Rəyçilər Ə. A. Sadıqov T.Ə. Sadıqov
Yüklə 4,8 Mb. Pdf görüntüsü
|
106 - vergilər, o cümlədən təxirə salınmaz vergilər; - qiymətləndirmə öhdəlikləri; - işçilərin mükafatlandırılması üzrə məsrəflər; - xarici valyutanın hesabat valyutasına çevrilməsi və hedcinq (aktivlər və öhdəliklərin dəyərinin dəyişməsindən yaranan itkilərdən sığortalanmaq üçün həyata keçirilən əməliyyatdır); - təsərrüfat və coğrafi seqmentlərin və seqmentlər arası xərclərin bölüşdürülməsi üçün əsasların müəyyən edilməsi; - pul vəsaitlərinin və onların ekvavalentlərinin müəyyən edilməsi; - inflyasiyanın uçotu. Digər Milli Mühasibat Uçotu Standartları bu sahələrin əksəriyyətində uçot siyasətinin açıqlanmasını konkret tələb edir. Əgər təşkilat Milli Mühasibat Uçotu Standartlarının əhatə etmədiyi uçot məsələləri üzrə uçot siyasəti tətbiq edirsə, təşkilat bu cür uçot siyasətini açıqlamalıdır. 1.5. Kommersiya təşkilatlan üçün Milli Mühasibat Uçotu Standartlarının konseptual əsasları Azərbaycan Respublikası iqtisadiyyatının dünya iqtisadiyyatına inteqrasiyası respublikada dövlət iqtisadiyyatı siyasətinin prioriteti kimi qəbul edilmişdir. Azərbaycan iqtisadiyyatının subyektlərinin beynəlxalq mühasibat uçotu sisteminə keçidi isə bu siyasətin vacib mərhələlərini təşkil edir. Belə ki, vahid dövlət uçot siyasətinin tətbiqi, habelə bazar iqtisadiyyatının tələblərinə uyğun yeni iqtisadi təfəkkürün formalaşması və inkişafı mühasibat uçotu sahəsində əsaslı islahatlann aparılması ilə nəticələnmişdir. Apanlan təhlillər və beynəlxalq təcrübənin öyrənilməsi göstərir ki, mühasibat uçotunun beynəlxalq standartlarının tətbiqi təsisçilərin mənafeyini daha dolğun və səmərəli müdafiə etdiyindən əlverişli investisiya mühiti yaradır və bu da xarici investisiyaların həcminin sürətli artımına səbəb olur. Məhz bu baxımdan mühasibat uçotunun yeni prinsiplərinin müəyyən edilməsi məqsədi ilə 29 iyun 2004-cü il tarixdə “Mühasibat uçotu haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu təsdiq edildi. Bu Qanun mülkiyyət və təşkilati-hüquqi formasından asılı olmayaraq, Azərbaycan Republikası ərazisində fəaliyyət göstərən hüquqi şəxslər, habelə 107 hüquqi şəxs yaratmadan sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan fiziki şəxslər tərəfindən mühasibat uçotunun təşkili və aparılması, o cümlədən maliyyə hesabatlarının hazırlanması və təqdim edilməsi qaydalarını müəyyən edir. Qeyd olunan Qanunun tətbiqinin təmin edilməsi məqsədi ilə “Mühasibat uçotu haqqında Azərbaycan Respublikası Qanununun tətbiq edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 7 fevral 2005-ci il tarixli Fərmanı ilə bu sahədə görüləcək işlərin əsas istiqamətləri müəyyən edilmişdir. Bundan sonra Fərmanın icrasının təmin edilməsi məqsədi ilə Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 18 iyul 2005- ci il tarixli Qəran ilə “2005-2008-ci illərdə Milli Mühasibat Uçotu Standartlannm tətbiqi üzrə Proqram” təsdiq edilmiş və bu sənədə əsasən Milli Mühasibat Uçotu Standartlan bütövlükdə qüvvəyə minənədək hazırlanrmş Standartların mərhələlərlə tətbiqi müddətləri müəyyən edilmişdir. Dövlət proqramının tərkibində “Kommersiya təşkilatları üçün Milli Mühasibat Uçotu Standartlarının Konseptual əsaslan”, kommersiya təşkilatları üçün onların maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətlərinin bütün istiqamətlərini əhatə edən 37 standart hazırlanmış və təsdiq edilmişdir. “Maliyyə hesabatlarının təqdimatı üzrə” büdcə təşkilatları üçün 24 və qeyri- hökümət təşkilatlan üçün 1 standartın Milli Mühasibat Uçotu Standartlan əsasında mühasibat uçotunun avtomatlaşdıniması üzrə proqram təminatının və mühasibat uçotu sahəsində mütəxəssislərin hazırlanması üçün tədris proqramlarının və tədris-metodiki vəsaitlərin hazırlanması nəzərdə tutulmuşdur. Eyni zamanda. Fərmanla verilmiş tapşırıqların təmin edilməsi məqsədilə Respublikamızda bu sahə üzrə məsul qurumlann, bir sıra sığorta və s. şirkətlərin nümayəndələrindən ibarət Mühasibat Uçotu üzrə Məsləhət Şurası yaradılmışdır. Şuranın əsas məqsədi mühasibat uçotu sahəsində dövlət tənzimlənməsini həyata keçirən Maliyyə Nazirliyinə mühasibat uçotu və maliyyə hesabatı sahəsində məsləhətlərin verilməsidir. Konseptual Əsaslar Mühasibat Uçotunun Beynəlxalq Standartlan Şurasının hazırladığı və nəşr etdiyi Maliyyə Hesabatlarının Hazırlanması və Təqdimatı üzrə çərçivə Sənədlərinə əsaslanır. Bu Konseptual Əsaslar mühasibat uçotunun xüsusi tələblərini və ya maliyyə hesabatlannın hazırlanması qaydalarını nəzərdə tutmur. Həmin tələb və qaydalar Kommersiya Təşkilatlan üçün müvafiq Milli Mühasibat Uçotu Standartlannda qeyd edilir. Eyni zamanda. Kommersiya Təşkilatları üçün Milli Mühasibat Uçotu Standartlan bu sənəddə öz əksini tapmış prinsiplərə və müddəalara əsasən hazırlanmalıdır. Yüklə 4,8 Mb. Dostları ilə paylaş:
|