Sahib sailov zəkanın gücü (1954-2013) Bakı
Yüklə 2,16 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Zəkanın gücü 43
- Sahib Sailov 44
cəmiyyətinin hər bir üzvünün mənafeyi ilə bilavasitə əlaqə - dardır. Maddi nemətlər bolluğu yaradılması partiyanın xalqın güzəranını yaxşılaşdırmaq siyasətinin ən başlıca xəttidir. Maddi nemətlər bolluğuna nail olmaq üçün kənd təsərrüfatı istehsalını inkişaf etdirmək zəruridir. Sov. İKP Proqramında göstərilir: "Qüdrətli sənaye ilə yanaşı, tərəqqi edən, hərtərəfli inkişaf etmiş və yüksək məhsul verən kənd təsərrüfatının yaradılması kommunizm qurmağın vacib şərtidir" 1 . Partiya sosialist kənd təsərrüfatı iqtisadiyyatını hərtərəfli təhlil etmək əsasında son illərdə onun geri qalması səbəblərini aşkara çıxartdı və geriliyin aradan qaldırılmasının konkret yolunu göstərdi. Kommunist partiyası son illərdə kolxoz və sovxoz istehsalını yüksəltmək sahəsində bir sıra mühüm və böyük tədbirlər həyata keçirdi. Bu tədbirlər sistemində intensivləşdirmənin rolu böyükdür. Kənd təsərrü - fatının əsas istehsal vasitəsi olan torpağın becərilməsini yaxşılaşdırmaqda və hər hektar torpaq sahəsindən daha çox və ucuz məhsul götürməkdə intensivləşdirmənin əhəmiyyəti böyükdür. Eyni torpaq sahəsinə əlavə kapital qoyulması ilə kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalını yüksəltmək intensiv - ləşdirmənin əsas xüsusiyyətlərindən biridir. Kənd təsərrü - fatında istehsalın intensiv inkişafını xarakterizə edərək, K. Marks göstərirdi: "… intensiv becərmə dedikdə iqtisadi mənada biz yalnız onu nəzərdə tuturuq ki, kapital bir-birinin yanında yerləşən torpaq sahələri arasında bölüşdürülmək əvəzinə eyni bir torpaq sahəsində təmərküzləşdirilir"
.
42 1 Sov. İKP Proqramı, Azərnəşr, 1961, səh. 73 2 K.Marks. Kapital, III cild, Azərnəşr, 1960, səh. 696. V.İ.Lenin Marksın kənd təsərrüfatında istehsalın in-tensiv inkşafı haqqındakı nəzəriyyəsini yeni tarixi şəraitdə daha da inkişaf etdirirdi. V. İ. Lenin öyrədirdi ki, hər bir ictimai-iqti- sadi hadisəyə münasibətdə olduğu kimi, kənd təsərrüfatında istehsalın intensivləşdirilməsinə da tarixi nöqteyi-nəzərdən yanaşmaq lazımdır. Kənd təsərrüfatı istehsalında "ümumiy - yətlə" intensivləşdirmə yoxdur və ola da bilməz. Kənd təsərrüfatının intensivləşdirilməsi müəyyən ictimai istehsal üsulunda, konkret istehsal münasibətləri sistemində baş verir. İntensivləşdirmənin forması, onun spesifik cəhətləri və xüsusiyyətləri hər bir ictimai-iqtisadi formasiyada istehsal münasibətlərinin xarakteri ilə, cəmiyyətdə fəaliyyət göstərən əsas iqtisadi qanunla müəyyən olunur. Kolxoz istehsalının intensiv istifadə edilməsi, əvvəla, əkin yerlərinin və kənd təsərrüfatı üçün yararlı olan başqa torpaqların hər hektar sahəsinə düşən istehsal xərclərinin cəmi ilə; ikincisi, əkin yerlərinin və kənd təsərrüfatı üçün yararlı olan başqa torpaqların hər hektar sahəsinə düşən is- tehsal vasitələrinin (əsas və dövriyyə vəsaitinin) dəyəri; üçüncüsü, mexaniki qüvvə ilə görülən işlərin həcmi və onun artımı ilə; dördüncüsü, əkin yerlərini və kənd təsərrüfatı üçün yararlı başqa torpaqların hər hektarı üzrə təsərrüfatda qazanılan əmək günlərinin miqdarı ilə; nəhayət, əkin yerlərinin və kənd təsərrüfatı üçün yararlı olan başqa torpaqların hər 100 hektarına görə mal-qaranın sıxlığı və artımı ilə ölçülür. V.İ.Lenin kənd təsərrüfatının intensivləşdirilməsi səviy - yəsini xarakterizə edərək göstərirdi ki, gübrə xərcləri, Zəkanın gücü 43 alətlərlə maşınların dəyəri haqqındakı məlumat iqti-sadi sta- tistikada əkinçiliyin intensivlik dərəcəsinin ən dürüst göstəricisidir. Buna görə də partiya və hökumət kənd təsərrüfatında intensivləşdirməyə xüsusi fikir verir. Çünki intensivləşdirmə kolxoz və sovxoz istehsalının bütün sahələrinin sürətlə inkşafı üçün başlıca yoldur. İsteh-salın intensivləşdirilməsi təsərrüfatçılıq metodlarını daim yaxşılaşdırmağı və təkmilləş - dirməyi tələb edir. İntensivləşdirmə süni və üzvi gübrələrdən, texnikadan düzgün və səmərəli istifadə etməyi, yüksək məhsuldar mal-qara cinsləri yetişdirməyi, aqronomiya və zootexnika elminin ən yeni nəaliyyətlərini istehsalatda geniş tətbiq etməyi və s. nəzərdə tutur. Sov. İKP Proqramında deyilir: kənd təsərrüfatını yüksəlt - mək və ölkənin kənd təsərrüfatı məhsullarına getdikcə artan tələbatını öldəmək üçün başlıca yol hərtərəfli mexanikləş - dirmə və ardıcıl intensivləşdirmə yoludur. Kənd təsərrüfatı istehsalının bütün sahələrinin inkişaf etdirilməsində onun bütün sahələrində texnikanın tətbiqi və istehsal proseslərinin hərtərəfli mexanikləşdirilməsinin böyük və həlledici əhəmiyyəti vardır. Hələ vaxtilə K. Marks göstərmişdir ki, maşından istifadə edilməsi iş vaxtını azaldır, əməyi asanlaşdırır, insanın təbiət qüvvələri üzərində qələbəsini təmin edir, həm də K. Marks burjua cəmiyyətindən fərqli olaraq kommunizmdə maşınların tam mənası ilə insanlara xidmət etdiyini göstərirdi. V.İ. Lenin kənd təsərrüfa-tının inkişaf etdirilməsində texnikanın və texniki tərəqqinin rolu haqqında K. Marksın fikrini daha da Sahib Sailov 44 Yüklə 2,16 Mb. Dostları ilə paylaş:
|