Reja: Eritmаlаr hаqidа tushunchа

eruvchanligi 
Geksanda 
eruvchanligi 
CH
3
OH (metanol) 
∞ 
1,2 
CH
3
CH
2
OH 
(etanol) 
∞ 
∞ 
CH
3
(CH
2
)
2
OH 
(n-propanol) 
∞ 
∞ 
CH
3
(CH
2
)
3
OH 
(n-butanol) 
1,1 
∞ 
CH
3
(CH
2
)
4
OH 
(n-pentanol) 
0,30 
∞ 
CH
3
(CH
2
)
5
OH 
(n-geksanol) 
0,058 
∞ 
 
Gaz-suyuqlik eritmalar. 
Juda kuchsiz molekulalararo o`zaro ta‘sirga ega bo`lgan 
moddalar past qaynash temperaturasiga ega va bu oddiy sharoitdagi gazlarga ham 
taalluqli. Tegishlicha ular suvda juda kuchsiz eriydi, chunki eritilgan modda va 
erituvchi orasida molekulararo kuchlar juda kuchsiz. Qutbsiz va kuchsiz qutbli 
gazlarning suvli eritmalari bilan ularning suvdagi eruvchanligi korrelyasiyalanadi. 
Quyidagi jadvalda. Gazning suvdagi eritmasi qaynash temperaturasi va 
uning suvda eruvchanligi orasidagi korrelyasiyasi. 
Gaz 
Eruvchanligi (M)
*
 
Qaynash temperaturasi 
(K) 
Ne 
4,2*10
-4
4,2 
Ne 
6,6*10
-4
27,1 
N
2
10,4*10
-4
77,4 
CO 
15,6*10
-4
81,6 
O
2
21,8*10
-4
90,2 
NO 
32,7*10
-4
121,4 
Temperatura 273
0
K va bosim 1atm 

---

3 (suvli) 
Qutbsiz gazning oz miqdori haqiqatdan ham eriydi va hayot uchun muhim 
bo`lishi mumkin. 25
0
S va 1 atmosfera bosimida O
2
ning suvda eruvchanligi 3,2 
ml/100 ml, ammo bu suv hayvonlarining suvdagi hayoti uchun etarli bo`ladi. Ayrim 
hollarda qutbsiz gazning eruvchanligi yuqoriday tuyuladi, bu uning erituvchi bilan 
o`zaro ta‘siriga bog``liq. Kislorod suvga nisbatan qonda yuqori darajada eriydi, chunki 
u gemoglobin bilan qizil qon tanachalariga bog``lanadi. SO
2
suvda juda eriydigan 
ko`rinadi (81ml SO
2
/100ml H
2
O da 25
0
S va 1 atmosfera bosimda), ammo bu uning 
H
2
Obilan o`zaro ta‘sir reaksiyasi hisobiga amalga oshadi: 
SO
2(g) 
+ H
2
O ↔ H
+
(suvli) 
+ HSO 
-