S. B. Kazımov, A. A. Qasımova SÜd və SÜd məhsullarinin texnologiyasi
Yüklə 3,67 Mb. Pdf görüntüsü
|
| S.B.Kazımov, A.A.Qasımova
6 nizmin sümük skletinin, dəmir duzları isə qanın əmələ gəlməsi üçün çox vacibdir. Süddə xeyli miqdarda makro və mikroelementlər var- dır. Bunlardan: misi, sinki, yodu, marqansı, kobaltı, dəmir və s. göstərmək olar. Dəmir inək südündə çox az (1 kq-da 1 mqr) donuz südündə isə ondan az da azdır. Ona görə də donuz çoşkalarına daima dəmir duzları vermək lazım gə- lir. Süd vitaminlərlə də zəngindir. Onda A, E, D, B qrupu və digər vitaminlər vardır. Orqanizmin fəaliyyətinin nor- mal səviyyədə olması üçün çox lazım hesab edilən bu vi- taminlərin süddə çatışmaması körpələrin avitaminoz xəs- təliyinə tutulmasına səbəb olur. Bir kq inək südündə 130- 150 qram vitamin A və miqdarı o qədər də çox olmayan karotin, az miqdarda isə raxit xəstəliyi əleyhinə olan D vi- tamini vardır. Dağlıq yerlərdə heyvanlara və yem bitkilə- rinə günəşin ultrabənövşəyi şüaları güclü təsir etdiyindən inək südündə D vitamininin miqdarı iki dəfə artıq olur. Vitamin E süddə yayda çox, qışın axırında isə az olur. Bu vitamininin çatşmaması nəsil orqanlarının fəaliyyətini zə- iflədir, digər çatışmamazlıqlara səbəb olur. Vitaminlərdən körpələr üçün ən çox əhəmiyyəti olan A vitaminidir. Ana bətnində bala ətrafı pərdədən həmin vitamin və karotin keçə bilmədiyindən doğulan balanın qara ciyərində çox az A vitamini ehtiyatı olur və ona görə də balanın həmin vi- tamini süddə kifayət qədər olması çox vacibdir. Bu vita- minin çatşmaması boy artmının dayanmasına və gözün xəstələnməsinə səbəb olur. Süddə və xüsusən dəvə südün- də C vitamini də vardır ki, bu da sinqa xəstəliyinin qarşı- sını alır. Nəhayət süddə 1-ci cədvəldə göstərilən bu və di- gər maddələrin də olduğu nəzərə alınarsa, südün müstəsna əhəmiyyətli qida məhsulu olması aydın olur. |