan Məmməd Bayram oğlu və Abbaslı tayfasından olan Abbasəli, Gülmalı və Həsənalı qardaşları ilə birlikdə yenidən Gabuda, Şahbaz, Bünyadəli və Səfəralı qardaşlarının övladları isə Fətəli ilə birlikdə Dərəkəndə köçüblər. Bu qardaşların özü isə ölənə qədər Daşaltı kəndində yaşayıblar. Yaşlı Fətəlilər Şahqulunun da Gəvən Məmmədrzanın oğlu olduğunu deyirdilər, onda belə çıxır ki, Hürşan, Şahqulu, Şahbaz, Bünyadəli və Səfəralı hamısı Məmmədrzanın oğ- lanlarıdır. Amma bu bir mülahizədir və əlimizdəki ən qədim sənəd 1831-ci ilə aid olduğuna, həmin vaxt isə nə Hürşan, nə də Şahqulu sağ olmadığına görə, onların da Məmmədrzanın oğlu olduğunu söyləmək yalnız ehtimaldır. Uzun müddət idi ki, Fətəli babamızın kiminlə evləndiyini müəyyən edə bilmirdim, babalarımızın tarixindən az-çox mə- lumatı olanlar da bu suala cavab verə bilmirdilər, amma yenə də köməyimə İ.Şopen çatdı-onun tərtib etdiyi kameral siyahı həm dəqiqliyinə, həm də qadınların da adlarının qeyd olunmasına görə, başqa siyahılardan daha qiymətlidir. 1831-ci ildə Gabud kəndində yaşayan Şahbaz Məmmədrza oğlunun o vaxt 8 yaşlı qızı Nənəxanım Fətəlinin gələcək hə- yat yoldaşıdır, onlar təxminən 1840-cı ildə evləniblər, o vaxt Fətəlinin 26, Nənəxanımın isə 17 yaşı olub. Fətəli bir il sonra, 66 Gabud və gabudlular 1841-ci ildə doğulan ilk oğluna atası Şahqulunun adını qoyub, Şahqulu babamız isə qızına anasının-Nənəxanımın adını qoyub. Şahqulunun qızı Nənəxanım Hacı Alının oğlu Kazımla ailə qu- rub. O vaxtkı ənənəyə görə ölmüş valideynin və ya qohumun adını yeni doğulan uşağa qoyurdular. Buradan aydın olur ki, Şahqulu qızına Nənəxanım adını qoyanda anası Nənəxanım artıq vəfat edibmiş. Nəvə Nənəxanımın gələcək həyat yoldaşı Kazımın 1869-cu ildə doğulduğunu və ondan 5-6 yaş böyük olacağını nəzərə alsaq, Fətəlinin həyat yoldaşı Nənəxanım təxminən 1875-ci ildə, 50-55 yaşlarında, dünyadan vaxtsız köçüb. (İ.Şopenin siyahısına görə Nənəxanım 1823-cü ildə anadan olub). Aydındır ki, Dərələyəzdəki qaraçorluların 20 tayfasından biri və ən böyüyü (10-dan çox kənddə məskunlaşmışdılar) kulakanlılar eyni kökdəndirlər və bu baxımdan hamısı qohum- əqrəbadır. Kulakanlıların məskunlaşdığı kəndlər isə bunlardır: Cul, Gabud, Gomur, Söylan, Daşaltı, Çıraqlı, Qabaqlı, Cağatay, Tez- xarab, Dəmirçilər, Terp və Haxılı. Cul kəndi kulakanlıların icma mərkəzi, onun kəndxudası isə kulakanlı tayfasının icma başçısı sayılırdı, kulakanlı kəndlərinə aid kameral siyahıları həmin şəxs də öz imzası və möhürü ilə təsdiq edirdi. 1831 və 1842ci illərdə Culun kəndxudası və kulakanlıların icma rəhbəri Əlmərdan Məmmədalı oğlu idi. Ola bilsin ki, bu vəzifə atadan oğula keçirdi, çünki 1831-ci ildə Əlmərdan Məmmədalı oğlunun cəmi 30 yaşı vardı. Bütün kulakanlı tayfasının 30 yaşında rəhbəri olmaq üçün ciddi səbəbin olması lazım idi-görünür, bu ailənin kulakanlı tayfasının həyatında hansısa mühüm rolu olub. Cul kəndi 1831-ci ildə kulakanlı tayfasının məskunlaşdığı 67 Nazir Əhmədli kəndlərin ən böyüyü, Dərələyəzin də ən böyük kəndlərindən biri idi. Təsadüfi deyil ki, quldur Andranik 1918-ci ilin iyun ayının ortalarında bütün Dərələyəzi viran qoyarkən, məhz cullular atlı dəstəsi ilə onun qabağına çıxmağa cəsarət etmişdilər. Cul kəndinin kulakanlılar üçün üstün rol oynamasının əlamətlərindən biri də gabudluların və başqalarının Culdan qız almalarının bir prestij məsələsi olması idi. Yenidən Gabud kəndinə, öz mövzumuza qayıdaq. Törəmələrinin Hürşan adlandırdıqları babamızın kəndxuda olan 30 yaşında Şahbəndə, 15 yaşında Xudabəndə və 40 yaşında Həzrətqulu adında 3 oğlu var, Şahbəndənin 50 yaşındakı anası Sona da onun yanındadır. Sona ilə Həzrətqulunun yaşları arasında cəmi 10 il fərq olduğuna görə, aydındır ki, Həzrətqulu onun oğlu deyil və onun öz anası çox güman ki, ölüb, əgər sağ olsaydı, siyahıya düşərdi. Beləliklə,
mədiyimiz Həzrətqulunun 15 yaşlı arvadı Sona da çox güman ki, onun ikinci arvadıdır, çünki, artıq Həzrətqulunun 40 yaşı var və həmin yaşa qədər çətin ki, subay qalaydı. Görünür, əvvəlki arvadından və ya arvadlarından uşağı olmadığına görə, günahı özündə yox, arvadda görmüş və növbəti dəfə evlənmişdir. Amma sonradan görəcəyimiz kimi, onun övladı olmayıb. Hürşanın neçə il yaşaması haqqında məlumatımız olmasa da, böyük oğlu Həzrətqulunun yaşına görə mülahizə yürüdə bilərik. 1831-ci ildə Həzrətqulunun 40 yaşı varsa, Hürşanın da maksimum 65-70 yaşı ola bilərdi, deməli Hürşan babamız təxminən 70 yaşında, 1825-1830–cu illər arasında dünyadan köçüb.
Yüklə 3,21 Mb. Dostları ilə paylaş:
|