~ 26 ~
nazariy ma’lumotlar quyi sinflarda egallangan
nazariy bilimlar bilan
uyg‘unlikda quyidagicha grafik organayzer vositasida o‘rganilsa, verbal
ma’lumotlar o‘quvchi tasavvurida yaqqolroq oydinlashadi:
Tushunchalar
nomi
Sizningcha
bu
tushuncha
nimani
bildiradi?
Biror asar
misolida ushbu
tushunchaning
ruhiyatingizga
ta’sirini belgilang
Qo‘shimcha
ma’lumot
bering
Pafos
Yunon
tilidan
olingan bu
so‘z
(“pathos”)
“ehtiros”,
“hissiyot”,
“iztirob”
ma’nolarini
anglatadi.
Masalan,
E.Vohidovning
“O‘zbegim”
qasidasidagi
hayajonli his-
tuyg‘ular
insonni
vatanparvarlik va
millatparvarlik
ruhida tarbiyalashga
xizmat qiladi.
Mazkur
atamani
fanga
Gegel olib
kirgan.
Qadimgi
yunonlarda
ritorika
(notiqlik)dan
kelib chiqqan
bo‘lib,
yozuvchining
dunyoqarashi
va g‘oyasini
yuzaga
chiqaradi.
Badiiy asar tahlilida “SWOT – universal tahlil” grafik
orgaznayzeridan foydalanish qahramonlarning asar sujetida tutgan o‘rni
va
badiiy funksiyasini baholash, qahramonlar xarakterining umumiy va
farqli
jihatlarini tavsiflash, hayotiy muammolar yechimi yuzasidan
mustaqil qarorlar qabul qilish malakalarini takomillashtirishda
kutilgan
natijalarni kafolatlashi bilan ahamiyatlidir. Ayniqsa, obrazlarning
kuchli
jihatlari, zaif tomonlari, imkoniyatlari va ularga tahdid soluvchi xavf-
xatarlar
ni aniqlash va tahlil qilish kompetensiyalarini takomillashtirishda
“SWOT – universal tahlil” usuli imkoniyatlari samaralidir. Mazkur
texnologiya muayyan muammolar yoki loyihalarni tashkillashtirish,
vaziyatni tahlil qilish va baholash vositasi bo‘lib, o‘quvchida
tizimli
fikrlash, solishtirish, qiyoslash va tahlil ko‘nikmalarini shakllantiradi.
Masalan, E.Vohidovning “Nido” dostonini “SWOT – tahlil”
jadvali
~ 27 ~
asosida o‘rganishda lirik qahramonga xos sifatlar quyidagicha tahlil
qilinishi mumkin:
Dostları ilə paylaş: 
